Kodeks postępowania administracyjnego.
Dz.U.2018.2096 t.j. z dnia 2018.11.05
Status: Akt obowiązujący
Wersja od: 4 maja 2019r. do: 2 lipca 2019r.
Wejście
w życie:
1
stycznia 1961 r.
USTAWA
z
dnia 14 czerwca 1960 r.
Kodeks
postępowania administracyjnego
DZIAŁ
I
Przepisy
ogólne
Rozdział
1
Zakres
obowiązywania
Art.
1. [Przedmiotowy i podmiotowy zakres obowiązywania]
Kodeks
postępowania administracyjnego normuje:
1)
postępowanie przed organami administracji publicznej w
należących do właściwości tych organów
sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji
administracyjnych albo załatwianych milcząco;
2)
postępowanie przed innymi organami państwowymi oraz przed
innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na
podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych
w pkt 1;
3)
postępowanie w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość
między organami jednostek samorządu terytorialnego i
organami administracji rządowej oraz między organami i
podmiotami, o których mowa w pkt 2;
4)
postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń;
5)
nakładanie lub wymierzanie administracyjnych kar pieniężnych
lub udzielanie ulg w ich wykonaniu;
6)
tryb europejskiej współpracy administracyjnej.
Art.
2. [Zakres obowiązywania w postępowaniu w sprawie
skarg i wniosków]
Kodeks
postępowania administracyjnego normuje ponadto postępowanie
w sprawie skarg i wniosków (Dział VIII) przed organami
państwowymi, organami jednostek samorządu terytorialnego
oraz przed organami organizacji społecznych.
Art.
2a. 1
[Wykonywanie obowiązku informacyjnego dotyczącego
przetwarzania danych osobowych]
§
1. Kodeks
postępowania administracyjnego normuje również
sposób wykonywania obowiązku, o którym mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z
dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w
związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego
przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE
(ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L
119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej
"rozporządzeniem 2016/679", w postępowaniach
wymienionych w art. 1 i art. 2.
§
2. Wykonywanie
obowiązku, o którym mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, odbywa się niezależnie od
obowiązków organów administracji publicznej
przewidzianych w Kodeksie postępowania administracyjnego i nie
wpływa na tok i wynik postępowania.
§
3. Wystąpienie
z żądaniem, o którym mowa w art.
18 ust. 1
rozporządzenia 2016/679, nie wpływa na tok i wynik
postępowania.
Art.
3. [Wyłączenia spod mocy obowiązującej
Kodeksu]
§
1. Przepisów
Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się do:
1)
postępowania w sprawach karnych skarbowych;
2)
spraw uregulowanych w ustawie
z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r.
poz. 800, z późn. zm.), z wyjątkiem przepisów
działów IV, V
2
i
VIII.
§
2. Przepisów
Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się
również do postępowania w sprawach:
1)
(uchylony);
2)
(uchylony);
3)
(uchylony);
4)
należących do właściwości polskich
przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych,
o
ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
§
3. Przepisów
Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się
także do postępowania w sprawach wynikających z:
1)
nadrzędności i podległości organizacyjnej w
stosunkach między organami państwowymi i innymi państwowymi
jednostkami organizacyjnymi,
2)
podległości służbowej pracowników organów
i jednostek organizacyjnych wymienionych w pkt 1,
o
ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
§
4. Do
postępowania w sprawach wymienionych w § 1, 2 i 3 pkt 2
stosuje się jednak przepisy działu VIII.
§
5. Rada
Ministrów w drodze rozporządzenia może rozciągnąć
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego w całości
lub w części na postępowania w sprawach wymienionych w
§ 2.
Art.
4. [Immunitet dyplomatyczny i konsularny]
Kodeks
postępowania administracyjnego nie narusza szczególnych
uprawnień wynikających z immunitetu dyplomatycznego i
konsularnego oraz umów i zwyczajów międzynarodowych.
Art.
5. [Definicje legalne]
§
1. Jeżeli
przepis prawa powołuje się ogólnie na przepisy o
postępowaniu administracyjnym, rozumie się przez to
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
§
2. Ilekroć
w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego jest mowa o:
1)
kodeksie - rozumie się przez to Kodeks postępowania
administracyjnego;
2)
(uchylony)
3)
organach administracji publicznej - rozumie się przez to
ministrów, centralne organy administracji rządowej,
wojewodów, działające w ich lub we własnym
imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej
i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz
organy i podmioty wymienione w art. 1 pkt 2;
4)
ministrach - rozumie się przez to Prezesa i wiceprezesa Rady
Ministrów pełniących funkcję ministra
kierującego określonym działem administracji rządowej,
ministrów kierujących określonym działem
administracji rządowej, przewodniczących komitetów
wchodzących w skład Rady Ministrów, kierowników
centralnych urzędów administracji rządowej
podległych, podporządkowanych lub nadzorowanych przez
Prezesa Rady Ministrów lub właściwego ministra, a
także kierowników innych równorzędnych
urzędów państwowych załatwiających sprawy,
o których mowa w art. 1 pkt 1 i 4;
5)
organizacjach społecznych - rozumie się przez to
organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i
inne organizacje społeczne;
6)
organach jednostek samorządu terytorialnego - rozumie się
przez to organy gminy, powiatu, województwa, związków
gmin, związków powiatów, wójta, burmistrza
(prezydenta miasta), starostę, marszałka województwa
oraz kierowników służb, inspekcji i straży
działających w imieniu wójta, burmistrza (prezydenta
miasta), starosty lub marszałka województwa, a ponadto
samorządowe kolegia odwoławcze.
Rozdział
2
Zasady
ogólne
Art.
6. [Zasada praworządności]
Organy
administracji publicznej działają na podstawie przepisów
prawa.
Art.
7. [Zasada prawdy obiektywnej]
W
toku postępowania organy administracji publicznej stoją na
straży praworządności, z urzędu lub na wniosek
stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do
dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do
załatwienia sprawy, mając na względzie interes
społeczny i słuszny interes obywateli.
Art.
7a. [Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść
strony]
§
1. Jeżeli
przedmiotem postępowania administracyjnego jest nałożenie
na stronę obowiązku bądź ograniczenie lub
odebranie stronie uprawnienia, a w sprawie pozostają wątpliwości
co do treści normy prawnej, wątpliwości te są
rozstrzygane na korzyść strony, chyba że sprzeciwiają
się temu sporne interesy stron albo interesy osób
trzecich, na które wynik postępowania ma bezpośredni
wpływ.
§
2. Przepisu
§ 1 nie stosuje się:
1)
jeżeli wymaga tego ważny interes publiczny, w tym istotne
interesy państwa, a w szczególności jego
bezpieczeństwa, obronności lub porządku publicznego;
2)
w sprawach osobowych funkcjonariuszy oraz żołnierzy
zawodowych.
Art.
7b. [Współdziałanie organów
administracji publicznej]
W
toku postępowania organy administracji publicznej współdziałają
ze sobą w zakresie niezbędnym do dokładnego
wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego sprawy, mając na
względzie interes społeczny i słuszny interes
obywateli oraz sprawność postępowania, przy pomocy
środków adekwatnych do charakteru, okoliczności i
stopnia złożoności sprawy.
Art.
8. [Zasada pogłębiania zaufania obywateli; utrwalone
praktyki rozstrzygania spraw]
§
1. Organy
administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób
budzący zaufanie jego uczestników do władzy
publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności,
bezstronności i równego traktowania.
§
2. Organy
administracji publicznej bez uzasadnionej przyczyny nie odstępują
od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie
faktycznym i prawnym.
Art.
9. [Zasada informowania stron]
Organy
administracji publicznej są obowiązane do należytego i
wyczerpującego informowania stron o okolicznościach
faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ
na ustalenie ich praw i obowiązków będących
przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają
nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu
nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym
celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i
wskazówek.
Art.
10. [Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu]
§
1. Organy
administracji publicznej obowiązane są zapewnić
stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a
przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się
co do zebranych dowodów i materiałów oraz
zgłoszonych żądań.
§
2. Organy
administracji publicznej mogą odstąpić od zasady
określonej w § 1 tylko w przypadkach, gdy załatwienie
sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo
dla życia lub zdrowia ludzkiego albo ze względu na grożącą
niepowetowaną szkodę materialną.
§
3. Organ
administracji publicznej obowiązany jest utrwalić w aktach
sprawy, w drodze adnotacji, przyczyny odstąpienia od zasady
określonej w § 1.
Art.
11. [Zasada przekonywania]
Organy
administracji publicznej powinny wyjaśniać stronom
zasadność przesłanek, którymi kierują się
przy załatwieniu sprawy, aby w ten sposób w miarę
możności doprowadzić do wykonania przez strony decyzji
bez potrzeby stosowania środków przymusu.
Art.
12. [Zasada szybkości i prostoty postępowania]
§
1. Organy
administracji publicznej powinny działać w sprawie
wnikliwie i szybko, posługując się możliwie
najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.
§
2. Sprawy,
które nie wymagają zbierania dowodów, informacji
lub wyjaśnień, powinny być załatwione
niezwłocznie.
Art.
13. [Zasada polubownego załatwiania spraw]
§
1. Organy
administracji publicznej w sprawach, których charakter na to
pozwala, dążą do polubownego rozstrzygania kwestii
spornych oraz ustalania praw i obowiązków będących
przedmiotem postępowania w należących do ich
właściwości sprawach, w szczególności
przez podejmowanie czynności:
1)
skłaniających strony do zawarcia ugody, w sprawach, w
których uczestniczą strony o spornych interesach;
2)
niezbędnych do przeprowadzenia mediacji.
§
2. Organy
administracji publicznej podejmują wszystkie uzasadnione na
danym etapie postępowania czynności umożliwiające
przeprowadzenie mediacji lub zawarcie ugody, a w szczególności
udzielają wyjaśnień o możliwościach i
korzyściach polubownego załatwienia sprawy.
Art.
14. [Zasada pisemności]
§
1. Sprawy
należy załatwiać w formie pisemnej lub w formie
dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2017
r. poz. 570 oraz z 2018 r. poz. 1000, 1544 i 1669), doręczanego
środkami komunikacji elektronicznej.
§
2. Sprawy
mogą być załatwiane ustnie, telefonicznie, za pomocą
środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art.
2 pkt 5
ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą
elektroniczną (Dz. U. z 2017 r. poz. 1219 oraz z 2018 r. poz.
650) lub za pomocą innych środków łączności,
gdy przemawia za tym interes strony, a przepis prawny nie stoi temu
na przeszkodzie. Treść oraz istotne motywy takiego
załatwienia powinny być utrwalone w aktach w formie
protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji.
Art.
14a. [Zasada umożliwiania dokonywania oceny działania
urzędów kierowanych przez organy administracji
publicznej]
Organy
administracji publicznej umożliwiają stronom ocenę
działania urzędów kierowanych przez te organy, w tym
pracowników tych urzędów.
Art.
15. [Zasada dwuinstancyjności postępowania]
Postępowanie
administracyjne jest dwuinstancyjne, chyba że przepis szczególny
stanowi inaczej.
Art.
16. [Zasada trwałości decyzji]
§
1. Decyzje,
od których nie służy odwołanie w
administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie
sprawy, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji,
stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania
może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w
kodeksie lub ustawach
szczególnych.
§
2. Decyzje
mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego z
powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie
określonych w odrębnych ustawach.
§
3. Decyzje
ostateczne, których nie można zaskarżyć do
sądu, są prawomocne.
Rozdział
3
Organy
wyższego stopnia i organy naczelne
Art.
17. [Organy wyższego stopnia]
Organami
wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu są:
1)
w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego
- samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy
szczególne stanowią inaczej;
2)
w stosunku do wojewodów - właściwi w sprawie
ministrowie;
3)
w stosunku do organów administracji publicznej innych niż
określone w pkt 1 i 2 - odpowiednie organy nadrzędne lub
właściwi ministrowie, a w razie ich braku - organy
państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością;
4)
w stosunku do organów organizacji społecznych -
odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie
ich braku - organ państwowy sprawujący nadzór nad
ich działalnością.
Art.
18. [Organy naczelne]
Organami
naczelnymi w rozumieniu kodeksu są:
1)
w stosunku do organów administracji rządowej, organów
jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem
samorządowych kolegiów odwoławczych, oraz organów
państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych -
Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie;
2)
w stosunku do organów państwowych innych niż
określone w pkt 1 - odpowiednie organy o ogólnokrajowym
zasięgu działania;
3)
w stosunku do organów organizacji społecznych - naczelne
organy tych organizacji, a w razie braku takiego organu - Prezes Rady
Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący
zwierzchni nadzór nad ich działalnością.
Rozdział
4
Właściwość
organów
Art.
19. [Obowiązek przestrzegania właściwości]
Organy
administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej
właściwości rzeczowej i miejscowej.
Art.
20. [Właściwość rzeczowa]
Właściwość
rzeczową organu administracji publicznej ustala się według
przepisów o zakresie jego działania.
Art.
21. [Właściwość miejscowa]
§
1. Właściwość
miejscową organu administracji publicznej ustala się:
1)
w sprawach dotyczących nieruchomości - według miejsca
jej położenia; jeżeli nieruchomość położona
jest na obszarze właściwości dwóch lub więcej
organów, orzekanie należy do organu, na którego
obszarze znajduje się większa część
nieruchomości;
2)
w sprawach dotyczących prowadzenia zakładu pracy - według
miejsca, w którym zakład pracy jest, był lub ma być
prowadzony;
3)
w innych sprawach - według miejsca zamieszkania (siedziby) w
kraju, a w braku zamieszkania w kraju - według miejsca pobytu
strony lub jednej ze stron; jeżeli żadna ze stron nie ma w
kraju zamieszkania (siedziby) lub pobytu - według miejsca
ostatniego ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju.
§
2. Jeżeli
nie można ustalić właściwości miejscowej w
sposób wskazany w § 1, sprawa należy do organu
właściwego dla miejsca, w którym nastąpiło
zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania, albo w
razie braku ustalenia takiego miejsca - do organu właściwego
dla obszaru dzielnicy Śródmieście w m.st. Warszawie.
Art.
22. [Spory o właściwość]
§
1. Spory
o właściwość rozstrzygają:
1)
między organami jednostek samorządu terytorialnego, z
wyjątkiem przypadków określonych w pkt 2-4 - wspólny
dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu
- sąd administracyjny;
2)
między kierownikami służb, inspekcji i straży
administracji zespolonej tego samego powiatu, działających
w imieniu własnym lub w imieniu starosty - starosta;
3)
między organami administracji zespolonej w jednym województwie
niewymienionymi w pkt 2 - wojewoda;
4)
między organami jednostek samorządu terytorialnego w
różnych województwach w sprawach należących
do zadań z zakresu administracji rządowej - minister
właściwy do spraw administracji publicznej;
5)
(uchylony);
6)
między wojewodami oraz organami administracji zespolonej w
różnych województwach - minister właściwy
do spraw administracji publicznej;
7)
między wojewodą a organami administracji niezespolonej -
minister właściwy do spraw administracji publicznej po
porozumieniu z organem sprawującym nadzór nad organem
pozostającym w sporze z wojewodą;
8)
między organami administracji publicznej innymi niż
wymienione w pkt 1-4, 6 i 7 - wspólny dla nich organ wyższego
stopnia, a w razie braku takiego organu - minister właściwy
do spraw administracji publicznej;
9)
między organami administracji publicznej, gdy jednym z nich jest
minister - Prezes Rady Ministrów.
§
2. Spory
kompetencyjne między organami jednostek samorządu
terytorialnego a organami administracji rządowej rozstrzyga sąd
administracyjny.
§
3. Z
wnioskiem o rozpatrzenie sporu przez sąd administracyjny może
wystąpić:
1)
strona;
2)
organ jednostki samorządu terytorialnego lub inny organ
administracji publicznej, pozostające w sporze;
3)
minister właściwy do spraw administracji publicznej;
4)
minister właściwy do spraw sprawiedliwości, Prokurator
Generalny;
5)
Rzecznik Praw Obywatelskich.
Art.
23. [Czynności niecierpiące zwłoki]
Do
czasu rozstrzygnięcia sporu o właściwość
organ administracji publicznej, na którego obszarze wynikła
sprawa, podejmuje tylko czynności niecierpiące zwłoki
ze względu na interes społeczny lub słuszny interes
obywateli i zawiadamia o tym organ właściwy do
rozstrzygnięcia sporu.
Rozdział
5
Wyłączenie
pracownika oraz organu
Art.
24. [Wyłączenie pracownika]
§
1. Pracownik
organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od
udziału w postępowaniu w sprawie:
1)
w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron
w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć
wpływ na jego prawa lub obowiązki;
2)
swego małżonka oraz krewnych i powinowatych do drugiego
stopnia;
3)
osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub
kurateli;
4)
w której był świadkiem lub biegłym albo był
lub jest przedstawicielem jednej ze stron, albo w której
przedstawicielem strony jest jedna z osób wymienionych w pkt 2
i 3;
5)
w której brał udział w wydaniu zaskarżonej
decyzji;
6)
z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie
służbowe, postępowanie dyscyplinarne lub karne;
7)
w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec
niego w stosunku nadrzędności służbowej.
§
2. Powody
wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu
trwają także po ustaniu małżeństwa (§ 1
pkt 2), przysposobienia, opieki lub kurateli (§ 1 pkt 3).
§
3. Bezpośredni
przełożony pracownika jest obowiązany na jego żądanie
lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć
go od udziału w postępowaniu, jeżeli zostanie
uprawdopodobnione istnienie okoliczności niewymienionych w §
1, które mogą wywołać wątpliwość
co do bezstronności pracownika.
§
4. Wyłączony
pracownik powinien podejmować tylko czynności niecierpiące
zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny
interes stron.
Art.
25. [Wyłączenie organu]
§
1. Organ
administracji publicznej podlega wyłączeniu od załatwienia
sprawy dotyczącej interesów majątkowych:
1)
jego kierownika lub osób pozostających z tym kierownikiem
w stosunkach określonych w art. 24 § 1 pkt 2 i 3;
2)
osoby zajmującej stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio
wyższego stopnia lub osób pozostających z nim w
stosunkach określonych w art. 24 § 1 pkt 2 i 3.
§
2. Przepis
art. 24 § 4 stosuje się odpowiednio.
Art.
26. [Wyznaczenie pracownika lub organu do załatwienia
sprawy]
§
1. W
przypadku wyłączenia pracownika (art. 24) jego bezpośredni
przełożony wyznacza innego pracownika do prowadzenia
sprawy.
§
2. W
przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia:
1)
w okolicznościach przewidzianych w art. 25 § 1 pkt 1 -
organ wyższego stopnia nad organem załatwiającym
sprawę;
2)
w okolicznościach przewidzianych w art. 25 § 1 pkt 2 -
organ wyższego stopnia nad organem, w którym osoba
wymieniona w tym przepisie zajmuje stanowisko kierownicze.
Organ
wyższego stopnia może do załatwienia sprawy wyznaczyć
inny podległy sobie organ. W razie gdy osobą wymienioną
w art. 25 § 1 pkt 2 jest minister albo prezes samorządowego
kolegium odwoławczego, organ właściwy do załatwienia
sprawy wyznacza Prezes Rady Ministrów.
§
3. Jeżeli
wskutek wyłączenia pracowników organu administracji
publicznej organ ten stał się niezdolny do załatwienia
sprawy, stosuje się odpowiednio § 2.
Art.
27. [Wyłączenie członka organu kolegialnego]
§
1. Członek
organu kolegialnego podlega wyłączeniu w przypadkach
określonych w art. 24 § 1. O wyłączeniu tego
członka w przypadkach określonych w art. 24 § 3
postanawia przewodniczący organu kolegialnego lub organu
wyższego stopnia na wniosek strony, członka organu
kolegialnego albo z urzędu.
§
1a. Członek
samorządowego kolegium odwoławczego podlega wyłączeniu
od udziału w postępowaniu w sprawie wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy, jeżeli brał udział w wydaniu
decyzji objętej wnioskiem.
§
2. Jeżeli
wskutek wyłączenia członków organu kolegialnego
organ ten stał się niezdolny do podjęcia uchwały
z braku wymaganego quorum, stosuje się odpowiednio przepisy art.
26 § 2.
§
3. Jeżeli
samorządowe kolegium odwoławcze wskutek wyłączenia
jego członków nie może załatwić sprawy,
minister właściwy do spraw administracji publicznej, w
drodze postanowienia, wyznacza inne samorządowe kolegium
odwoławcze.
Art.
27a.
(uchylony).
Rozdział
6
Strona
Art.
28. [Pojęcie strony postępowania]
Stroną
jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy
postępowanie albo kto żąda czynności organu ze
względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Art.
29. [Podmioty będące stronami]
Stronami
mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o
państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i
organizacje społeczne - również jednostki
nieposiadające osobowości prawnej.
Art.
30. [Zdolność prawna i zdolność do
czynności prawnych]
§
1. Zdolność
prawną i zdolność do czynności prawnych stron
ocenia się według przepisów
prawa cywilnego, o ile przepisy szczególne nie stanowią
inaczej.
§
2. Osoby
fizyczne nieposiadające zdolności do czynności
prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli.
§
3. Strony
niebędące osobami fizycznymi działają przez swych
ustawowych lub statutowych przedstawicieli.
§
4. W
sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych w razie
zbycia prawa lub śmierci strony w toku postępowania na
miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy
prawni.
§
4a. 3
W
sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych,
wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa strony, w razie
jej śmierci w toku postępowania, jeżeli został
ustanowiony zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem strony, na
jej miejsce wstępuje zarządca sukcesyjny. W przypadku
wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego do postępowania
toczącego się z udziałem zarządcy sukcesyjnego na
jego miejsce wstępują następcy prawni zmarłego.
§
5. W
sprawach dotyczących spadków nieobjętych jako strony
działają osoby sprawujące zarząd majątkiem
masy spadkowej, a w ich braku - kurator wyznaczony przez sąd na
wniosek organu administracji publicznej.
Art.
31. [Udział w postępowaniu organizacji społecznej]
§
1. Organizacja
społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby
występować z żądaniem:
1)
wszczęcia postępowania,
2)
dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu,
jeżeli
jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy
przemawia za tym interes społeczny.
§
1a. Organizacja
społeczna, o której mowa w § 1, może brać
udział w postępowaniu w imieniu i na rzecz pracownika
delegowanego na terytorium RP lub z terytorium RP albo pracodawcy
delegującego pracownika na terytorium RP lub z terytorium RP -
za zgodą strony w imieniu i na rzecz której występuje
w postępowaniu.
§
2. Organ
administracji publicznej, uznając żądanie organizacji
społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu
postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do
udziału w postępowaniu. Na postanowienie o odmowie
wszczęcia postępowania lub dopuszczenia do udziału w
postępowaniu organizacji społecznej służy
zażalenie.
§
3. Organizacja
społeczna uczestniczy w postępowaniu na prawach strony.
§
4. Organ
administracji publicznej, wszczynając postępowanie w
sprawie dotyczącej innej osoby, zawiadamia o tym organizację
społeczną, jeżeli uzna, że może ona być
zainteresowana udziałem w tym postępowaniu ze względu
na swoje cele statutowe, i gdy przemawia za tym interes społeczny.
§
5. Organizacja
społeczna, która nie uczestniczy w postępowaniu na
prawach strony, może za zgodą organu administracji
publicznej przedstawić temu organowi swój pogląd w
sprawie, wyrażony w uchwale lub oświadczeniu jej organu
statutowego.
§
6. (uchylony).
Art.
32. [Pełnomocnictwo procesowe]
Strona
może działać przez pełnomocnika, chyba że
charakter czynności wymaga jej osobistego działania.
Art.
33. [Ustanowienie pełnomocnika procesowego]
§
1. Pełnomocnikiem
strony może być osoba fizyczna posiadająca zdolność
do czynności prawnych.
§
2. Pełnomocnictwo
powinno być udzielone na piśmie, w formie dokumentu
elektronicznego lub zgłoszone do protokołu.
§
2a. 4
Pełnomocnictwo
w formie dokumentu elektronicznego powinno być opatrzone
kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo
podpisem osobistym.
§
3. Pełnomocnik
dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony
odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy,
a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić
odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych
dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ
administracji publicznej może w razie wątpliwości
zażądać urzędowego poświadczenia podpisu
strony.
§
3a. 5
Jeżeli
odpis pełnomocnictwa lub odpisy innych dokumentów
wykazujących umocowanie zostały sporządzone w formie
dokumentu elektronicznego, ich uwierzytelnienia, o którym mowa
w § 3, dokonuje się, opatrując odpisy kwalifikowanym
podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Odpisy pełnomocnictwa lub odpisy innych dokumentów
wykazujących umocowanie uwierzytelniane elektronicznie są
sporządzane w formatach danych określonych w przepisach
wydanych na podstawie art.
18 pkt 1
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne.
§
4. W
sprawach mniejszej wagi organ administracji publicznej może nie
żądać pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnikiem
jest członek najbliższej rodziny lub domownik strony, a nie
ma wątpliwości co do istnienia i zakresu upoważnienia
do występowania w imieniu strony.
Art.
34. [Obowiązek zapewnienia reprezentacji strony]
§
1. Organ
administracji publicznej wystąpi do sądu z wnioskiem o
wyznaczenie przedstawiciela dla osoby nieobecnej lub niezdolnej do
czynności prawnych, o ile przedstawiciel nie został już
wyznaczony.
§
2. W
przypadku konieczności podjęcia czynności
niecierpiącej zwłoki organ administracji publicznej
wyznacza dla osoby nieobecnej przedstawiciela uprawnionego do
działania w postępowaniu do czasu wyznaczenia dla niej
przedstawiciela przez sąd.
Rozdział
7
Załatwianie
spraw
Art.
35. [Terminy załatwiania spraw]
§
1. Organy
administracji publicznej obowiązane są załatwiać
sprawy bez zbędnej zwłoki.
§
2. Niezwłocznie
powinny być załatwiane sprawy, które mogą być
rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę
łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania
lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu
organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź
możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§
3. Załatwienie
sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego
powinno nastąpić nie później niż w ciągu
miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie
później niż w ciągu dwóch miesięcy
od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu
odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania
odwołania.
§
3a. Załatwienie
sprawy w postępowaniu uproszczonym powinno nastąpić
niezwłocznie, nie później niż w terminie
miesiąca od dnia wszczęcia postępowania.
§
4. Przepisy
szczególne mogą określać inne terminy niż
określone w § 3 i 3a.
§
5. Do
terminów określonych w przepisach poprzedzających
nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa
dla dokonania określonych czynności, okresów
zawieszenia postępowania, okresu trwania mediacji oraz okresów
opóźnień spowodowanych z winy strony albo przyczyn
niezależnych od organu.
Art.
36. [Obowiązek organu po upływie terminu załatwienia
sprawy]
§
1. O
każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ
administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony,
podając przyczyny zwłoki, wskazując nowy termin
załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do wniesienia
ponaglenia.
§
2. Ten
sam obowiązek ciąży na organie administracji
publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu
sprawy z przyczyn niezależnych od organu.
Art.
37. [Ponaglenie]
§
1. Stronie
służy prawo do wniesienia ponaglenia, jeżeli:
1)
nie załatwiono sprawy w terminie określonym w art. 35 lub
przepisach szczególnych ani w terminie wskazanym zgodnie z
art. 36 § 1 (bezczynność);
2)
postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to
niezbędne do załatwienia sprawy (przewlekłość).
§
2. Ponaglenie
zawiera uzasadnienie.
§
3. Ponaglenie
wnosi się:
1)
do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu
prowadzącego postępowanie;
2)
do organu prowadzącego postępowanie - jeżeli nie ma
organu wyższego stopnia.
§
4. Organ
prowadzący postępowanie jest obowiązany przekazać
ponaglenie organowi wyższego stopnia bez zbędnej zwłoki,
nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia jego
otrzymania. Organ przekazuje ponaglenie wraz z niezbędnymi
odpisami akt sprawy. Odpisy mogą zostać sporządzone w
formie dokumentu elektronicznego. Przekazując ponaglenie, organ
jest obowiązany ustosunkować się do niego.
§
5. Organ,
o którym mowa w § 3, rozpatruje ponaglenie w terminie
siedmiu dni od dnia jego otrzymania.
§
6. Organ
rozpatrujący ponaglenie wydaje postanowienie, w którym:
1)
wskazuje, czy organ rozpatrujący sprawę dopuścił
się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia
postępowania, stwierdzając jednocześnie, czy miało
ono miejsce z rażącym naruszeniem prawa;
2)
w przypadku stwierdzenia bezczynności lub przewlekłości:
a)
zobowiązuje organ rozpatrujący sprawę do załatwienia
sprawy, wyznaczając termin do jej załatwienia, jeżeli
postępowanie jest niezakończone,
b)
zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób
winnych bezczynności lub przewlekłości, a w razie
potrzeby także podjęcie środków zapobiegających
bezczynności lub przewlekłości w przyszłości.
§
7. Organ
rozpatrujący ponaglenie może z urzędu zmienić
postanowienie, o którym mowa w § 6, wyznaczając
dłuższy termin zakończenia postępowania, jeżeli
wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne
lub nowe dowody, wymagające dłuższego postępowania,
nieznane w momencie wyznaczania terminu.
§
8. W
przypadku, o którym mowa w § 3 pkt 2, przepisów §
4, 6 i 7 nie stosuje się. W przypadku stwierdzenia bezczynności
lub przewlekłości organ prowadzący postępowanie
niezwłocznie załatwia sprawę oraz zarządza
wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych
bezczynności lub przewlekłości, a w razie potrzeby
także podjęcie środków zapobiegających
bezczynności lub przewlekłości w przyszłości.
Art.
38. [Odpowiedzialność pracownika za zwłokę]
Pracownik
organu administracji publicznej podlega odpowiedzialności
porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności
przewidzianej w przepisach prawa, jeżeli z nieuzasadnionych
przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub prowadził
postępowanie dłużej niż było to niezbędne
do załatwienia sprawy.
Rozdział
8
Doręczenia
Art.
39. [Sposoby doręczeń. Zasada oficjalności
doręczeń]
Organ
administracji publicznej doręcza pisma za pokwitowaniem przez
operatora pocztowego w rozumieniu ustawy
z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2017 r. poz.
1481 oraz z 2018 r. poz. 106, 138, 650, 1118 i 1629), przez swoich
pracowników lub przez inne upoważnione osoby lub organy.
Art.
391.
[Warunki doręczania pism drogą elektroniczną]
§
1. Doręczenie
pism następuje za pomocą środków komunikacji
elektronicznej w rozumieniu art.
2 pkt 5
ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą
elektroniczną, jeżeli strona lub inny uczestnik
postępowania spełni jeden z następujących
warunków:
1)
złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego przez
elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji
publicznej;
2)
wystąpi do organu administracji publicznej o takie doręczenie
i wskaże organowi administracji publicznej adres elektroniczny;
3)
wyrazi zgodę na doręczanie pism w postępowaniu za
pomocą tych środków i wskaże organowi
administracji publicznej adres elektroniczny.
§
1a. Organ
administracji publicznej może zwrócić się do
strony lub innego uczestnika postępowania o wyrażenie zgody
na doręczanie pism w formie dokumentu elektronicznego w innych,
określonych przez organ kategoriach spraw indywidualnych
załatwianych przez ten organ.
§
1b. Organ
administracji publicznej może wystąpić o wyrażenie
zgody, o której mowa w § 1 pkt 3 lub w § 1a,
przesyłając to wystąpienie za pomocą środków
komunikacji elektronicznej na adres elektroniczny strony lub innego
uczestnika postępowania.
§
1c. Do
wystąpienia, o którym mowa w § 1b, nie stosuje się
art. 46 § 3-8.
§
1d. Jeżeli
strona lub inny uczestnik postępowania zrezygnuje z doręczania
pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
organ administracji publicznej doręcza pismo w sposób
określony dla pisma w formie innej niż forma dokumentu
elektronicznego.
§
2. (uchylony).
Art.
392.
[Doręczenia na elektroniczną skrzynkę podawczą]
W
przypadku gdy stroną lub innym uczestnikiem postępowania
jest podmiot publiczny obowiązany do udostępniania i
obsługi elektronicznej skrzynki podawczej na podstawie art.
16 ust. 1a
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne doręczenia
dokonuje się na elektroniczną skrzynkę podawczą
tego podmiotu. Przepisu art. 391
nie stosuje się.
Art.
40. [Odbiorcy pism]
§
1. Pisma
doręcza się stronie, a gdy strona działa przez
przedstawiciela - temu przedstawicielowi.
§
2. Jeżeli
strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się
pełnomocnikowi. Jeżeli ustanowiono kilku pełnomocników,
doręcza się pisma tylko jednemu pełnomocnikowi. Strona
może wskazać takiego pełnomocnika.
§
3. W
sprawie wszczętej na skutek podania złożonego przez
dwie lub więcej stron pisma doręcza się wszystkim
stronom, chyba że w podaniu wskazały jedną jako
upoważnioną do odbioru pism.
§
4. Strona,
która nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu
albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie
członkowskim Unii Europejskiej, jeżeli nie ustanowiła
pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w
Rzeczypospolitej Polskiej i nie działa za pośrednictwem
konsula Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana wskazać
w Rzeczypospolitej Polskiej pełnomocnika do doręczeń,
chyba że doręczenie następuje za pomocą środków
komunikacji elektronicznej.
§
5. W
razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń
przeznaczone dla tej strony pisma pozostawia się w aktach sprawy
ze skutkiem doręczenia. Stronę należy o tym pouczyć
przy pierwszym doręczeniu. Strona powinna być również
pouczona o możliwości złożenia odpowiedzi na
pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na
piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony
pełnomocnikiem.
Art.
41. [Obowiązek zawiadomienia o zmianie adresu]
§
1. W
toku postępowania strony oraz ich przedstawiciele i pełnomocnicy
mają obowiązek zawiadomić organ administracji
publicznej o każdej zmianie swojego adresu, w tym adresu
elektronicznego.
§
2. W
razie zaniedbania obowiązku określonego w § 1
doręczenie pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny.
Art.
42. [Miejsca doręczeń pism osobom fizycznym]
§
1. Pisma
doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu
pracy.
§
2. Pisma
mogą być doręczane również w lokalu organu
administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie
stanowią inaczej.
§
3. W
razie niemożności doręczenia pisma w sposób
określony w § 1 i 2, a także w razie koniecznej
potrzeby, pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie
się adresata zastanie.
Art.
43. [Doręczenie zastępcze pism dorosłemu
domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu]
W
przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za
pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy
domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma
adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy
zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w
oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w
drzwiach mieszkania.
Art.
44. [Niemożność doręczenia. Awizowanie.
Fikcja doręczenia]
§
1. W
razie niemożności doręczenia pisma w sposób
wskazany w art. 42 i 43:
1)
operator pocztowy w rozumieniu ustawy
z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez
okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku
doręczania pisma przez operatora pocztowego;
2)
pismo składa się na okres czternastu dni w urzędzie
właściwej gminy (miasta) - w przypadku doręczania
pisma przez pracownika urzędu gminy (miasta) lub upoważnioną
osobę lub organ.
§
2. Zawiadomienie
o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości
jego odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia
pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym w § 1,
umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest
to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub
innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje
czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy
wejściu na posesję adresata.
§
3. W
przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym
mowa w § 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o
możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym
niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia.
§
4. Doręczenie
uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia
okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się
w aktach sprawy.
Art.
45. [Doręczenie pism jednostkom organizacyjnym i
organizacjom społecznym]
Jednostkom
organizacyjnym i organizacjom społecznym doręcza się
pisma w lokalu ich siedziby do rąk osób uprawnionych do
odbioru pism. Przepis art. 44 stosuje się odpowiednio.
Art.
46. [Potwierdzenie odbioru. Doręczenie w formie dokumentu
elektronicznego]
§
1. Odbierający
pismo potwierdza doręczenie mu pisma swoim podpisem ze
wskazaniem daty doręczenia.
§
2. Jeżeli
odbierający pismo uchyla się od potwierdzenia doręczenia
lub nie może tego uczynić, doręczający sam
stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje osobę, która
odebrała pismo, i przyczynę braku jej podpisu.
§
3. W
przypadku doręczenia pisma za pomocą środków
komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli
adresat potwierdzi odbiór pisma w sposób, o którym
mowa w § 4 pkt 3.
§
4. W
celu doręczenia pisma w formie dokumentu elektronicznego organ
administracji publicznej przesyła na adres elektroniczny
adresata zawiadomienie zawierające:
1)
wskazanie, że adresat może odebrać pismo w formie
dokumentu elektronicznego;
2)
wskazanie adresu elektronicznego, z którego adresat może
pobrać pismo i pod którym powinien dokonać
potwierdzenia doręczenia pisma;
3)
pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności
sposobu identyfikacji pod wskazanym adresem elektronicznym w systemie
teleinformatycznym organu administracji publicznej, oraz informację
o wymogu podpisania urzędowego poświadczenia odbioru w
określony sposób.
§
5. W
przypadku nieodebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego w
sposób, o którym mowa w § 4 pkt 3, organ
administracji publicznej po upływie 7 dni, licząc od dnia
wysłania zawiadomienia, przesyła powtórne
zawiadomienie o możliwości odebrania tego pisma.
§
6. W
przypadku nieodebrania pisma doręczenie uważa się za
dokonane po upływie czternastu dni, licząc od dnia
przesłania pierwszego zawiadomienia.
§
7. Zawiadomienia,
o których mowa w § 4 i 5, mogą być
automatycznie tworzone i przesyłane przez system
teleinformatyczny organu administracji publicznej, a odbioru tych
zawiadomień nie potwierdza się.
§
8. W
przypadku uznania pisma w formie dokumentu elektronicznego za
doręczone na podstawie § 6 organ administracji publicznej
umożliwia adresatowi pisma dostęp do treści pisma w
formie dokumentu elektronicznego przez okres co najmniej 3 miesięcy
od dnia uznania pisma w formie dokumentu elektronicznego za doręczone
oraz do informacji o dacie uznania pisma za doręczone i datach
wysłania zawiadomień, o których mowa w § 4 i 5,
w swoim systemie teleinformatycznym.
§
9. Warunki
techniczne i organizacyjne doręczenia pisma w formie dokumentu
elektronicznego określają przepisy ustawy,
o której mowa w § 4 pkt 3.
§
10. Doręczenie
pisma w formie dokumentu elektronicznego do podmiotu publicznego w
rozumieniu przepisów ustawy,
o której mowa w § 4 pkt 3, następuje przez
elektroniczną skrzynkę podawczą tego podmiotu, w
sposób określony w tej ustawie.
Art.
47. [Odmowa przyjęcia pisma. Zwrot pisma nadawcy]
§
1. Jeżeli
adresat odmawia przyjęcia pisma przesłanego mu przez
operatora pocztowego w rozumieniu ustawy
z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe lub inny organ albo w
inny sposób, pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o
odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z
adnotacją włącza się do akt sprawy.
§
2. W
przypadkach, o których mowa w § 1, uznaje się, że
pismo doręczone zostało w dniu odmowy jego przyjęcia
przez adresata.
Art.
48. [Szczególne przypadki doręczeń]
§
1. Pisma
skierowane do osób nieznanych z miejsca pobytu, dla których
sąd nie wyznaczył przedstawiciela, doręcza się
przedstawicielowi ustanowionemu w myśl art. 34.
§
2. Pisma
kierowane do osób korzystających ze szczególnych
uprawnień wynikających z immunitetu dyplomatycznego lub
konsularnego doręcza się w sposób przewidziany w
przepisach szczególnych, w umowach i zwyczajach
międzynarodowych.
Art.
49. [Zawiadomienie poprzez publiczne obwieszczenie]
§
1. Jeżeli
przepis
szczególny tak stanowi, zawiadomienie stron o decyzjach i
innych czynnościach organu administracji publicznej może
nastąpić w formie publicznego obwieszczenia, w innej formie
publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w danej
miejscowości lub przez udostępnienie pisma w Biuletynie
Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego
organu administracji publicznej.
§
2. Dzień,
w którym nastąpiło publiczne obwieszczenie, inne
publiczne ogłoszenie lub udostępnienie pisma w Biuletynie
Informacji Publicznej wskazuje się w treści tego
obwieszczenia, ogłoszenia lub w Biuletynie Informacji
Publicznej. Zawiadomienie uważa się za dokonane po upływie
czternastu dni od dnia, w którym nastąpiło publiczne
obwieszczenie, inne publiczne ogłoszenie lub udostępnienie
pisma w Biuletynie Informacji Publicznej.
Art.
49a. [Zawiadomienie poprzez publiczne obwieszczenie w przypadku
udziału wielu stron w postępowaniu]
Poza
przypadkami, o których mowa w art. 49, organ może
dokonywać zawiadomienia o decyzjach i innych czynnościach
organu administracji publicznej w formie, o której mowa w art.
49 § 1, jeżeli w postępowaniu bierze udział
więcej niż dwadzieścia stron. Jeżeli przepis
szczególny nie stanowi inaczej, zawiadomienie jest w takim
przypadku skuteczne wobec stron, które zostały na piśmie
uprzedzone o zamiarze zawiadamiania ich w określony sposób.
Do zawiadomienia stosuje się przepis art. 49 § 2.
Art.
49b. [Udostępnienie odpisu decyzji lub postanowienia
ogłoszonego przez publiczne obwieszczenie]
§
1. W
przypadku zawiadomienia strony zgodnie z art. 49 § 1 lub art.
49a o decyzji lub postanowieniu, które podlega zaskarżeniu,
na wniosek strony, organ, który wydał decyzję lub
postanowienie, niezwłocznie, nie później niż w
terminie trzech dni od dnia otrzymania wniosku, udostępnia
stronie odpis decyzji lub postanowienia w sposób i formie
określonych we wniosku, chyba że środki techniczne,
którymi dysponuje organ, nie umożliwiają
udostępnienia w taki sposób lub takiej formie.
§
2. Jeżeli
decyzja lub postanowienie, o których mowa w § 1, nie mogą
być udostępnione stronie w sposób lub formie
określonych we wniosku, organ powiadamia o tym stronę i
wskazuje, w jaki sposób lub jakiej formie odpis decyzji lub
postanowienia może być niezwłocznie udostępniony.
Rozdział
9
Wezwania
Art.
50. [Wezwanie do udziału w czynnościach procesowych]
§
1. Organ
administracji publicznej może wzywać osoby do udziału
w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień
lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika, na piśmie
lub w formie dokumentu elektronicznego, jeżeli jest to niezbędne
dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności
urzędowych.
§
2. Organ
obowiązany jest dołożyć starań, aby
zadośćuczynienie wezwaniu nie było uciążliwe.
§
3. W
przypadkach, w których osoba wezwana nie może stawić
się z powodu choroby, kalectwa lub innej niedającej się
pokonać przeszkody, organ może dokonać określonej
czynności lub przyjąć wyjaśnienie albo
przesłuchać osobę wezwaną w miejscu jej pobytu,
jeżeli pozwalają na to okoliczności, w jakich znajduje
się ta osoba.
Art.
51. [Obowiązek osobistego stawiennictwa]
§
1. Do
osobistego stawienia się wezwany jest obowiązany tylko w
obrębie gminy lub miasta, w którym zamieszkuje albo
przebywa.
§
2. Obowiązek
osobistego stawiennictwa dotyczy również wezwanego,
zamieszkałego lub przebywającego w sąsiedniej gminie
albo mieście.
Art.
52. [Pomoc prawna]
W
toku postępowania organ administracji publicznej zwraca się
do właściwego terenowego organu administracji rządowej
lub organu samorządu terytorialnego o wezwanie osoby
zamieszkałej lub przebywającej w danej gminie lub mieście
do złożenia wyjaśnień lub zeznań albo do
dokonania innych czynności, związanych z toczącym się
postępowaniem. Organ prowadzący postępowanie oznaczy
zarazem okoliczności będące przedmiotem wyjaśnień
lub zeznań albo czynności, jakie mają być
dokonane.
Art.
53. [Osobiste stawiennictwo z uwagi na charakter sprawy]
Przepisów
art. 51 i 52 nie stosuje się w przypadkach, w których
charakter sprawy lub czynności wymaga dokonania czynności
przed organem administracji publicznej prowadzącym postępowanie.
Art.
54. [Elementy składowe wezwania]
§
1. W
wezwaniu należy wskazać:
1)
nazwę i adres organu wzywającego;
2)
imię i nazwisko wzywanego;
3)
w jakiej sprawie oraz w jakim charakterze i w jakim celu zostaje
wezwany;
4)
czy wezwany powinien się stawić osobiście lub przez
pełnomocnika, czy też może złożyć
wyjaśnienie lub zeznanie na piśmie lub w formie dokumentu
elektronicznego;
5)
termin, do którego żądanie powinno być
spełnione, albo dzień, godzinę i miejsce stawienia się
wezwanego lub jego pełnomocnika;
6)
skutki prawne niezastosowania się do wezwania.
§
1a. 6
W
wezwaniu zawiera się również informacje, o których
mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, chyba że wezwany posiada te
informacje, a ich zakres lub treść nie uległy zmianie.
§
2. Wezwanie
powinno być opatrzone podpisem pracownika organu wzywającego,
z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego
podpisującego lub, jeżeli dokonywane jest z użyciem
dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone kwalifikowanym
podpisem elektronicznym.
Art.
55. [Szczególne formy wzywania]
§
1. W
sprawach niecierpiących zwłoki wezwania można dokonać
również telefonicznie albo przy użyciu innych
środków łączności, z podaniem danych
wymienionych w art. 54 § 1 oraz imienia, nazwiska i stanowiska
służbowego pracownika organu wzywającego.
§
2. Wezwanie
dokonane w sposób określony w § 1 powoduje skutki
prawne tylko wtedy, gdy nie ma wątpliwości, że dotarło
do adresata we właściwej treści i w odpowiednim
terminie.
Art.
56. [Zwrot kosztów stawiennictwa]
§
1. Osobie,
która stawiła się na wezwanie, przyznaje się
koszty podróży i inne należności ustalone
zgodnie z przepisami zawartymi w dziale
2
tytułu III ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 300, 398, 770, 914, 1293
i 1629). Dotyczy to również kosztów osobistego
stawiennictwa stron, gdy postępowanie zostało wszczęte
z urzędu albo gdy strona bez swojej winy została błędnie
wezwana do stawienia się.
§
2. Żądanie
przyznania należności należy zgłosić
organowi administracji publicznej, przed którym toczy się
postępowanie, przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty
roszczenia.
Rozdział
10
Terminy
Art.
57. [Sposób obliczania terminów]
§
1. Jeżeli
początkiem terminu określonego w dniach jest pewne
zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się
dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ
ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec
terminu.
§
2. Terminy
określone w tygodniach kończą się z upływem
tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada
początkowemu dniowi terminu.
§
3. Terminy
określone w miesiącach kończą się z upływem
tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada
początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim
miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.
§
3a. Terminy
określone w latach kończą się z upływem tego
dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi
terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było - w dniu
poprzedzającym bezpośrednio ten dzień.
§
4. Jeżeli
koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień
uznany ustawowo
za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego
dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.
§
5. Termin
uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem
pismo zostało:
1)
wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu
administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe
poświadczenie odbioru;
2)
nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w
rozumieniu ustawy
z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe;
3)
złożone w polskim urzędzie konsularnym;
4)
złożone przez żołnierza w dowództwie
jednostki wojskowej;
5)
złożone przez członka załogi statku morskiego
kapitanowi statku;
6)
złożone przez osobę pozbawioną wolności w
administracji zakładu karnego.
Art.
58. [Przywrócenie terminu]
§
1. W
razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na
prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że
uchybienie nastąpiło bez jego winy.
§
2. Prośbę
o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu
siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu.
Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić
czynności, dla której określony był termin.
§
3. Przywrócenie
terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2
jest niedopuszczalne.
Art.
59. [Właściwość organu]
§
1. O
przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie
organ administracji publicznej. Od postanowienia o odmowie
przywrócenia terminu służy zażalenie.
§
2. O
przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub
zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do
rozpatrzenia odwołania lub zażalenia.
Art.
60. [Wstrzymanie wykonania decyzji lub postanowienia]
Przed
rozpatrzeniem prośby o przywrócenie terminu do wniesienia
odwołania lub zażalenia organ administracji publicznej na
żądanie strony może wstrzymać wykonanie decyzji
lub postanowienia.
DZIAŁ
II
Postępowanie
Rozdział
1
Wszczęcie
postępowania
Art.
61. [Inicjatywa wszczęcia postępowania]
§
1. Postępowanie
administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z
urzędu.
§
2. Organ
administracji publicznej może ze względu na szczególnie
ważny interes strony wszcząć z urzędu
postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa
wymaga wniosku strony. Organ obowiązany jest uzyskać na to
zgodę strony w toku postępowania, a w razie nieuzyskania
zgody - postępowanie umorzyć.
§
3. Datą
wszczęcia postępowania na żądanie strony jest
dzień doręczenia żądania organowi administracji
publicznej.
§
3a. Datą
wszczęcia postępowania na żądanie strony
wniesione drogą elektroniczną jest dzień wprowadzenia
żądania do systemu teleinformatycznego organu administracji
publicznej.
§
4. O
wszczęciu postępowania z urzędu lub na żądanie
jednej ze stron należy zawiadomić wszystkie osoby będące
stronami w sprawie.
§
5. 7
Organ
administracji publicznej przekazuje informacje, o których mowa
w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, przy pierwszej czynności
skierowanej do strony, chyba że strona posiada te informacje, a
ich zakres lub treść nie uległy zmianie.
Art.
61a. [Odmowa wszczęcia postępowania]
§
1. 8
Gdy
żądanie, o którym mowa w art. 61, zostało
wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z
innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być
wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o
odmowie wszczęcia postępowania. Przepis art. 61 § 5
stosuje się odpowiednio.
§
2. Na
postanowienie, o którym mowa w § 1, służy
zażalenie.
Art.
62. [Współuczestnictwo]
W
sprawach, w których prawa lub obowiązki stron wynikają
z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w
których właściwy jest ten sam organ administracji
publicznej, można wszcząć i prowadzić jedno
postępowanie dotyczące więcej niż jednej strony.
Art.
63. [Sposób wniesienia i treść podania]
§
1. Podania
(żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia)
mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą
telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za pomocą
innych środków komunikacji elektronicznej przez
elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji
publicznej utworzoną na podstawie ustawy
z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne.
§
2. Podanie
powinno zawierać co najmniej wskazanie osoby, od której
pochodzi, jej adres i żądanie oraz czynić zadość
innym wymaganiom ustalonym w przepisach
szczególnych.
§
3. Podanie
wniesione pisemnie albo ustnie do protokołu powinno być
podpisane przez wnoszącego, a protokół ponadto przez
pracownika, który go sporządził. Gdy podanie wnosi
osoba, która nie może lub nie umie złożyć
podpisu, podanie lub protokół podpisuje za nią inna
osoba przez nią upoważniona, czyniąc o tym wzmiankę
obok podpisu.
§
3a. Podanie
wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno:
1)
9
być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym,
podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, lub uwierzytelniane w
sposób zapewniający możliwość
potwierdzenia pochodzenia i integralności weryfikowanych danych
w postaci elektronicznej;
2)
zawierać dane w ustalonym formacie, zawartym we wzorze podania
określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy
nakazują wnoszenie podań według określonego
wzoru;
3)
zawierać adres elektroniczny wnoszącego podanie.
§
3b. Jeżeli
podanie, o którym mowa w § 3a, nie zawiera adresu
elektronicznego, organ administracji publicznej przyjmuje, że
właściwym jest adres elektroniczny, z którego nadano
podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego, a gdy wniesiono
je w innej formie i zawiera ono żądanie, o którym
mowa w art. 391
§ 1 pkt 2, doręczenie pism następuje na adres wskazany
zgodnie z § 2, przy czym w pierwszym piśmie poucza się
o warunku podania adresu elektronicznego w żądaniu
doręczania pism środkami komunikacji elektronicznej.
§
4. Organ
administracji publicznej jest obowiązany potwierdzić
wniesienie podania, jeżeli wnoszący tego zażąda.
W przypadku wniesienia podania w formie dokumentu elektronicznego
organ jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania przez
doręczenie urzędowego poświadczenia odbioru na
wskazany przez wnoszącego adres elektroniczny.
§
5. Urzędowe
poświadczenie odbioru podania wniesionego w formie dokumentu
elektronicznego zawiera:
1)
informację o tym, że pisma w sprawie będą
doręczane za pomocą środków komunikacji
elektronicznej;
2)
pouczenie o prawie do rezygnacji z doręczania pism za pomocą
środków komunikacji elektronicznej, o którym mowa
w art. 391
§ 1d.
Art.
64. [Braki formalne podania]
§
1. Jeżeli
w podaniu nie wskazano adresu wnoszącego i nie ma możności
ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych danych, podanie
pozostawia się bez rozpoznania.
§
2. Jeżeli
podanie nie spełnia innych wymagań ustalonych w przepisach
prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia
braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż
siedem dni, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków
spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania.
Art.
65. [Badanie właściwości]
§
1. Jeżeli
organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono,
jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je
do organu właściwego, zawiadamiając jednocześnie
o tym wnoszącego podanie. Zawiadomienie o przekazaniu powinno
zawierać uzasadnienie.
§
1a. 10
Zawiadomienie
o przekazaniu sprawy zawiera również informacje, o
których mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, w zakresie danych przetwarzanych przez
organ przekazujący, chyba że wnoszący podanie posiada
te informacje, a ich zakres lub treść nie uległy
zmianie.
§
2. Podanie
wniesione do organu niewłaściwego przed upływem
przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem
terminu.
Art.
66. [Wielość żądań w podaniu]
§
1. 11
Jeżeli
podanie dotyczy kilku spraw podlegających załatwieniu przez
różne organy, organ administracji publicznej, do którego
podanie wniesiono, uczyni przedmiotem rozpoznania sprawy należące
do jego właściwości. Równocześnie
zawiadomi wnoszącego podanie, że w sprawach innych powinien
wnieść odrębne podanie do właściwego organu,
i poinformuje go o treści § 2. Do zawiadomienia stosuje się
odpowiednio przepis art. 65 § 1a.
§
2. Odrębne
podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym
mowa w § 1, w terminie czternastu dni od daty doręczenia
zawiadomienia uważa się za złożone w dniu
wniesienia pierwszego podania.
§
3. Jeżeli
podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu
właściwego nie można ustalić na podstawie danych
podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w
sprawie jest sąd powszechny, organ, do którego podanie
wniesiono, zwraca je wnoszącemu. Zwrot podania następuje w
drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
§
4. Organ
nie może jednak zwrócić podania z tej przyczyny, że
właściwym w sprawie jest sąd powszechny, jeżeli w
tej sprawie sąd uznał się już za niewłaściwy.
Rozdział
2
Metryki,
protokoły i adnotacje
Art.
66a. [Metryka sprawy]
§
1. W
aktach sprawy zakłada się metrykę sprawy w formie
pisemnej lub elektronicznej.
§
2. W
treści metryki sprawy wskazuje się wszystkie osoby, które
uczestniczyły w podejmowaniu czynności w postępowaniu
administracyjnym oraz określa się wszystkie podejmowane
przez te osoby czynności wraz z odpowiednim odesłaniem do
dokumentów zachowanych w formie pisemnej lub elektronicznej
określających te czynności.
§
3. Metryka
sprawy, wraz z dokumentami do których odsyła, stanowi
obowiązkową część akt sprawy i jest na
bieżąco aktualizowana.
§
4. Minister
właściwy do spraw administracji publicznej określa, w
drodze rozporządzenia, wzór i sposób prowadzenia
metryki sprawy, uwzględniając treść i formę
metryki określoną w § 1 i 2 oraz obowiązek
bieżącej aktualizacji metryki, a także, aby w oparciu
o treść metryki było możliwe ustalenie treści
czynności w postępowaniu administracyjnym podejmowanych w
sprawie przez poszczególne osoby.
§
5. Minister
właściwy do spraw administracji publicznej określa, w
drodze rozporządzenia, rodzaje spraw, w których obowiązek
prowadzenia metryki sprawy jest wyłączony ze względu
na nieproporcjonalność nakładu środków
koniecznych do prowadzenia metryki w stosunku do prostego i
powtarzalnego charakteru tych spraw.
Art.
67. [Obowiązek sporządzenia protokołu]
§
1. Organ
administracji publicznej sporządza zwięzły protokół
z każdej czynności postępowania, mającej istotne
znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że czynność
została w inny sposób utrwalona na piśmie.
§
2. W
szczególności sporządza się protokół:
1)
przyjęcia wniesionego ustnie podania;
2)
przesłuchania strony, świadka i biegłego;
3)
oględzin i ekspertyz dokonywanych przy udziale przedstawiciela
organu administracji publicznej;
4)
rozprawy;
5)
ustnego ogłoszenia decyzji i postanowienia.
Art.
68. [Elementy składowe protokołu]
§
1. Protokół
sporządza się tak, aby z niego wynikało, kto, kiedy,
gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze
był przy tym obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych
czynności ustalono i jakie uwagi zgłosiły obecne
osoby.
§
2. Protokół
odczytuje się wszystkim osobom obecnym, biorącym udział
w czynności urzędowej, które powinny następnie
protokół podpisać. Odmowę lub brak podpisu
którejkolwiek osoby należy omówić w
protokole.
Art.
69. [Protokół przesłuchania]
§
1. Protokół
przesłuchania powinien być odczytany i przedstawiony do
podpisu osobie zeznającej niezwłocznie po złożeniu
zeznania.
§
2. W
protokołach przesłuchania osoby, która złożyła
zeznanie w języku obcym, należy podać w przekładzie
na język polski treść złożonego zeznania
oraz wskazać osobę i adres tłumacza, który
dokonał przekładu; tłumacz ten powinien podpisać
protokół przesłuchania.
Art.
70. [Załączniki do protokołu]
Organ
administracji publicznej może zezwolić na dołączenie
do protokołu zeznania na piśmie, podpisanego przez
zeznającego, oraz innych dokumentów mających
znaczenie dla sprawy.
Art.
71. [Skreślenia i poprawki]
Skreśleń
i poprawek w protokole należy tak dokonywać, aby wyrazy
skreślone i poprawione były czytelne. Skreślenia i
poprawki powinny być stwierdzone w protokole przed jego
podpisaniem.
Art.
72. [Adnotacje]
§
1. Czynności
organu administracji publicznej, z których nie sporządza
się protokołu, a które mają znaczenie dla
sprawy lub toku postępowania, utrwala się w aktach w formie
adnotacji podpisanej przez pracownika, który dokonał tych
czynności.
§
2. Adnotacja
może być sporządzona w formie dokumentu
elektronicznego.
Rozdział
3
Udostępnianie
akt
Art.
73. [Zakres dostępu strony do akt sprawy]
§
1. Strona
ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek,
kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również
po zakończeniu postępowania.
§
1a. Czynności
określone w § 1 są dokonywane w lokalu organu
administracji publicznej w obecności pracownika tego organu.
§
1b. 12
Wgląd
w akta sprawy w przypadku, o którym mowa w art. 236 § 2,
następuje z pominięciem danych osobowych osoby składającej
skargę.
§
2. Strona
może żądać uwierzytelnienia odpisów lub
kopii akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych
odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem
strony.
§
3. Organ
administracji publicznej może zapewnić stronie dokonanie
czynności, o których mowa w § 1, w swoim systemie
teleinformatycznym, po uwierzytelnieniu strony w sposób
określony w art.
20a ust. 1
albo 2
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne.
Art.
74. [Ograniczenia dostępu do akt sprawy]
§
1. Przepisu
art. 73 nie stosuje się do akt sprawy zawierających
informacje niejawne o klauzuli tajności "tajne" lub
"ściśle tajne", a także do innych akt, które
organ administracji publicznej wyłączy ze względu na
ważny interes państwowy.
§
2. Odmowa
umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy, sporządzania
z nich notatek, kopii i odpisów, uwierzytelnienia takich kopii
i odpisów lub wydania uwierzytelnionych odpisów
następuje w drodze postanowienia, na które służy
zażalenie.
Art.
74a. 13
[Dostęp do akt sprawy a prawo do kontroli przetwarzania danych
osobowych]
Przepis
art. 73 § 1 nie narusza prawa osoby, której dane dotyczą,
do skorzystania z uprawnień wynikających z art.
15
rozporządzenia 2016/679.
Rozdział
4
Dowody
Art.
75. [Dowody w postępowaniu administracyjnym]
§
1. Jako
dowód należy dopuścić wszystko, co może
przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest
sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być
dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz
oględziny.
§
2. Jeżeli
przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych
faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia
właściwego organu administracji, organ administracji
publicznej odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie
złożone pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe
zeznania. Przepis art. 83 § 3 stosuje się odpowiednio.
Art.
76. [Dokumenty urzędowe]
§
1. Dokumenty
urzędowe sporządzone w przepisanej formie przez powołane
do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią
dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.
§
2. Przepis
§ 1 stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych
sporządzanych przez organy jednostek organizacyjnych lub
podmioty, w zakresie poruczonych im z mocy prawa lub porozumienia
spraw wymienionych w art. 1 pkt 1 i 4.
§
3. Przepisy
§ 1 i 2 nie wyłączają możliwości
przeprowadzenia dowodu przeciwko treści dokumentów
wymienionych w tych przepisach.
Art.
76a. [Uwierzytelnianie kopii dokumentu]
§
1. Jeżeli
dokument znajduje się w aktach organu lub podmiotu, o którym
mowa w art. 76 § 1 lub 2, wystarczy przedstawić urzędowo
poświadczony przez ten organ lub podmiot odpis lub wyciąg z
dokumentu. Organ administracji publicznej zażąda udzielenia
odpisu lub wyciągu, jeżeli strona sama uzyskać ich nie
może. Gdy organ uzna za konieczne przejrzenie oryginału
dokumentu, może wystąpić o jego dostarczenie.
§
2. Zamiast
oryginału dokumentu strona może złożyć odpis
dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem
została poświadczona przez notariusza albo przez
występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego
adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub doradcą
podatkowym.
§
2a. 14
Jeżeli
odpis dokumentu został sporządzony w formie dokumentu
elektronicznego, poświadczenie jego zgodności z oryginałem,
o którym mowa w § 2, dokonuje się przy użyciu
kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego albo
podpisu osobistego. Odpisy dokumentów poświadczane
elektronicznie sporządzane są w formatach danych
określonych w przepisach wydanych na podstawie art.
18 pkt 1
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne.
§
2b. Upoważniony
pracownik organu prowadzącego postępowanie, któremu
został okazany oryginał dokumentu wraz z odpisem, na
żądanie strony, poświadcza zgodność odpisu
dokumentu z oryginałem. Poświadczenie obejmuje podpis
pracownika, datę i oznaczenie miejsca sporządzenia
poświadczenia, a na żądanie strony, również
godzinę sporządzenia poświadczenia. Jeżeli
dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub
uszkodzenia), należy stwierdzić to w poświadczeniu.
§
3. Zawarte
w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem
przez występującego w sprawie pełnomocnika strony
będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem
patentowym lub doradcą podatkowym albo przez upoważnionego
pracownika organu prowadzącego postępowanie ma charakter
dokumentu urzędowego.
§
4. Jeżeli
jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, organ administracji
publicznej zażąda od strony składającej odpis
dokumentu, o którym mowa w § 2, przedłożenia
oryginału tego dokumentu.
Art.
77. [Postępowanie dowodowe]
§
1. Organ
administracji publicznej jest obowiązany w sposób
wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał
dowodowy.
§
2. Organ
może w każdym stadium postępowania zmienić,
uzupełnić lub uchylić swoje postanowienie dotyczące
przeprowadzenia dowodu.
§
3. Organ
przeprowadzający postępowanie na wezwanie organu właściwego
do załatwienia sprawy (art. 52) może z urzędu lub na
wniosek strony przesłuchać również nowych
świadków i biegłych na okoliczności będące
przedmiotem tego postępowania.
§
4. Fakty
powszechnie znane oraz fakty znane organowi z urzędu nie
wymagają dowodu. Fakty znane organowi z urzędu należy
zakomunikować stronie.
Art.
78. [Wnioski dowodowe strony]
§
1. Żądanie
strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić,
jeżeli przedmiotem dowodu jest okoliczność mająca
znaczenie dla sprawy.
§
2. Organ
administracji publicznej może nie uwzględnić żądania
(§ 1), które nie zostało zgłoszone w toku
przeprowadzania dowodów lub w czasie rozprawy, jeżeli
żądanie to dotyczy okoliczności już stwierdzonych
innymi dowodami, chyba że mają one znaczenie dla sprawy.
Art.
79. [Udział strony w postępowaniu dowodowym]
§
1. Strona
powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia
dowodu ze świadków, biegłych lub oględzin
przynajmniej na siedem dni przed terminem.
§
2. Strona
ma prawo brać udział w przeprowadzeniu dowodu, może
zadawać pytania świadkom, biegłym i stronom oraz
składać wyjaśnienia.
Art.
79a. [Wskazanie stronie niespełnionych lub niewykazanych
przesłanek od niej zależnych; przedkładanie
dodatkowych dowodów]
§
1. W
postępowaniu wszczętym na żądanie strony,
informując o możliwości wypowiedzenia się co do
zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych
żądań, organ administracji publicznej jest obowiązany
do wskazania przesłanek zależnych od strony, które
nie zostały na dzień wysłania informacji spełnione
lub wykazane, co może skutkować wydaniem decyzji niezgodnej
z żądaniem strony. Przepisy art. 10 § 2 i 3 stosuje
się.
§
2. W
terminie wyznaczonym na wypowiedzenie się co do zebranych
dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań,
strona może przedłożyć dodatkowe dowody celem
wykazania spełnienia przesłanek, o których mowa w §
1.
Art.
80. [Swobodna ocena dowodów]
Organ
administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu
materiału dowodowego, czy dana okoliczność została
udowodniona.
Art.
81. [Prawo strony]
Okoliczność
faktyczna może być uznana za udowodnioną, jeżeli
strona miała możność wypowiedzenia się co do
przeprowadzonych dowodów, chyba że zachodzą
okoliczności, o których mowa w art. 10 § 2.
Art.
81a. [Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść
strony]
§
1. Jeżeli
przedmiotem postępowania administracyjnego jest nałożenie
na stronę obowiązku bądź ograniczenie lub
odebranie stronie uprawnienia, a w tym zakresie pozostają
niedające się usunąć wątpliwości co do
stanu faktycznego, wątpliwości te są rozstrzygane na
korzyść strony.
§
2. Przepisu
§ 1 nie stosuje się:
1)
jeżeli w sprawie uczestniczą strony o spornych interesach
lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na
interesy osób trzecich;
2)
jeżeli przepisy odrębne wymagają od strony wykazania
określonych faktów;
3)
jeżeli wymaga tego ważny interes publiczny, w tym istotne
interesy państwa, a w szczególności jego
bezpieczeństwa, obronności lub porządku publicznego;
4)
w sprawach osobowych funkcjonariuszy oraz żołnierzy
zawodowych.
Art.
82. [Niemożność bycia świadkiem]
Świadkami
nie mogą być:
1)
osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń;
2)
osoby obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji niejawnych
na okoliczności objęte tajemnicą, jeżeli nie
zostały w trybie określonym obowiązującymi
przepisami zwolnione od obowiązku zachowania tej tajemnicy;
3)
duchowni co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi.
Art.
83. [Prawo odmowy zeznań]
§
1. Nikt
nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka,
z wyjątkiem małżonka strony, wstępnych, zstępnych
i rodzeństwa strony oraz jej powinowatych pierwszego stopnia,
jak również osób pozostających ze stroną
w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań
trwa także po ustaniu małżeństwa,
przysposobienia, opieki lub kurateli.
§
2. Świadek
może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź
mogłaby narazić jego lub jego bliskich wymienionych w §
1 na odpowiedzialność karną, hańbę lub
bezpośrednią szkodę majątkową albo
spowodować naruszenie obowiązku zachowania prawnie
chronionej tajemnicy zawodowej.
§
3. Przed
odebraniem zeznania organ administracji publicznej uprzedza świadka
o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz o
odpowiedzialności za fałszywe zeznania.
§
4. Mediator
nie może być przesłuchany w charakterze świadka
co do faktów, o których dowiedział się w
związku z prowadzeniem mediacji, chyba że uczestnicy
mediacji zwolnią go od obowiązku zachowania tajemnicy
mediacji.
Art.
84. [Opinia biegłego]
§
1. Gdy
w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ
administracji publicznej może zwrócić się do
biegłego lub biegłych o wydanie opinii.
§
2. Biegły
podlega wyłączeniu na zasadach i w trybie określonym w
art. 24. Poza tym do biegłych stosuje się przepisy
dotyczące przesłuchania świadków.
Art.
85. [Oględziny]
§
1. Organ
administracji publicznej może w razie potrzeby przeprowadzić
oględziny.
§
2. Jeżeli
przedmiot oględzin znajduje się u osób trzecich,
osoby te są obowiązane na wezwanie organu do okazania
przedmiotu oględzin.
Art.
86. [Przesłuchanie strony]
Jeżeli
po wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku
pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy, organ administracji publicznej dla ich wyjaśnienia może
przesłuchać stronę. Do przesłuchania stron
stosuje się przepisy dotyczące świadków, z
wyłączeniem przepisów o środkach przymusu.
Art.
87. [Postępowanie dowodowe przed organem kolegialnym]
Organ
kolegialny, właściwy do wydania decyzji w sprawie, może
zlecić przeprowadzenie postępowania dowodowego lub jego
części jednemu ze swych członków lub
pracowników, jeżeli szczególne przepisy temu się
nie sprzeciwiają.
Art.
88. [Sankcje za naruszenie obowiązku osobistego
stawiennictwa]
§
1. Kto,
będąc obowiązany do osobistego stawienia się
(art. 51), mimo prawidłowego wezwania nie stawił się
bez uzasadnionej przyczyny jako świadek lub biegły albo
bezzasadnie odmówił złożenia zeznania, wydania
opinii, okazania przedmiotu oględzin albo udziału w innej
czynności urzędowej, może być ukarany przez organ
przeprowadzający dowód grzywną do 50 zł, a w
razie ponownego niezastosowania się do wezwania - grzywną
do 200 zł. Na postanowienie o ukaraniu grzywną służy
zażalenie.
§
2. Organ,
który nałożył karę grzywny, może na
wniosek ukaranego, złożony w ciągu siedmiu dni od daty
otrzymania zawiadomienia o ukaraniu, uznać za usprawiedliwioną
nieobecność lub odmowę zeznania, wydania opinii albo
okazania przedmiotu oględzin i zwolnić od kary grzywny. Na
odmowę zwolnienia od kary służy zażalenie.
§
3. Ukaranie
grzywną nie wyklucza możności zastosowania do opornego
świadka środków przymusu przewidzianych w przepisach
szczególnych.
Art.
88a. [Odpowiedzialność dyscyplinarna]
W
razie uchybienia przez żołnierza w czynnej służbie
wojskowej, z wyjątkiem terytorialnej służby wojskowej
pełnionej dyspozycyjnie, obowiązkom, o których mowa
w art. 88 § 1, organ przeprowadzający dowód, zamiast
wymierzyć żołnierzowi karę grzywny, występuje
do dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz
ten pełni służbę, z wnioskiem o pociągnięcie
go do odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Rozdział
5
Rozprawa
Art.
89. [Przesłanki przeprowadzenia]
§
1. Organ
administracji publicznej przeprowadzi, z urzędu lub na wniosek
strony, w toku postępowania rozprawę, w każdym
przypadku gdy zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania
lub gdy wymaga tego przepis
prawa.
§
2. Organ
powinien przeprowadzić rozprawę, gdy zachodzi potrzeba
uzgodnienia interesów stron oraz gdy jest to potrzebne dla
wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub
biegłych albo w drodze oględzin.
Art.
90. [Czynności przygotowawcze]
§
1. Organ
administracji publicznej podejmuje przed rozprawą czynności
niezbędne do jej przeprowadzenia.
§
2. W
szczególności organ wzywa:
1)
strony do złożenia przed rozprawą wyjaśnień,
dokumentów i innych dowodów i do stawienia się na
rozprawę osobiście lub przez przedstawicieli albo
pełnomocników;
2)
świadków i biegłych do stawienia się na
rozprawę.
§
3. Ponadto
organ zawiadamia o rozprawie państwowe i samorządowe
jednostki organizacyjne, organizacje społeczne, a także
inne osoby, jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony
ze względu na jej przedmiot. W tym przypadku organ wzywa je do
wzięcia udziału w rozprawie albo do złożenia
przed rozprawą oświadczenia i dowodów dla jego
poparcia.
Art.
91. [Wezwanie na rozprawę]
§
1. W
wezwaniu na rozprawę określa się termin, miejsce i
przedmiot rozprawy.
§
2. Stronom,
świadkom, biegłym oraz państwowym i samorządowym
jednostkom organizacyjnym, organizacjom i innym osobom, wezwanym do
udziału w rozprawie, doręcza się wezwanie na piśmie
lub w formie dokumentu elektronicznego.
§
3. Jeżeli
zachodzi prawdopodobieństwo, że oprócz wezwanych
stron, uczestniczących w postępowaniu, mogą być
jeszcze w sprawie inne strony, nieznane organowi administracji
publicznej, należy ponadto o terminie, miejscu i przedmiocie
rozprawy ogłosić w formie publicznego obwieszczenia, w
innej formie publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w
danej miejscowości lub przez udostępnienie zawiadomienia w
Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego
organu administracji publicznej.
Art.
92. [Termin rozprawy]
Termin
rozprawy powinien być tak wyznaczony, aby doręczenie wezwań
oraz ogłoszenie o rozprawie nastąpiły przynajmniej na
siedem dni przed rozprawą.
Art.
93. [Prowadzenie rozprawy]
Rozprawą
kieruje wyznaczony do przeprowadzenia rozprawy pracownik tego organu
administracji publicznej, przed którym toczy się
postępowanie. Gdy postępowanie toczy się przed organem
kolegialnym, rozprawą kieruje przewodniczący albo
wyznaczony członek organu kolegialnego.
Art.
94. [Nieobecność stron. Odroczenie rozprawy]
§
1. Nieobecność
na rozprawie stron należycie wezwanych na rozprawę nie
stanowi przeszkody do jej przeprowadzenia.
§
2. Kierujący
rozprawą odroczy ją, jeżeli stwierdzi poważne
nieprawidłowości w wezwaniu stron na rozprawę, jeżeli
niestawienie się strony zostało spowodowane przeszkodą
trudną do przezwyciężenia, a także z innej ważnej
przyczyny.
Art.
95. [Uprawnienia stron podczas rozprawy]
§
1. Na
rozprawie strony mogą składać wyjaśnienia,
zgłaszać żądania, propozycje i zarzuty oraz
przedstawiać dowody na ich poparcie. Ponadto strony mogą
wypowiadać się co do wyników postępowania
dowodowego.
§
2. Kierujący
rozprawą może uchylić zadawane świadkom, biegłym
i stronom pytania, jeżeli nie mają one istotnego znaczenia
dla sprawy. Jednakże na żądanie strony należy
zamieścić w protokole osnowę treści uchylonego
pytania.
Art.
96. [Policja sesyjna]
Za
niewłaściwe zachowanie się w czasie rozprawy strony,
świadkowie, biegli i inne osoby uczestniczące w rozprawie
mogą być, po uprzednim ostrzeżeniu, wydalone z miejsca
rozprawy przez kierującego rozprawą oraz ukarane grzywną
do 100 zł. Na postanowienie o ukaraniu grzywną służy
zażalenie.
Rozdział
5a
Mediacja
Art.
96a. [Przesłanki przeprowadzenia mediacji; dobrowolność;
cel i uczestnicy mediacji]
§
1. W
toku postępowania może być przeprowadzona mediacja,
jeżeli pozwala na to charakter sprawy.
§
2. Mediacja
jest dobrowolna.
§
3. Celem
mediacji jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności
faktycznych i prawnych sprawy oraz dokonanie ustaleń dotyczących
jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa, w
tym przez wydanie decyzji lub zawarcie ugody.
§
4. Uczestnikami
mediacji mogą być:
1)
organ prowadzący postępowanie oraz strona lub strony tego
postępowania albo
2)
strony postępowania.
Art.
96b. [Zawiadomienie o możliwości przeprowadzenia
mediacji]
§
1. Organ
administracji publicznej, z urzędu lub na wniosek strony,
zawiadamia strony oraz organ, o którym mowa w art. 106 §
1, w przypadku gdy ten organ nie zajął stanowiska, o
możliwości przeprowadzenia mediacji.
§
2. We
wniosku strona może wskazać mediatora.
§
3. W
zawiadomieniu o możliwości przeprowadzenia mediacji organ
administracji publicznej zwraca się do stron o:
1)
wyrażenie zgody na przeprowadzenie mediacji,
2)
wybranie mediatora
-
w terminie czternastu dni od dnia doręczenia zawiadomienia.
§
4. Zawiadomienie
o możliwości przeprowadzenia mediacji zawiera pouczenie o
zasadach prowadzenia mediacji oraz ponoszenia jej kosztów.
Art.
96c. [Brak zgody na przeprowadzenie mediacji]
Mediacji
nie przeprowadza się w przypadku niewyrażenia zgody na
przeprowadzenie mediacji w terminie, o którym mowa w art. 96b
§ 3.
Art.
96d. [Skierowanie sprawy do mediacji]
§
1. Jeżeli
uczestnicy mediacji wyrazili zgodę na przeprowadzenie mediacji,
organ administracji publicznej wydaje postanowienie o skierowaniu
sprawy do mediacji. Postanowienie doręcza się stronom oraz
organowi, o którym mowa w art. 106 § 1.
§
2. W
postanowieniu o skierowaniu sprawy do mediacji wskazuje się
mediatora wybranego przez uczestników mediacji, a jeżeli
uczestnicy mediacji nie wybrali mediatora, wskazuje się
mediatora wybranego przez organ administracji publicznej,
posiadającego odpowiednią wiedzę i umiejętności
w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach danego rodzaju.
Art.
96e. [Odroczenie rozpatrzenia sprawy skierowanej do mediacji]
§
1. Organ
administracji publicznej, kierując sprawę do mediacji,
odracza rozpatrzenie sprawy na okres do dwóch miesięcy.
§
2. Na
zgodny wniosek uczestników mediacji lub z innych ważnych
powodów termin określony w § 1 może zostać
przedłużony, nie dłużej jednak niż o
miesiąc.
§
3. W
przypadku nieosiągnięcia celów mediacji określonych
w art. 96a § 3 w terminie, o którym mowa w § 1 albo
2, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o zakończeniu
mediacji i załatwia sprawę.
Art.
96f. [Mediator]
§
1. Mediatorem
może być osoba fizyczna, która posiada pełną
zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni
praw publicznych, w szczególności mediator wpisany na
listę stałych mediatorów lub do wykazu instytucji i
osób uprawnionych do prowadzenia postępowania
mediacyjnego, prowadzonych przez prezesa sądu okręgowego,
lub na listę prowadzoną przez organizację pozarządową
lub uczelnię, o której informację przekazano
prezesowi sądu okręgowego.
§
2. W
przypadku gdy organ prowadzący postępowanie jest
uczestnikiem mediacji, mediatorem może być wyłącznie
osoba wpisana na listę stałych mediatorów lub do
wykazu instytucji i osób uprawnionych do prowadzenia
postępowania mediacyjnego, prowadzonych przez prezesa sądu
okręgowego, lub mediator wpisany na listę prowadzoną
przez organizację pozarządową lub uczelnię, o
której informację przekazano prezesowi sądu
okręgowego.
§
3. Mediatorem
nie może być pracownik organu administracji publicznej,
przed którym toczy się postępowanie w sprawie.
Art.
96g. [Obowiązek zachowania bezstronności]
§
1. Mediator
powinien zachować bezstronność przy prowadzeniu
mediacji i niezwłocznie ujawnić okoliczności, które
mogłyby wzbudzić wątpliwość co do jego
bezstronności, w tym odpowiednio okoliczności, o których
mowa w art. 24 § 1 i 2.
§
2. Mediator
odmawia przeprowadzenia mediacji w przypadku wątpliwości co
do jego bezstronności i niezwłocznie zawiadamia o tym
uczestników mediacji oraz organ administracji publicznej,
jeżeli nie jest on uczestnikiem mediacji.
Art.
96h. [Przekazanie danych kontaktowych uczestników
mediacji]
Organ
administracji publicznej niezwłocznie przekazuje mediatorowi
dane kontaktowe uczestników mediacji oraz ich pełnomocników,
w szczególności numery telefonów i adresy poczty
elektronicznej, jeżeli je posiada.
Art.
96i. [Zapoznanie się mediatora z aktami sprawy]
Mediator
zapoznaje się z aktami sprawy i ma prawo sporządzania z
nich notatek, kopii lub odpisów, chyba że uczestnik
mediacji w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia lub
doręczenia postanowienia o skierowaniu sprawy do mediacji nie
wyrazi zgody na zapoznanie się mediatora z aktami.
Art.
96j. [Wyłączenie jawności mediacji]
§
1. Mediacja
nie jest jawna.
§
2. Mediator,
uczestnicy mediacji i inne osoby biorące udział w mediacji
są obowiązani zachować w tajemnicy wszelkie fakty, o
których dowiedzieli się w związku z prowadzeniem
mediacji, chyba że uczestnicy mediacji postanowią inaczej.
§
3. Propozycje
ugodowe, ujawnione fakty lub oświadczenia złożone w
toku mediacji nie mogą być wykorzystywane po jej
zakończeniu, z wyjątkiem ustaleń zawartych w protokole
z przebiegu mediacji.
Art.
96k. [Dążenie do polubownego rozwiązania sporu]
Mediator
prowadzi mediację, dążąc do polubownego
rozwiązania sporu, w tym przez wspieranie uczestników
mediacji w formułowaniu przez nich propozycji ugodowych.
Art.
96l. [Koszty mediacji]
§
1. Mediator
ma prawo do wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z
przeprowadzeniem mediacji, chyba że wyraził zgodę na
prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia.
§
2. Koszty
wynagrodzenia i zwrotu wydatków związanych z
przeprowadzeniem mediacji pokrywa organ administracji publicznej, a w
sprawach, w których może być zawarta ugoda - strony
w równych częściach, chyba że postanowią
one inaczej.
§
3. Koszty
mediacji są pokrywane niezwłocznie po jej zakończeniu.
Art.
96m. [Protokół z przebiegu mediacji]
§
1. Mediator
sporządza protokół z przebiegu mediacji.
§
2. Protokół
z przebiegu mediacji zawiera:
1)
czas i miejsce przeprowadzenia mediacji;
2)
imiona i nazwiska (nazwy) oraz adresy (siedziby) uczestników
mediacji;
3)
imię i nazwisko oraz adres mediatora;
4)
dokonane ustalenia co do sposobu załatwienia sprawy;
5)
podpis mediatora oraz uczestników mediacji, a jeżeli
którykolwiek z uczestników mediacji nie może
podpisać protokołu, wzmiankę o przyczynie braku
podpisu.
§
3. Mediator
niezwłocznie przedkłada protokół z przebiegu
mediacji organowi administracji publicznej w celu włączenia
go do akt sprawy i doręcza odpis tego protokołu uczestnikom
mediacji.
Art.
96n. [Załatwienie sprawy administracyjnej zgodnie z
ustaleniami mediacji]
§
1. Jeżeli
w wyniku mediacji zostaną dokonane ustalenia dotyczące
załatwienia sprawy w granicach obowiązującego prawa,
organ administracji publicznej załatwia sprawę zgodnie z
tymi ustaleniami, zawartymi w protokole z przebiegu mediacji.
§
2. Do
akt postępowania nie włącza się dokumentów
i innych materiałów, które nie znajdują się
w aktach postępowania, ujawnionych w toku mediacji przez jej
uczestników, jeżeli te dokumenty i materiały nie
stanowią podstawy do załatwienia sprawy zgodnie z
ustaleniami zawartymi w protokole z przebiegu mediacji.
Rozdział
6
Zawieszenie
postępowania
Art.
97. [Przesłanki obligatoryjnego zawieszenia postępowania
z urzędu]
§
1. Organ
administracji publicznej zawiesza postępowanie:
1)
15
w razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli
wezwanie spadkobierców zmarłej strony albo zarządcy
sukcesyjnego do udziału w postępowaniu nie jest możliwe
i nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art.
30 § 5, a postępowanie nie podlega umorzeniu jako
bezprzedmiotowe (art. 105);
2)
w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony;
3)
w razie utraty przez stronę lub przez jej ustawowego
przedstawiciela zdolności do czynności prawnych;
3a)
16
w razie wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, gdy
postępowanie toczyło się z udziałem zarządcy
sukcesyjnego, jeżeli wezwanie spadkobierców zmarłego
do udziału w postępowaniu nie jest możliwe i nie
zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 30 §
5, a postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe
(art. 105);
4)
gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego
rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub
sąd;
5)
na wniosek Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, w przypadku gdy stroną
postępowania jest podmiot w restrukturyzacji, o którym
mowa w art.
2 pkt 44
ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym,
systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej
restrukturyzacji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1937 i 2491 oraz z 2018 r.
poz. 685, 723 i 1637).
§
2. Gdy
ustąpią przyczyny uzasadniające zawieszenie
postępowania, o których mowa w § 1 pkt 1-4, organ
administracji publicznej podejmie postępowanie z urzędu lub
na żądanie strony.
§
3. Organ
administracji publicznej podejmie postępowanie, o którym
mowa w § 1 pkt 5, na wniosek Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Art.
98. [Zawieszenie postępowania na zgodny wniosek stron]
§
1. Organ
administracji publicznej może zawiesić postępowanie,
jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie
postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają
się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi
społecznemu.
§
2. Jeżeli
w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna
ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania,
żądanie wszczęcia postępowania uważa się
za wycofane.
Art.
99. 17
[Obowiązki organu]
Organ
administracji publicznej, który z przyczyny określonej w
art. 97 § 1 pkt 1-3a zawiesił postępowanie wszczęte
z urzędu, poczyni równocześnie niezbędne kroki
w celu usunięcia przeszkody do dalszego prowadzenia
postępowania. Tak samo postąpi organ w razie zawieszenia z
tej samej przyczyny postępowania wszczętego na żądanie
strony, jeżeli interes społeczny przemawia za załatwieniem
sprawy.
Art.
100. [Zagadnienie wstępne]
§
1. Organ
administracji publicznej, który zawiesił postępowanie
z przyczyny określonej w art. 97 § 1 pkt 4, wystąpi
równocześnie do właściwego organu lub sądu
o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego albo wezwie stronę
do wystąpienia o to w oznaczonym terminie, chyba że strona
wykaże, że już zwróciła się w tej
sprawie do właściwego organu lub sądu.
§
2. Jeżeli
zawieszenie postępowania z przyczyny określonej w art. 97 §
1 pkt 4 mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia
lub zdrowia ludzkiego albo poważną szkodę dla interesu
społecznego, organ administracji publicznej załatwi sprawę,
rozstrzygając zagadnienie wstępne we własnym zakresie.
§
3. Przepis
§ 2 stosuje się także wówczas, gdy strona mimo
wezwania (§ 1) nie wystąpiła o rozstrzygnięcie
zagadnienia wstępnego albo gdy zawieszenie postępowania
mogłoby spowodować niepowetowaną szkodę dla
strony. W tym ostatnim przypadku organ może uzależnić
załatwienie sprawy od złożenia przez stronę
stosownego zabezpieczenia.
Art.
101. [Forma zawieszenia postępowania]
§
1. O
postanowieniu w sprawie zawieszenia albo podjęcia postępowania
organ administracji publicznej zawiadamia strony.
§
2. W
przypadku zawieszenia postępowania na żądanie strony
lub jednej ze stron (art. 98 § 1) organ pouczy je o treści
przepisu art. 98 § 2.
§
3. Na
postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania albo odmowy
podjęcia zawieszonego postępowania służy stronie
zażalenie.
Art.
102. [Dopuszczalność podejmowania czynności]
W
czasie zawieszenia postępowania organ administracji publicznej
może podejmować czynności niezbędne w celu
zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia
ludzkiego albo poważnym szkodom dla interesu społecznego.
Art.
103. [Skutki zawieszenia postępowania]
Zawieszenie
postępowania wstrzymuje bieg terminów przewidzianych w
kodeksie.
Rozdział
7
Decyzje
Art.
104. [Pojęcie decyzji]
§
1. Organ
administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie
decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej.
§
2. Decyzje
rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości
lub w części albo w inny sposób kończą
sprawę w danej instancji.
Art.
105. [Umorzenie postępowania]
§
1. Gdy
postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się
bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ
administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania
odpowiednio w całości albo w części.
§
2. Organ
administracji publicznej może umorzyć postępowanie,
jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie
postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają
się temu inne strony oraz gdy nie jest to sprzeczne z interesem
społecznym.
Art.
106. [Współdziałanie organów]
§
1. Jeżeli
przepis
prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez
inny organ (wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażenia
stanowiska w innej formie), decyzję wydaje się po zajęciu
stanowiska przez ten organ.
§
2. Organ
załatwiający sprawę, zwracając się do innego
organu o zajęcie stanowiska, zawiadamia o tym stronę.
§
3. Organ,
do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska,
obowiązany jest przedstawić je niezwłocznie, jednak
nie później niż w terminie dwóch tygodni od
dnia doręczenia mu żądania, chyba że przepis
prawa przewiduje inny termin.
§
4. Organ
obowiązany do zajęcia stanowiska może w razie potrzeby
przeprowadzić postępowanie wyjaśniające.
§
5. Zajęcie
stanowiska przez ten organ następuje w drodze postanowienia, na
które służy stronie zażalenie.
§
6. W
przypadku niezajęcia stanowiska w terminie określonym w §
3 stosuje się przepisy art. 36-38, przy czym organ obowiązany
do zajęcia stanowiska niezwłocznie informuje organ
załatwiający sprawę o wniesieniu ponaglenia.
Art.
106a. [Posiedzenie w trybie współdziałania]
§
1. Organ
załatwiający sprawę może, z urzędu albo na
wniosek strony lub organu, do którego zwrócono się
o zajęcie stanowiska, zwołać posiedzenie, jeżeli
przyczyni się to do przyspieszenia zajęcia stanowiska
(posiedzenie w trybie współdziałania).
§
2. Organ
załatwiający sprawę może zwołać
posiedzenie w trybie współdziałania przed upływem
terminu do zajęcia stanowiska, określonego w art. 106 §
3, a jeżeli przepis prawa przewiduje inny termin, przed upływem
tego terminu, tylko na wniosek organu, do którego zwrócono
się o zajęcie stanowiska.
§
3. Organ
załatwiający sprawę może wezwać strony na
posiedzenie w trybie współdziałania. Przepisy art.
90-96 stosuje się odpowiednio.
§
4. Zwołanie
posiedzenia w trybie współdziałania nie zwalnia z
obowiązku rozpatrzenia ponaglenia, o którym mowa w art.
106 § 6. Postanowienie, o którym mowa w art. 106 §
5, może zostać wpisane do protokołu posiedzenia w
trybie współdziałania.
Art.
107. [Elementy składowe decyzji]
§
1. Decyzja
zawiera:
1)
oznaczenie organu administracji publicznej;
2)
datę wydania;
3)
oznaczenie strony lub stron;
4)
powołanie podstawy prawnej;
5)
rozstrzygnięcie;
6)
uzasadnienie faktyczne i prawne;
7)
pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie
oraz o prawie do zrzeczenia się odwołania i skutkach
zrzeczenia się odwołania;
8)
podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego
pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji, a jeżeli
decyzja wydana została w formie dokumentu elektronicznego -
kwalifikowany podpis elektroniczny;
9)
w przypadku decyzji, w stosunku do której może być
wniesione powództwo do sądu powszechnego, sprzeciw od
decyzji lub skarga do sądu administracyjnego - pouczenie o
dopuszczalności wniesienia powództwa, sprzeciwu od
decyzji lub skargi oraz wysokości opłaty od powództwa
lub wpisu od skargi lub sprzeciwu od decyzji, jeżeli mają
one charakter stały, albo podstawie do wyliczenia opłaty
lub wpisu o charakterze stosunkowym, a także możliwości
ubiegania się przez stronę o zwolnienie od kosztów
albo przyznanie prawa pomocy.
§
2. Przepisy
szczególne mogą określać także inne
składniki, które powinna zawierać decyzja.
§
3. Uzasadnienie
faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać
wskazanie faktów, które organ uznał za
udowodnione, dowodów, na których się oparł,
oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił
wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne -
wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów
prawa.
§
4. Można
odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w
całości żądanie strony; nie dotyczy to jednak
decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji
wydanych na skutek odwołania.
§
5. Organ
może odstąpić od uzasadnienia decyzji również
w przypadkach, w których z dotychczasowych przepisów
ustawowych wynikała możliwość zaniechania lub
ograniczenia uzasadnienia ze względu na interes bezpieczeństwa
Państwa lub porządek publiczny.
Art.
108. [Rygor natychmiastowej wykonalności]
§
1. Decyzji,
od której służy odwołanie, może być
nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędne
ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo
dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi
stratami bądź też ze względu na inny interes
społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. W tym
ostatnim przypadku organ administracji publicznej może w drodze
postanowienia zażądać od strony stosownego
zabezpieczenia.
§
2. Rygor
natychmiastowej wykonalności może być nadany decyzji
również po jej wydaniu. W tym przypadku organ wydaje
postanowienie, na które służy stronie zażalenie.
Art.
109. [Doręczenie decyzji]
§
1. Decyzję
doręcza się stronom na piśmie lub za pomocą
środków komunikacji elektronicznej.
§
2. W
przypadkach wymienionych w art. 14 § 2 decyzja może być
stronom ogłoszona ustnie.
Art.
110. [Związanie organu decyzją]
§
1. Organ
administracji publicznej, który wydał decyzję, jest
nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia,
o ile kodeks nie stanowi inaczej.
§
2. Organ
administracji publicznej, w przypadku milczącego załatwienia
sprawy, jest związany wydanym w tym trybie rozstrzygnięciem
od dnia następującego po dniu, w którym upływa
termin przewidziany na wydanie decyzji lub postanowienia kończącego
postępowanie albo wniesienie sprzeciwu, o ile kodeks nie stanowi
inaczej.
Art.
111. [Uzupełnienie i sprostowanie decyzji]
§
1. Strona
może w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub
ogłoszenia decyzji zażądać jej uzupełnienia
co do rozstrzygnięcia bądź co do prawa odwołania,
wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu
powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo
sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach.
§
1a. Organ
administracji publicznej, który wydał decyzję, może
ją uzupełnić lub sprostować z urzędu w
zakresie, o którym mowa w § 1, w terminie czternastu dni
od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji.
§
1b. Uzupełnienie
lub odmowa uzupełnienia decyzji następuje w formie
postanowienia.
§
2. W
przypadku wydania postanowienia, o którym mowa w § 1b,
termin dla strony do wniesienia odwołania, powództwa lub
skargi biegnie od dnia jego doręczenia lub ogłoszenia.
Art.
112. [Błędne pouczenie]
Błędne
pouczenie w decyzji co do prawa odwołania lub skutków
zrzeczenia się odwołania albo wniesienia powództwa
do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego
nie może szkodzić stronie, która zastosowała
się do tego pouczenia.
Art.
113. [Prostowanie błędów i omyłek]
§
1. Organ
administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie
strony prostować w drodze postanowienia błędy
pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych
przez ten organ decyzjach.
§
2. Organ,
który wydał decyzję, wyjaśnia w drodze
postanowienia na żądanie organu egzekucyjnego lub strony
wątpliwości co do treści decyzji.
§
3. Na
postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy
zażalenie.
Rozdział
8
Ugoda
Art.
114. [Przesłanki dopuszczalności zawarcia ugody]
W
sprawie, w której toczy się postępowanie
administracyjne, strony mogą zawrzeć ugodę, jeżeli
charakter sprawy na to pozwala i nie sprzeciwiają się temu
przepisy
szczególne.
Art.
115. [Właściwość organu]
Ugoda
może być zawarta przed organem administracji publicznej,
przed którym toczy się postępowanie w pierwszej
instancji lub postępowanie odwoławcze, do czasu wydania
przez organ decyzji w sprawie.
Art.
116. [Termin do zawarcia ugody]
§
1. Organ
administracji publicznej odroczy wydanie decyzji i wyznaczy stronom
termin do zawarcia ugody, jeżeli istnieją przesłanki
do jej zawarcia, pouczając strony o trybie i skutkach zawarcia
ugody.
§
2. W
przypadku zawiadomienia przez jedną ze stron o odstąpieniu
od zamiaru zawarcia ugody lub niedotrzymania przez strony terminu
wyznaczonego w myśl § 1, organ administracji publicznej
załatwia sprawę w drodze decyzji.
Art.
117. [Forma i elementy składowe ugody]
§
1. Ugodę
sporządza upoważniony pracownik organu administracji
publicznej w formie pisemnej lub dokumentu elektronicznego, na
podstawie zgodnych oświadczeń stron. Jeżeli ugoda jest
sporządzana w formie pisemnej, oświadczenia składa się
przed upoważnionym pracownikiem organu.
§
1a. Ugoda
zawiera:
1)
oznaczenie organu administracji publicznej, przed którym ugoda
została zawarta, i stron postępowania;
2)
datę sporządzenia ugody;
3)
przedmiot i treść ugody;
4)
podpisy stron oraz podpis upoważnionego pracownika organu
administracji publicznej z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska
służbowego, a jeżeli ugoda została zawarta w
formie dokumentu elektronicznego - kwalifikowane podpisy
elektroniczne stron oraz upoważnionego pracownika organu
administracji publicznej.
§
2. Przed
podpisaniem ugody upoważniony pracownik organu administracji
publicznej odczytuje stronom jej treść, chyba że ugoda
została sporządzona w formie dokumentu elektronicznego.
Ugodę włącza się do akt sprawy.
Art.
118. [Przesłanka ważności ugody]
§
1. Ugoda
wymaga zatwierdzenia przez organ administracji publicznej, przed
którym została zawarta.
§
2. Jeżeli
ugoda dotyczy kwestii, których rozstrzygnięcie wymaga
zajęcia stanowiska przez inny organ, stosuje się
odpowiednio przepis art. 106.
§
3. Organ
administracji publicznej odmówi zatwierdzenia ugody zawartej z
naruszeniem prawa, nieuwzględniającej stanowiska organu, o
którym mowa w § 2, albo naruszającej interes
społeczny bądź słuszny interes stron.
Art.
119. [Forma zatwierdzenia]
§
1. Zatwierdzenie
bądź odmowa zatwierdzenia ugody następuje w drodze
postanowienia, na które służy zażalenie;
postanowienie w tej sprawie powinno być wydane w ciągu
siedmiu dni od dnia zawarcia ugody.
§
2. W
przypadku gdy ugoda zawarta została w toku postępowania
odwoławczego, z dniem, w którym stało się
ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę, traci moc
decyzja organu pierwszej instancji, o czym zamieszcza się
wzmiankę w tym postanowieniu.
§
3. Łącznie
z postanowieniem zatwierdzającym ugodę doręcza się
stronom odpis ugody.
Art.
120. [Wykonalność ugody]
§
1. Ugoda
staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej
zatwierdzeniu stało się ostateczne.
§
2. Organ
administracji publicznej, przed którym została zawarta
ugoda, potwierdza jej wykonalność na egzemplarzu ugody.
Art.
121. [Skutki prawne ugody]
Zatwierdzona
ugoda wywiera takie same skutki, jak decyzja wydana w toku
postępowania administracyjnego.
Art.
121a. [Ugoda zawarta przed mediatorem]
Do
ugody zawartej przed mediatorem przepisy art. 117-121 stosuje się
odpowiednio.
Art.
122. [Odesłanie]
W
sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale do ugody i
postanowienia w sprawie jej zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia
stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące decyzji.
Rozdział
8a
Milczące
załatwienie sprawy
Art.
122a. [Uznanie sprawy za załatwioną milcząco]
§
1. Sprawa
może być załatwiona milcząco, jeżeli przepis
szczególny tak stanowi.
§
2. Sprawę
uznaje się za załatwioną milcząco w sposób
w całości uwzględniający żądanie
strony, jeżeli w terminie miesiąca od dnia doręczenia
żądania strony właściwemu organowi administracji
publicznej albo innym terminie określonym w przepisie
szczególnym organ ten:
1)
nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie
w sprawie (milczące zakończenie postępowania) albo
2)
nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji (milcząca zgoda).
Art.
122b. [Dzień wydania decyzji lub postanowienia albo
wniesienia sprzeciwu]
Za
dzień wydania decyzji lub postanowienia kończącego
postępowanie w sprawie, o której mowa w art. 122a §
2 pkt 1, albo wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 122a
§ 2 pkt 2, uznaje się dzień:
1)
nadania sprzeciwu, decyzji lub postanowienia kończącego
postępowanie w sprawie za pokwitowaniem przez operatora
pocztowego w rozumieniu ustawy
z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe albo
2)
doręczenia za pokwitowaniem sprzeciwu, decyzji lub postanowienia
kończącego postępowanie w sprawie przez pracowników
organu administracji publicznej lub inne upoważnione osoby, albo
3)
wprowadzenia sprzeciwu, decyzji lub postanowienia kończącego
postępowanie w sprawie do systemu teleinformatycznego w
przypadku, o którym mowa w art. 391
albo art. 392.
Art.
122c. [Dzień milczącego załatwienia sprawy; bieg
terminów]
§
1. Milczące
załatwienie sprawy następuje w dniu następującym
po dniu, w którym upływa termin przewidziany do wydania
decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w
sprawie albo wniesienia sprzeciwu. W przypadku gdy organ przed
upływem terminu do załatwienia sprawy zawiadomi stronę
o braku sprzeciwu, milczące załatwienie sprawy następuje
w dniu doręczenia tego zawiadomienia.
§
2. Jeżeli
podanie nie spełnia wymagań wskazanych w przepisach lub
jest konieczne doprecyzowanie treści żądania, stosuje
się przepis art. 64. Termin, o którym mowa w art. 122a §
2, biegnie od dnia uzupełnienia braków lub doprecyzowania
treści żądania.
§
3. Jeżeli
w sprawie, która może być załatwiona milcząco,
organ odwoławczy wydał decyzję na podstawie art. 138 §
2, termin, o którym mowa w art. 122a § 2, biegnie od dnia
doręczenia organowi pierwszej instancji akt sprawy wraz z tą
decyzją.
Art.
122d. [Wyłączenie czynnego udziału strony i
obowiązku wskazania stronie niespełnionych lub
niewykazanych przesłanek od niej zależnych; wstrzymanie
biegu terminu]
§
1. Do
spraw załatwianych milcząco nie stosuje się przepisów
art. 10 i art. 79a.
§
2. Zawieszenie
postępowania administracyjnego wstrzymuje bieg terminu, o którym
mowa w art. 122a § 2.
Art.
122e. [Adnotacja o milczącym załatwieniu sprawy]
W
aktach sprawy zamieszcza się adnotację o milczącym
załatwieniu sprawy, wskazując treść
rozstrzygnięcia oraz jego podstawę prawną.
Art.
122f. [Zaświadczenie o milczącym załatwieniu
sprawy]
§
1. Na
wniosek strony organ administracji publicznej, w drodze
postanowienia, wydaje zaświadczenie o milczącym załatwieniu
sprawy albo odmawia wydania takiego zaświadczenia.
§
2. Na
postanowienie, o którym mowa w § 1, przysługuje
zażalenie.
§
3. Zaświadczenie
o milczącym załatwieniu sprawy zawiera:
1)
oznaczenie organu administracji publicznej i strony lub stron
postępowania;
2)
datę wydania zaświadczenia o milczącym załatwieniu
sprawy;
3)
powołanie podstawy prawnej;
4)
treść rozstrzygnięcia sprawy załatwionej
milcząco;
5)
datę milczącego załatwienia sprawy;
6)
pouczenie o możliwości wniesienia zażalenia;
7)
podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego
pracownika organu upoważnionego do wydania zaświadczenia, a
jeżeli zaświadczenie zostało wydane w formie dokumentu
elektronicznego - kwalifikowany podpis elektroniczny.
§
4. Zaświadczenie
o milczącym załatwieniu sprawy doręcza się
wszystkim stronom w sprawie załatwionej milcząco.
§
5. W
zakresie nieuregulowanym w § 1-4 do zaświadczenia o
milczącym załatwieniu sprawy stosuje się przepisy
działu VII.
Art.
122g. [Odpowiednie stosowanie przepisów o wznowieniu
postępowania oraz o uchyleniu, zmianie oraz stwierdzeniu
nieważności decyzji]
Do
spraw załatwionych milcząco przepisy rozdziałów
12 i 13 w dziale II stosuje się odpowiednio. Przyjmuje się,
że skutek wydania decyzji ostatecznej powstał w terminie
czternastu dni od dnia upływu terminu, o którym mowa w
art. 122c § 1.
Art.
122h. 18
[Sposób wykonania obowiązku informacyjnego dotyczącego
przetwarzania danych osobowych w sprawach załatwianych milcząco]
§
1. W
sprawach załatwianych milcząco organ administracji
publicznej udostępnia informacje, o których mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, w Biuletynie Informacji Publicznej na
swojej stronie podmiotowej, na swojej stronie internetowej oraz w
widocznym miejscu w swojej siedzibie.
§
2. Przekazanie
informacji, o których mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, w sposób określony w §
1, nie zwalnia organu administracji publicznej z obowiązku ich
przekazania przy pierwszej czynności skierowanej do strony.
Rozdział
9
Postanowienia
Art.
123. [Pojęcie postanowienia]
§
1. W
toku postępowania organ administracji publicznej wydaje
postanowienia.
§
2. Postanowienia
dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w toku
postępowania, lecz nie rozstrzygają o istocie sprawy, chyba
że przepisy kodeksu stanowią inaczej.
Art.
124. [Elementy składowe postanowienia]
§
1. Postanowienie
powinno zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej,
datę jego wydania, oznaczenie strony lub stron albo innych osób
biorących udział w postępowaniu, powołanie
podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, pouczenie, czy i w jakim
trybie służy na nie zażalenie lub skarga do sądu
administracyjnego, oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz
stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jego
wydania lub, jeżeli postanowienie wydane zostało w formie
dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone kwalifikowanym
podpisem elektronicznym.
§
2. Postanowienie
powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli
służy na nie zażalenie lub skarga do sądu
administracyjnego oraz gdy wydane zostało na skutek zażalenia
na postanowienie.
Art.
125. [Doręczenie i ogłoszenie postanowienia]
§
1. Postanowienia,
od których służy stronom zażalenie lub skarga
do sądu administracyjnego, doręcza się na piśmie
lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
§
2. W
przypadkach wymienionych w art. 14 § 2 postanowienia mogą
być stronom ogłaszane ustnie.
§
3. Postanowienie,
które może być zaskarżone do sądu
administracyjnego, doręcza się stronie wraz z pouczeniem o
dopuszczalności wniesienia skargi oraz uzasadnieniem faktycznym
i prawnym.
Art.
126. [Odesłanie]
Do
postanowień stosuje się odpowiednio przepisy art. 105, art.
107 § 2-5 oraz art. 109-113, a do postanowień, od których
przysługuje zażalenie, oraz do postanowień określonych
w art. 134 - również art. 145-152 oraz art. 156-159, z
tym że zamiast decyzji, o której mowa w art. 151 § 1
i art. 158 § 1, wydaje się postanowienie.
Rozdział
10
Odwołania
Art.
127. [Prawo do odwołania]
§
1. Od
decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie
odwołanie tylko do jednej instancji.
§
2. Właściwy
do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej
wyższego stopnia, chyba że ustawa
przewiduje inny organ odwoławczy.
§
3. Od
decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe
kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże
strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się
do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku
tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań
od decyzji.
§
4. (uchylony).
Art.
127a. [Zrzeczenie się prawa do wniesienia odwołania]
§
1. W
trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strona może
zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu
administracji publicznej, który wydał decyzję.
§
2. Z
dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia
o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez
ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się
ostateczna i prawomocna.
Art.
128. [Treść odwołania]
Odwołanie
nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli
z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej
decyzji. Przepisy
szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści
odwołania.
Art.
129. [Sposób i termin wniesienia odwołania]
§
1. Odwołanie
wnosi się do właściwego organu odwoławczego za
pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
§
2. Odwołanie
wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia
decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie -
od dnia jej ogłoszenia stronie.
§
3. Przepisy
szczególne mogą przewidywać inne terminy do
wniesienia odwołania.
Art.
130. [Wpływ odwołania na wykonanie decyzji]
§
1. Przed
upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega
wykonaniu.
§
2. Wniesienie
odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji.
§
3. Przepisów
§ 1 i 2 nie stosuje się w przypadkach, gdy:
1)
decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności
(art. 108);
2)
decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.
§
4. Decyzja
podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania,
jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub
jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do
wniesienia odwołania.
Art.
131. [Obowiązek zawiadomienia stron]
O
wniesieniu odwołania organ administracji publicznej, który
wydał decyzję, zawiadomi strony.
Art.
132. [Względna dewolutywność odwołania]
§
1. Jeżeli
odwołanie wniosły wszystkie strony, a organ administracji
publicznej, który wydał decyzję, uzna, że to
odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie,
może wydać nową decyzję, w której uchyli
lub zmieni zaskarżoną decyzję.
§
2. Przepis
§ 1 stosuje się także w przypadku, gdy odwołanie
wniosła jedna ze stron, a pozostałe strony wyraziły
zgodę na uchylenie lub zmianę decyzji zgodnie z żądaniem
odwołania.
§
3. Od
nowej decyzji służy stronom odwołanie.
Art.
133. [Obowiązek przekazania odwołania organowi
odwoławczemu]
Organ
administracji publicznej, który wydał decyzję,
obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami
sprawy organowi odwoławczemu w terminie siedmiu dni od dnia, w
którym otrzymał odwołanie, jeżeli w tym
terminie nie wydał nowej decyzji w myśl art. 132.
Art.
134. [Postępowanie wstępne przed organem odwoławczym]
Organ
odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność
odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania.
Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne.
Art.
135. [Wstrzymanie wykonania decyzji]
Organ
odwoławczy może w uzasadnionych przypadkach wstrzymać
natychmiastowe wykonanie decyzji.
Art.
136. [Uzupełniające postępowanie dowodowe;
postępowanie wyjaśniające]
§
1. Organ
odwoławczy może przeprowadzić na żądanie
strony lub z urzędu dodatkowe postępowanie w celu
uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie
albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi,
który wydał decyzję.
§
2. Jeżeli
decyzja została wydana z naruszeniem przepisów
postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma
istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie, na zgodny wniosek
wszystkich stron zawarty w odwołaniu, organ odwoławczy
przeprowadza postępowanie wyjaśniające w zakresie
niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy. Jeżeli przyczyni
się to do przyspieszenia postępowania, organ odwoławczy
może zlecić przeprowadzenie określonych czynności
postępowania wyjaśniającego organowi, który
wydał decyzję.
§
3. Przepis
§ 2 stosuje się także w przypadku, gdy jedna ze stron
zawarła w odwołaniu wniosek o przeprowadzenie przez organ
odwoławczy postępowania wyjaśniającego w zakresie
niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy, a pozostałe
strony wyraziły na to zgodę w terminie czternastu dni od
dnia doręczenia im zawiadomienia o wniesieniu odwołania,
zawierającego wniosek o przeprowadzenie przez organ odwoławczy
postępowania wyjaśniającego w zakresie niezbędnym
do rozstrzygnięcia sprawy.
§
4. Przepisów
§ 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli przeprowadzenie przez
organ odwoławczy postępowania wyjaśniającego w
zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy byłoby
nadmiernie utrudnione.
Art.
137. [Cofnięcie odwołania]
Strona
może cofnąć odwołanie przed wydaniem decyzji
przez organ odwoławczy. Organ odwoławczy nie uwzględni
jednak cofnięcia odwołania, jeżeli prowadziłoby
to do utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes
społeczny.
Art.
138. [Rodzaje decyzji organu odwoławczego]
§
1. Organ
odwoławczy wydaje decyzję, w której:
1)
utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo
2)
uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w
części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo
uchylając tę decyzję - umarza postępowanie
pierwszej instancji w całości albo w części, albo
3)
umarza postępowanie odwoławcze.
§
2. Organ
odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję
w całości i przekazać sprawę do ponownego
rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została
wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny
do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej
rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten
powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć
pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.
§
2a. Jeżeli
organ pierwszej instancji dokonał w zaskarżonej decyzji
błędnej wykładni przepisów prawa, które
mogą znaleźć zastosowanie w sprawie, w decyzji, o
której mowa w § 2, organ odwoławczy określa
także wytyczne w zakresie wykładni tych przepisów.
§
2b. Przepisu
§ 2 nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w
art. 136 § 2 lub 3. Organ odwoławczy po przeprowadzeniu
postępowania wyjaśniającego w zakresie niezbędnym
do rozstrzygnięcia sprawy wydaje decyzję, o której
mowa w § 1 albo 4.
§
3. (uchylony).
§
4. Jeżeli
przepisy przewidują wydanie decyzji na blankiecie urzędowym,
w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
a istnieją podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji, organ
odwoławczy uchyla decyzję i zobowiązuje organ
pierwszej instancji do wydania decyzji o określonej treści.
Art.
139. [Zakaz reformationis in peius]
Organ
odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść
strony odwołującej się, chyba że zaskarżona
decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza
interes społeczny.
Art.
140. [Odesłanie]
W
sprawach nieuregulowanych w art. 136-139 w postępowaniu przed
organami odwoławczymi mają odpowiednie zastosowanie
przepisy o postępowaniu przed organami pierwszej instancji.
Rozdział
11
Zażalenia
Art.
141. [Prawo do zażalenia]
§
1. Na
wydane w toku postępowania postanowienia służy stronie
zażalenie, gdy kodeks tak stanowi.
§
2. Zażalenia
wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia
postanowienia stronie, a gdy postanowienie zostało ogłoszone
ustnie - od dnia jego ogłoszenia stronie.
Art.
142. [Prawo do zażalenia niesamoistnego]
Postanowienie,
na które nie służy zażalenie, strona może
zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.
Art.
143. [Wpływ zażalenia na wykonanie postanowienia]
Wniesienie
zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia, jednakże
organ administracji publicznej, który wydał
postanowienie, może wstrzymać jego wykonanie, gdy uzna to
za uzasadnione.
Art.
144. [Odesłanie]
W
sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale do zażaleń
mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań.
Rozdział
12
Wznowienie
postępowania
Art.
145. [Przesłanki wznowienia postępowania]
§
1. W
sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się
postępowanie, jeżeli:
1)
dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy
okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;
2)
decyzja wydana została w wyniku przestępstwa;
3)
decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji
publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie do
art. 24, 25 i 27;
4)
strona bez własnej winy nie brała udziału w
postępowaniu;
5)
wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne
lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane
organowi, który wydał decyzję;
6)
decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem
stanowiska innego organu;
7)
zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez
właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej
przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2);
8)
decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub
orzeczenie sądu, które zostało następnie
uchylone lub zmienione.
§
2. Z
przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 postępowanie może
być wznowione również przed stwierdzeniem
sfałszowania dowodu lub popełnienia przestępstwa
orzeczeniem sądu lub innego organu, jeżeli sfałszowanie
dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a
wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia
niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo
poważnej szkody dla interesu społecznego.
§
3. Z
przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 można wznowić
postępowanie także w przypadku, gdy postępowanie przed
sądem lub innym organem nie może być wszczęte na
skutek upływu czasu lub z innych przyczyn określonych w
przepisach
prawa.
Art.
145a. [Niezgodność z Konstytucją]
§
1. Można
żądać wznowienia postępowania również
w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o
niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją,
umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie
którego została wydana decyzja.
§
2. W
sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi
się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w
życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Art.
145b. [Naruszenie zasady równego traktowania]
§
1. Można
żądać wznowienia postępowania również
w przypadku, gdy zostało wydane orzeczenie sądu
stwierdzające naruszenie zasady równego traktowania,
zgodnie z ustawą
z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów
Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania (Dz. U. z
2016 r. poz. 1219), jeżeli naruszenie tej zasady miało
wpływ na rozstrzygnięcie sprawy zakończonej decyzją
ostateczną.
§
2. W
sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi
się w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się
orzeczenia sądu.
Art.
146. [Ograniczenie dopuszczalności uchylenia decyzji w
wyniku wznowienia]
§
1. Uchylenie
decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie
może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub
ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć
lat, zaś z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8
oraz w art. 145a i art. 145b, jeżeli od dnia doręczenia lub
ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.
§
2. Nie
uchyla się decyzji także w przypadku, jeżeli w wyniku
wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie
decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.
Art.
147. [Inicjatywa wszczęcia postępowania]
Wznowienie
postępowania następuje z urzędu lub na żądanie
strony. Wznowienie postępowania z przyczyny określonej w
art. 145 § 1 pkt 4 oraz w art. 145a i art. 145b następuje
tylko na żądanie strony.
Art.
148. [Tryb i termin wniesienia podania o wznowienie
postępowania]
§
1. Podanie
o wznowienie postępowania wnosi się do organu administracji
publicznej, który wydał w sprawie decyzję w
pierwszej instancji, w terminie jednego miesiąca od dnia, w
którym strona dowiedziała się o okoliczności
stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania.
§
2. Termin
do złożenia podania o wznowienie postępowania z
przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 biegnie od dnia,
w którym strona dowiedziała się o decyzji.
Art.
149. [Forma wszczęcia oraz odmowy wszczęcia
postępowania w sprawie wznowienia]
§
1. Wznowienie
postępowania następuje w drodze postanowienia.
§
2. Postanowienie
stanowi podstawę do przeprowadzenia przez właściwy
organ postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do
rozstrzygnięcia istoty sprawy.
§
3. Odmowa
wznowienia postępowania następuje w drodze postanowienia.
§
4. Na
postanowienie, o którym mowa w § 3, służy
zażalenie.
Art.
150. [Właściwość organu]
§
1. Organem
administracji publicznej właściwym w sprawach wymienionych
w art. 149 jest organ, który wydał w sprawie decyzję
w ostatniej instancji.
§
2. Jeżeli
przyczyną wznowienia postępowania jest działalność
organu wymienionego w § 1, o wznowieniu postępowania
rozstrzyga organ wyższego stopnia, który równocześnie
wyznacza organ właściwy w sprawach wymienionych w art. 149
§ 2.
§
3. Przepis
§ 2 nie dotyczy przypadków, gdy decyzję w ostatniej
instancji wydał minister, a w sprawach należących do
zadań jednostek samorządu terytorialnego - samorządowe
kolegium odwoławcze.
Art.
151. [Rodzaje decyzji kończących postępowanie]
§
1. Organ
administracji publicznej, o którym mowa w art. 150, po
przeprowadzeniu postępowania określonego w art. 149 §
2 wydaje decyzję, w której:
1)
odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej, gdy stwierdzi brak podstaw
do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1, art. 145a lub art.
145b, albo
2)
uchyla decyzję dotychczasową, gdy stwierdzi istnienie
podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1, art. 145a
lub art. 145b, i wydaje nową decyzję rozstrzygającą
o istocie sprawy.
§
2. W
przypadku gdy w wyniku wznowienia postępowania nie można
uchylić decyzji na skutek okoliczności, o których
mowa w art. 146, organ administracji publicznej ograniczy się do
stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa
oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie uchylił
tej decyzji.
§
3. W
sprawach, o których mowa w § 1, przepisów o
milczącym załatwieniu sprawy nie stosuje się.
Art.
152. [Dopuszczalność wstrzymania wykonania decyzji]
§
1. Organ
administracji publicznej właściwy w sprawie wznowienia
postępowania wstrzyma z urzędu lub na żądanie
strony wykonanie decyzji, jeżeli okoliczności sprawy
wskazują na prawdopodobieństwo uchylenia decyzji w wyniku
wznowienia postępowania.
§
2. Na
postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji służy
stronie zażalenie, chyba że postanowienie wydał
minister lub samorządowe kolegium odwoławcze.
Art.
153.
(uchylony).
Rozdział
13
Uchylenie,
zmiana oraz stwierdzenie nieważności decyzji
Art.
154. [Wzruszenie decyzji, z której nie wynikają
prawa strony]
§
1. Decyzja
ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła
prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona
przez organ administracji publicznej, który ją wydał,
jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny
interes strony.
§
2. W
przypadkach określonych w § 1 właściwy organ
wydaje decyzję w sprawie uchylenia lub zmiany dotychczasowej
decyzji.
§
3. (uchylony).
Art.
155. [Wzruszenie decyzji, na mocy której strona nabyła
prawo]
Decyzja
ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może
być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub
zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją
wydał, jeżeli przepisy
szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub
zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub
słuszny interes strony; przepis art. 154 § 2 stosuje się
odpowiednio.
Art.
155a. [Wyłączenie stosowania przepisów o
milczącym załatwieniu sprawy]
W
sprawach, o których mowa w art. 154 i art. 155, przepisów
o milczącym załatwieniu sprawy nie stosuje się.
Art.
156. [Przesłanki stwierdzenia nieważności
decyzji]
§
1. Organ
administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji,
która:
1)
wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości;
2)
wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym
naruszeniem prawa;
3)
dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną
decyzją ostateczną albo sprawy, którą
załatwiono milcząco;
4)
została skierowana do osoby niebędącej stroną w
sprawie;
5)
była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność
ma charakter trwały;
6)
w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą;
7)
zawiera wadę powodującą jej nieważność
z mocy prawa.
§
2. 19
Nie
stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn
wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej
doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć
lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki
prawne.
Art.
157. [Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności
decyzji]
§
1. Właściwy
do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach
wymienionych w art. 156 jest organ wyższego stopnia, a gdy
decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe
kolegium odwoławcze - ten organ.
§
2. Postępowanie
w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się
na żądanie strony lub z urzędu.
§
3. (uchylony).
Art.
158. [Forma rozstrzygnięcia w sprawie stwierdzenia
nieważności decyzji]
§
1. Rozstrzygnięcie
w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w
drodze decyzji. Przepisów o milczącym załatwieniu
sprawy nie stosuje się.
§
2. Jeżeli
nie można stwierdzić nieważności decyzji na
skutek okoliczności, o których mowa w art. 156 § 2,
organ administracji publicznej ograniczy się do stwierdzenia
wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania
okoliczności, z powodu których nie stwierdził
nieważności decyzji.
Art.
159. [Dopuszczalność wstrzymania wykonania decyzji]
§
1. Organ
administracji publicznej, właściwy w sprawie stwierdzenia
nieważności decyzji, wstrzyma z urzędu lub na żądanie
strony wykonanie decyzji, jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo,
że jest ona dotknięta jedną z wad wymienionych w art.
156 § 1.
§
2. Na
postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji służy stronie
zażalenie.
Art.
160.
(uchylony).
Art.
161. [Wzruszenie decyzji przez ministra]
§
1. Minister
może uchylić lub zmienić w niezbędnym zakresie
każdą decyzję ostateczną, jeżeli w inny
sposób nie można usunąć stanu zagrażającego
życiu lub zdrowiu ludzkiemu albo zapobiec poważnym szkodom
dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów
Państwa.
§
2. Uprawnienia
określone w § 1 w stosunku do decyzji wydanych przez organy
jednostek samorządu terytorialnego w sprawach należących
do zadań z zakresu administracji rządowej przysługują
również wojewodzie.
§
3. Stronie,
która poniosła szkodę na skutek uchylenia lub zmiany
decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną
rzeczywistą szkodę od organu, który uchylił lub
zmienił tę decyzję; organ ten, w drodze decyzji,
orzeka również o odszkodowaniu.
§
4. Roszczenie
o odszkodowanie przedawnia się z upływem trzech lat od
dnia, w którym stała się ostateczna decyzja
uchylająca lub zmieniająca decyzję.
§
5. (uchylony).
Art.
162. [Wygaśnięcie lub uchylenie decyzji]
§
1. Organ
administracji publicznej, który wydał decyzję w
pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli
decyzja:
1)
stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia
takiej decyzji nakazuje przepis
prawa albo gdy leży to w interesie społecznym lub w
interesie strony;
2)
została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez
stronę określonego warunku, a strona nie dopełniła
tego warunku.
§
2. Organ
administracji publicznej, o którym mowa w § 1, uchyli
decyzję, jeżeli została ona wydana z zastrzeżeniem
dopełnienia określonych czynności, a strona nie
dopełniła tych czynności w wyznaczonym terminie.
§
3. Organ
stwierdza wygaśnięcie decyzji lub uchyla decyzję na
podstawie przepisów § 1 i 2 w drodze decyzji.
Art.
163. [Wzruszenie decyzji na podstawie przepisów
szczególnych]
Organ
administracji publicznej może uchylić lub zmienić
decyzję, na mocy której strona nabyła prawo, także
w innych przypadkach oraz na innych zasadach niż określone
w niniejszym rozdziale, o ile przewidują to przepisy
szczególne.
Art.
163a. [Wyłączenie stosowania przepisów o
milczącym załatwieniu sprawy]
W
sprawach, o których mowa w art. 161-163, przepisów o
milczącym załatwieniu sprawy nie stosuje się.
Rozdział
14
Postępowanie
uproszczone
Art.
163b. [Przesłanki załatwienia sprawy w postępowaniu
uproszczonym]
§
1. Organ
administracji publicznej załatwia sprawę w postępowaniu
uproszczonym, jeżeli przepis szczególny tak stanowi.
§
2. Postępowanie
uproszczone może dotyczyć interesu prawnego lub obowiązku
tylko jednej strony, jeżeli przepis szczególny nie
stanowi inaczej. Przepisu art. 62 nie stosuje się.
§
3. W
sprawie rozpoznawanej w postępowaniu uproszczonym stosuje się
przepisy o milczącym załatwieniu sprawy, chyba że
przepis szczególny stanowi inaczej.
Art.
163c. [Urzędowe formularze]
§
1. W
postępowaniu uproszczonym strona może wnieść
podanie z wykorzystaniem urzędowego formularza, w którym
wskazuje okoliczności mające znaczenie dla sprawy oraz
przedstawia dowody wraz z żądaniem wszczęcia
postępowania.
§
2. Urzędowy
formularz zawiera pouczenie o treści § 4.
§
3. W
przypadku wniesienia podania z wykorzystaniem formularza
elektronicznego stosuje się przepis art. 63 § 3a.
§
4. W
sprawie wszczętej na skutek podania złożonego z
wykorzystaniem urzędowego formularza nie jest dopuszczalne
późniejsze zgłaszanie przez stronę nowych
żądań.
Art.
163d. [Odejście od trybu postępowania uproszczonego]
Jeżeli
uwzględnienie nowych okoliczności powołanych przez
stronę w toku postępowania jest istotne dla wyniku tego
postępowania, a ich uwzględnienie doprowadzi do jego
przedłużenia, organ administracji publicznej w dalszym
ciągu prowadzi postępowanie z pominięciem przepisów
niniejszego rozdziału, o czym niezwłocznie informuje
stronę.
Art.
163e. [Ograniczone postępowanie dowodowe]
§
1. Postępowanie
dowodowe jest ograniczone do dowodów zgłoszonych przez
stronę, łącznie z żądaniem wszczęcia
postępowania, oraz dowodów możliwych do ustalenia na
podstawie danych, którymi dysponuje organ prowadzący
postępowanie.
§
2. W
sprawach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym nie stosuje
się przepisu art. 81.
Art.
163f. [Uzasadnienie decyzji wydanej w postępowaniu
uproszczonym]
Uzasadnienie
decyzji wydanej w postępowaniu uproszczonym może ograniczać
się do wskazania faktów, które organ administracji
publicznej uznał za udowodnione, oraz przytoczenia przepisów
prawa stanowiących podstawę prawną decyzji.
Art.
163g. [Zaskarżanie postanowień wydanych w
postępowaniu uproszczonym]
Postanowienia
wydane w postępowaniu uproszczonym można zaskarżyć
tylko w odwołaniu od decyzji, z wyjątkiem postanowień
wydanych po wydaniu decyzji, postanowień o zawieszeniu lub
odmowie podjęcia zawieszonego postępowania oraz
postanowień, w odniesieniu do których możliwość
ich zaskarżenia przewidują przepisy szczególne.
DZIAŁ
III
Przepisy
szczególne w sprawach ubezpieczeń społecznych
Art.
164-179.
(uchylone).
Art.
180. [Stosowanie przepisów k.p.a. w sprawach z zakresu
ubezpieczeń społecznych]
§
1. W
sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się
przepisy kodeksu, chyba że przepisy
dotyczące ubezpieczeń ustalają odmienne zasady
postępowania w tych sprawach.
§
2. Przez
sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozumie się
sprawy wynikające z przepisów o ubezpieczeniach
społecznych, o zaopatrzeniach emerytalnych i rentowych, o
funduszu alimentacyjnym, a także sprawy wynikające z
przepisów o innych świadczeniach wypłacanych z
funduszów przeznaczonych na ubezpieczenia społeczne.
Art.
181. [Przepisy odrębne o organach odwoławczych]
Organy
odwoławcze właściwe w sprawach z zakresu ubezpieczeń
społecznych określają przepisy
odrębne; do postępowania przed tymi organami stosuje się
odpowiednio przepis art. 180 § 1.
DZIAŁ
IV
Udział
prokuratora
Art.
182. [Żądanie wszczęcia postępowania]
Prokuratorowi
służy prawo zwrócenia się do właściwego
organu administracji publicznej o wszczęcie postępowania w
celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem.
Art.
183. [Udział prokuratora w postępowaniu]
§
1. Prokuratorowi
służy prawo udziału w każdym stadium postępowania
w celu zapewnienia, aby postępowanie i rozstrzygnięcie
sprawy było zgodne z prawem.
§
2. Organ
administracji publicznej zawiadamia prokuratora o wszczęciu
postępowania oraz o toczącym się postępowaniu w
każdym przypadku, gdy uzna udział prokuratora w
postępowaniu za potrzebny.
Art.
184. [Sprzeciw prokuratora od decyzji ostatecznej]
§
1. Prokuratorowi
służy prawo wniesienia sprzeciwu od decyzji ostatecznej,
jeżeli przepisy kodeksu lub przepisy
szczególne przewidują wznowienie postępowania,
stwierdzenie nieważności decyzji albo jej uchylenie lub
zmianę.
§
2. Prokurator
wnosi sprzeciw do organu właściwego do wznowienia
postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo
jej uchylenia lub zmiany.
§
3. Sprzeciw
od decyzji wydanej przez ministra wnosi Prokurator Generalny.
§
4. Jeżeli
podstawą sprzeciwu jest naruszenie przepisu art. 145 § 1
pkt 4, wniesienie sprzeciwu wymaga zgody strony.
Art.
185. [Termin rozpatrzenia sprzeciwu prokuratora]
§
1. Sprzeciw
prokuratora powinien być rozpatrzony i załatwiony w
terminie trzydziestu dni od daty jego wniesienia.
§
2. W
razie niezałatwienia sprzeciwu w terminie określonym w §
1 mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 36-38.
Art.
186. [Wszczęcie postępowania]
W
przypadku wniesienia sprzeciwu przez prokuratora właściwy
organ administracji publicznej wszczyna w sprawie postępowanie z
urzędu, zawiadamiając o tym strony.
Art.
187. [Wstrzymanie wykonania decyzji]
W
przypadku wniesienia przez prokuratora sprzeciwu organ administracji
publicznej, do którego sprzeciw wniesiono, obowiązany
jest niezwłocznie rozpatrzyć, czy zachodzi potrzeba
wstrzymania wykonania decyzji do chwili załatwienia sprzeciwu.
Art.
188. [Prawa prokuratora w postępowaniu]
Prokuratorowi,
który bierze udział w postępowaniu w przypadkach
określonych w art. 182-184, służą prawa strony.
Art.
189. [Sprzeciw a skarga do sądu administracyjnego]
Prokurator,
który wniósł skargę na decyzję organu
administracji publicznej do sądu administracyjnego, nie może
z tych samych przyczyn wnieść sprzeciwu.
DZIAŁ
IVA
Administracyjne
kary pieniężne
Art.
189a. [Zakres stosowania przepisów]
§
1. W
sprawach nakładania lub wymierzania administracyjnej kary
pieniężnej lub udzielania ulg w jej wykonaniu stosuje się
przepisy niniejszego działu.
§
2. W
przypadku uregulowania w przepisach odrębnych:
1)
przesłanek wymiaru administracyjnej kary pieniężnej,
2)
odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej lub udzielenia pouczenia,
3)
terminów przedawnienia nakładania administracyjnej kary
pieniężnej,
4)
terminów przedawnienia egzekucji administracyjnej kary
pieniężnej,
5)
odsetek od zaległej administracyjnej kary pieniężnej,
6)
udzielania ulg w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej
-
przepisów niniejszego działu w tym zakresie nie stosuje
się.
§
3. W
sprawach nakładania lub wymierzania przez organ administracji
publicznej kar na podstawie przepisów o postępowaniu w
sprawach o wykroczenia, odpowiedzialności dyscyplinarnej,
porządkowej lub z tytułu naruszenia dyscypliny finansów
publicznych, przepisów niniejszego działu nie stosuje
się.
Art.
189b. [Administracyjna kara pieniężna - pojęcie]
Przez
administracyjną karę pieniężną rozumie się
określoną w ustawie sankcję o charakterze pieniężnym,
nakładaną przez organ administracji publicznej, w drodze
decyzji, w następstwie naruszenia prawa polegającego na
niedopełnieniu obowiązku albo naruszeniu zakazu ciążącego
na osobie fizycznej, osobie prawnej albo jednostce organizacyjnej
nieposiadającej osobowości prawnej.
Art.
189c. [Przepis międzyczasowy - stosowanie ustawy
względniejszej dla strony]
Jeżeli
w czasie wydawania decyzji w sprawie administracyjnej kary pieniężnej
obowiązuje ustawa inna niż w czasie naruszenia prawa, w
następstwie którego ma być nałożona kara,
stosuje się ustawę nową, jednakże należy
stosować ustawę obowiązującą poprzednio,
jeżeli jest ona względniejsza dla strony.
Art.
189d. [Dyrektywy wymiaru administracyjnej kary pieniężnej]
Wymierzając
administracyjną karę pieniężną, organ
administracji publicznej bierze pod uwagę:
1)
wagę i okoliczności naruszenia prawa, w szczególności
potrzebę ochrony życia lub zdrowia, ochrony mienia w
znacznych rozmiarach lub ochrony ważnego interesu publicznego
lub wyjątkowo ważnego interesu strony oraz czas trwania
tego naruszenia;
2)
częstotliwość niedopełniania w przeszłości
obowiązku albo naruszania zakazu tego samego rodzaju co
niedopełnienie obowiązku albo naruszenie zakazu, w
następstwie którego ma być nałożona kara;
3)
uprzednie ukaranie za to samo zachowanie za przestępstwo,
przestępstwo skarbowe, wykroczenie lub wykroczenie skarbowe;
4)
stopień przyczynienia się strony, na którą jest
nakładana administracyjna kara pieniężna, do powstania
naruszenia prawa;
5)
działania podjęte przez stronę dobrowolnie w celu
uniknięcia skutków naruszenia prawa;
6)
wysokość korzyści, którą strona osiągnęła,
lub straty, której uniknęła;
7)
w przypadku osoby fizycznej - warunki osobiste strony, na którą
administracyjna kara pieniężna jest nakładana.
Art.
189e. [Siła wyższa]
W
przypadku gdy do naruszenia prawa doszło wskutek działania
siły wyższej, strona nie podlega ukaraniu.
Art.
189f. [Odstąpienie od nałożenia administracyjnej
kary pieniężnej]
§
1. Organ
administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od
nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i
poprzestaje na pouczeniu, jeżeli:
1)
waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała
naruszania prawa lub
2)
za to samo zachowanie prawomocną decyzją na stronę
została uprzednio nałożona administracyjna kara
pieniężna przez inny uprawniony organ administracji
publicznej lub strona została prawomocnie ukarana za wykroczenie
lub wykroczenie skarbowe, lub prawomocnie skazana za przestępstwo
lub przestępstwo skarbowe i uprzednia kara spełnia cele,
dla których miałaby być nałożona
administracyjna kara pieniężna.
§
2. W
przypadkach innych niż wymienione w § 1, jeżeli
pozwoli to na spełnienie celów, dla których
miałaby być nałożona administracyjna kara
pieniężna, organ administracji publicznej, w drodze
postanowienia, może wyznaczyć stronie termin do
przedstawienia dowodów potwierdzających:
1)
usunięcie naruszenia prawa lub
2)
powiadomienie właściwych podmiotów o stwierdzonym
naruszeniu prawa, określając termin i sposób
powiadomienia.
§
3. Organ
administracji publicznej w przypadkach, o których mowa w §
2, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli strona
przedstawiła dowody, potwierdzające wykonanie
postanowienia.
Art.
189g. [Przedawnienie nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej]
§
1. Administracyjna
kara pieniężna nie może zostać nałożona,
jeżeli upłynęło pięć lat od dnia
naruszenia prawa albo wystąpienia skutków naruszenia
prawa.
§
2. Przepisu
§ 1 nie stosuje się do spraw, w przypadku których
przepisy odrębne przewidują termin, po upływie którego
nie można wszcząć postępowania w sprawie
nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub
stwierdzenia naruszenia prawa, w następstwie którego może
być nałożona administracyjna kara pieniężna.
§
3. Administracyjna
kara pieniężna nie podlega egzekucji, jeżeli upłynęło
pięć lat od dnia, w którym kara powinna być
wykonana.
Art.
189h. [Przerwanie i zawieszenie biegu terminu przedawnienia]
§
1. Bieg
terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej przerywa ogłoszenie upadłości
strony.
§
2. Po
przerwaniu biegu terminu przedawnienia nałożenia
administracyjnej kary pieniężnej biegnie on na nowo od dnia
następującego po dniu uprawomocnienia się
postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania
upadłościowego.
§
3. Jeżeli
ogłoszenie upadłości strony nastąpiło przed
rozpoczęciem biegu terminu przedawnienia nałożenia
administracyjnej kary pieniężnej, bieg tego terminu
rozpoczyna się od dnia następującego po dniu
uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub
umorzeniu postępowania upadłościowego.
§
4. Bieg
terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega
zawieszeniu z dniem:
1)
wniesienia środka zaskarżenia od decyzji w przedmiocie
administracyjnej kary pieniężnej do sądu
administracyjnego albo sądu powszechnego, albo skargi kasacyjnej
od prawomocnego orzeczenia w przedmiocie administracyjnej kary
pieniężnej;
2)
wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny
istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;
3)
doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, jeżeli
przepisy odrębne przewidują możliwość
zarządzenia zabezpieczenia.
§
5. Termin
przedawnienia nałożenia administracyjnej kary pieniężnej
rozpoczyna się, a po zawieszeniu biegnie dalej, od dnia
następującego po dniu:
1)
uprawomocnienia się orzeczenia sądu administracyjnego albo
sądu powszechnego właściwego do rozpoznania odwołania
od decyzji w przedmiocie administracyjnej kary pieniężnej,
albo odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania przez Sąd
Najwyższy, oddalenia skargi kasacyjnej, albo uchylenia przez Sąd
Najwyższy zaskarżonego wyroku i orzeczenia co do istoty
sprawy;
2)
uprawomocnienia się orzeczenia lub ogłoszenia prawomocnego
orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia lub
nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;
3)
zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie
przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art.
189i. [Zaległa administracyjna kara pieniężna]
§
1. Zaległą
administracyjną karą pieniężną jest kara
niezapłacona w terminie.
§
2. Od
zaległej administracyjnej kary pieniężnej nalicza się
odsetki za zwłokę w wysokości określonej jak dla
zaległości podatkowych, chyba że przepisy odrębne
stanowią inaczej.
Art.
189j. [Przedawnienie egzekucji administracyjnej kary
pieniężnej]
§
1. Bieg
terminu przedawnienia egzekucji administracyjnej kary pieniężnej
przerywa ogłoszenie upadłości strony.
§
2. Po
przerwaniu biegu terminu przedawnienia egzekucji administracyjnej
kary pieniężnej biegnie on na nowo od dnia następującego
po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub
umorzeniu postępowania upadłościowego.
§
3. Jeżeli
ogłoszenie upadłości strony nastąpiło przed
rozpoczęciem biegu terminu przedawnienia egzekucji
administracyjnej kary pieniężnej, bieg tego terminu
rozpoczyna się od dnia następującego po dniu
uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub
umorzeniu postępowania upadłościowego.
§
4. Bieg
terminu przedawnienia egzekucji administracyjnej kary pieniężnej
nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu z dniem:
1)
zastosowania środka egzekucyjnego, o którym zobowiązany
został zawiadomiony;
2)
doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
§
5. Bieg
terminu przedawnienia egzekucji administracyjnej kary pieniężnej
rozpoczyna się, a po przerwaniu biegnie na nowo, od dnia
następującego po dniu, w którym:
1)
zastosowano środek egzekucyjny, o którym zobowiązany
został zawiadomiony;
2)
doręczono zarządzenie zabezpieczenia w trybie przepisów
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art.
189k. [Ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej]
§
1. Organ
administracji publicznej, który nałożył
administracyjną karę pieniężną, na wniosek
strony, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem publicznym
lub ważnym interesem strony, może udzielić ulg w
wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej przez:
1)
odroczenie terminu wykonania administracyjnej kary pieniężnej
lub rozłożenie jej na raty;
2)
odroczenie terminu wykonania zaległej administracyjnej kary
pieniężnej lub rozłożenie jej na raty;
3)
umorzenie administracyjnej kary pieniężnej w całości
lub części;
4)
umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub części.
§
2. W
przypadku umorzenia zaległej administracyjnej kary pieniężnej
umorzeniu podlegają także odsetki za zwłokę w
całości lub takiej części, w jakiej została
umorzona zaległa administracyjna kara pieniężna.
§
3. Właściwy
organ, na wniosek strony prowadzącej działalność
gospodarczą, może udzielać określonych w § 1
ulg w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej, które:
1)
nie stanowią pomocy publicznej;
2)
stanowią pomoc de minimis albo pomoc de minimis w rolnictwie lub
rybołówstwie - w zakresie i na zasadach określonych
w bezpośrednio obowiązujących przepisach prawa Unii
Europejskiej dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis;
3)
stanowią pomoc publiczną:
a)
mającą na celu naprawienie szkód spowodowanych
klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami
nadzwyczajnymi,
b)
mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w
gospodarce,
c)
zgodną z zasadami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej,
której dopuszczalność została określona
przez właściwe organy Unii Europejskiej, udzielaną na
przeznaczenie inne niż wymienione w lit. a i b.
§
4. W
przypadku pomocy publicznej określonej w § 3 pkt 3 lit. a i
b ulgi, o których mowa w § 3 pkt 2, mogą być
udzielane, jeżeli w przepisach odrębnych zostały
określone szczegółowe warunki udzielania tej pomocy,
zapewniające jej zgodność z zasadami rynku
wewnętrznego Unii Europejskiej.
§
4a. Do
pomocy publicznej, o której mowa w § 3 pkt 3 lit. c,
przeznaczonej na restrukturyzację, stosuje się:
1)
w zakresie warunków udzielania tej pomocy:
a)
w przypadku przedsiębiorcy, wobec którego jest prowadzone
postępowanie restrukturyzacyjne - przepisy ustawy
z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2017 r.
poz. 1508 oraz z 2018 r. poz. 149, 398, 1544 i 1629),
b)
w przypadku przedsiębiorcy, wobec którego nie jest
prowadzone postępowanie restrukturyzacyjne - przepisy wykonawcze
wydane na podstawie art.
139a ust. 4
ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne;
2)
w zakresie trybu udzielania tej pomocy - przepisy wykonawcze wydane
na podstawie art.
139a ust. 4
ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne.
§
5. Rada
Ministrów może określić, w drodze
rozporządzenia, inne niż restrukturyzacja przeznaczenie
pomocy, o której mowa w § 3 pkt 3 lit. c, udzielanej w
formie ulg w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej
oraz warunki i tryb udzielania tych ulg, mając na uwadze
dopuszczalność i warunki udzielania pomocy państwa
określone przez właściwe organy Unii Europejskiej.
DZIAŁ
V
(uchylony).
DZIAŁ
VI
(uchylony).
DZIAŁ
VII
Wydawanie
zaświadczeń
Art.
217. [Przesłanki i tryb wydawania zaświadczeń]
§
1. Organ
administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie
osoby ubiegającej się o zaświadczenie.
§
2. Zaświadczenie
wydaje się, jeżeli:
1)
urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub
stanu prawnego wymaga przepis
prawa;
2)
osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój
interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów
lub stanu prawnego.
§
3. Zaświadczenie
powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później
jednak niż w terminie siedmiu dni.
§
4. Zaświadczenie
wydaje się w formie dokumentu elektronicznego, opatrzonego
kwalifikowanym podpisem elektronicznym, jeżeli zażąda
tego osoba ubiegająca się o zaświadczenie.
Art.
217a. 20
[Sposób wykonania obowiązku informacyjnego dotyczącego
przetwarzania danych osobowych przy wydawaniu zaświadczeń]
Organ
administracji publicznej przekazuje informacje, o których mowa
w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, przy pierwszej czynności
skierowanej do strony, chyba że strona posiada te informacje, a
ich zakres lub treść nie uległy zmianie.
Art.
218. [Obowiązek wydawania zaświadczeń]
§
1. W
przypadkach, o których mowa w art. 217 § 2 pkt 2, organ
administracji publicznej obowiązany jest wydać
zaświadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie faktów albo
stanu prawnego, wynikających z prowadzonej przez ten organ
ewidencji, rejestrów bądź z innych danych
znajdujących się w jego posiadaniu.
§
2. Organ
administracji publicznej, przed wydaniem zaświadczenia, może
przeprowadzić w koniecznym zakresie postępowanie
wyjaśniające.
Art.
219. [Odmowa wydania zaświadczenia]
Odmowa
wydania zaświadczenia bądź zaświadczenia o treści
żądanej przez osobę ubiegającą się o
nie następuje w drodze postanowienia, na które służy
zażalenie.
Art.
220. [Ograniczenia w sprawie żądania zaświadczenia]
§
1. Organ
administracji publicznej nie może żądać
zaświadczenia ani oświadczenia na potwierdzenie faktów
lub stanu prawnego, jeżeli:
1)
znane są one organowi z urzędu;
2)
możliwe są do ustalenia przez organ na podstawie:
a)
posiadanych przez niego ewidencji, rejestrów lub innych
danych,
b)
rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty
publiczne, do których organ ma dostęp w drodze
elektronicznej na zasadach określonych w przepisach ustawy
z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne,
c)
wymiany informacji z innym podmiotem publicznym na zasadach
określonych w przepisach o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne,
d)
przedstawionych przez zainteresowanego do wglądu dokumentów
urzędowych (dowodu osobistego, dowodów rejestracyjnych i
innych).
§
2. Organ
administracji publicznej żądający od strony lub innego
uczestnika postępowania zaświadczenia albo oświadczenia
na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego jest obowiązany
wskazać przepis prawa wymagający urzędowego
potwierdzenia tych faktów lub stanu prawnego w drodze
zaświadczenia albo oświadczenia.
§
3. 21
Jeżeli
strona lub inny uczestnik postępowania nie może uzyskać
w formie dokumentu elektronicznego zaświadczenia wymaganego do
potwierdzenia faktów lub stanu prawnego lub innego dokumentu
wydanego przez podmiot publiczny w rozumieniu ustawy
z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne, jak również
potwierdzenia uiszczenia opłat i kosztów postępowania,
strona lub inny uczestnik postępowania może złożyć
elektroniczną kopię takiego dokumentu, po uwierzytelnieniu
jej przez wnoszącego, przy użyciu kwalifikowanego podpisu
elektronicznego podpisu zaufanego albo podpisu osobistego.
§
4. Organ
administracji publicznej może żądać przedłożenia
oryginału zaświadczenia, innego dokumentu lub potwierdzenia
uiszczenia opłat i kosztów postępowania, o których
mowa w § 3, o ile złożona kopia nie pozwala na
weryfikację autentyczności oraz integralności lub
jeżeli jest to uzasadnione innymi okolicznościami sprawy.
§
5. Strona
lub inny uczestnik postępowania przechowują zaświadczenie,
inny dokument lub potwierdzenie uiszczenia opłat i kosztów
postępowania, o których mowa w § 3, do dnia, w
którym decyzja kończąca postępowanie stała
się ostateczna.
DZIAŁ
VIII
Skargi
i wnioski
Rozdział
1
Postanowienia
ogólne
Art.
221. [Prawo składania skarg i wniosków]
§
1. Zagwarantowane
każdemu w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawo składania
skarg i wniosków do organów państwowych, organów
jednostek samorządu terytorialnego, organów samorządowych
jednostek organizacyjnych oraz do organizacji i instytucji
społecznych realizowane jest na zasadach określonych
przepisami niniejszego działu.
§
2. Skargi
i wnioski mogą być składane do organizacji i
instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie
zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej.
§
3. Skargi
i wnioski można składać w interesie publicznym,
własnym lub innej osoby za jej zgodą.
Art.
222. [Kwalifikowanie pisma według treści]
O
tym, czy pismo jest skargą albo wnioskiem, decyduje treść
pisma, a nie jego forma zewnętrzna.
Art.
223. [Właściwość organów.
Odpowiedzialność pracownika]
§
1. Organy
państwowe, organy samorządu terytorialnego i inne organy
samorządowe oraz organy organizacji społecznych -
rozpatrują oraz załatwiają skargi i wnioski w ramach
swojej właściwości.
§
2. Pracownik
organu państwowego, pracownik samorządowy oraz organu
organizacji społecznej, winny niewłaściwego i
nieterminowego załatwiania skarg i wniosków, podlega
odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej
odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa.
Art.
224. [Zakres pojęcia organu państwowego]
Ilekroć
w przepisach niniejszego działu jest mowa o organach państwowych
- rozumie się przez to także organy przedsiębiorstw
państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych.
Art.
225. [Ochrona skarżącego]
§
1. Nikt
nie może być narażony na jakikolwiek uszczerbek lub
zarzut z powodu złożenia skargi lub wniosku albo z powodu
dostarczenia materiału do publikacji o znamionach skargi lub
wniosku, jeżeli działał w granicach prawem
dozwolonych.
§
2. Organy
państwowe, organy jednostek samorządu terytorialnego i inne
organy samorządowe oraz organy organizacji społecznych są
obowiązane przeciwdziałać hamowaniu krytyki i innym
działaniom ograniczającym prawo do składania skarg i
wniosków lub dostarczania informacji - do publikacji - o
znamionach skargi lub wniosku.
Art.
226. [Delegacja ustawowa]
Rada
Ministrów wyda, w drodze rozporządzenia, przepisy o
organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków.
Art.
226a. 22
[Sposób wykonania obowiązku informacyjnego dotyczącego
przetwarzania danych osobowych przy rozpatrywaniu skarg i wniosków]
Organy
właściwe w sprawach skarg i wniosków przekazują
informacje, o których mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, skarżącemu lub wnioskodawcy
przy pierwszej czynności skierowanej do tych osób.
Rozdział
2
Skargi
Art.
227. [Przedmiot skargi]
Przedmiotem
skargi może być w szczególności zaniedbanie lub
nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe
organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności
lub interesów skarżących, a także przewlekłe
lub biurokratyczne załatwianie spraw.
Art.
228. [Właściwość przy wnoszeniu skargi]
Skargi
składa się do organów właściwych do ich
rozpatrzenia.
Art.
229. [Pomocnicze określenie właściwości
organów]
Jeżeli
przepisy
szczególne nie określają innych organów
właściwych do rozpatrywania skarg, jest organem właściwym
do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności:
1)
rady gminy, rady powiatu i sejmiku województwa - wojewoda, a w
zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa;
2)
organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego
oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji,
straży i innych jednostek organizacyjnych w sprawach należących
do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej -
wojewoda lub organ wyższego stopnia;
3)
wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) i kierowników
gminnych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw
określonych w pkt 2 - rada gminy;
4)
zarządu powiatu oraz starosty, a także kierowników
powiatowych służb, inspekcji, straży i innych
jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw określonych w
pkt 2 - rada powiatu;
5)
zarządu i marszałka województwa, z wyjątkiem
spraw określonych w pkt 2 - sejmik województwa;
6)
wojewody w sprawach podlegających rozpatrzeniu według
kodeksu - właściwy minister, a w innych sprawach - Prezes
Rady Ministrów;
7)
innego organu administracji rządowej, organu przedsiębiorstwa
państwowego lub innej państwowej jednostki organizacyjnej -
organ wyższego stopnia lub sprawujący bezpośredni
nadzór;
8)
ministra - Prezes Rady Ministrów;
8a)
konsula - minister właściwy do spraw zagranicznych;
9)
organu centralnego i jego kierownika - organ, któremu podlega.
Art.
230. [Właściwość do rozpatrywania skarg na
organizacje społeczne]
Do
rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań i działalności
organizacji społecznej właściwy jest organ
bezpośrednio wyższego stopnia tej organizacji, a w stosunku
do organu naczelnego organizacji - Prezes Rady Ministrów lub
właściwi ministrowie sprawujący nadzór nad
działalnością tej organizacji.
Art.
231. 23
[Obowiązek przekazania skargi właściwemu organowi]
§
1. Jeżeli
organ, który otrzymał skargę, nie jest właściwy
do jej rozpatrzenia, obowiązany jest niezwłocznie, nie
później jednak niż w terminie siedmiu dni, przekazać
ją właściwemu organowi, zawiadamiając
równocześnie o tym skarżącego, albo wskazać
mu właściwy organ.
§
2. Informacje,
o których mowa w art.
13 ust. 1
i 2
rozporządzenia 2016/679, w zakresie danych przetwarzanych przez
organ przekazujący skargę, dołącza się do
zawiadomienia o przekazaniu skargi.
Art.
232. [Przekazanie skargi organowi niższego stopnia]
§
1. Organ
właściwy do rozpatrzenia skargi może ją przekazać
do załatwienia organowi niższego stopnia, o ile skarga nie
zawiera zarzutów dotyczących działalności tego
organu.
§
2. Skargę
na pracownika można przekazać do załatwienia również
jego przełożonemu służbowemu, z obowiązkiem
zawiadomienia organu właściwego do rozpatrzenia skargi o
sposobie jej załatwienia.
§
3. O
przekazaniu skargi zawiadamia się równocześnie
skarżącego.
Art.
233. [Skarga w sprawie indywidualnej]
Skarga
w sprawie indywidualnej, która nie była i nie jest
przedmiotem postępowania administracyjnego, powoduje wszczęcie
postępowania, jeżeli została złożona przez
stronę. Jeżeli skarga taka pochodzi od innej osoby, może
spowodować wszczęcie postępowania administracyjnego z
urzędu, chyba że przepisy wymagają do wszczęcia
postępowania żądania strony.
Art.
234. [Skutki czynności procesowej w formie skargi]
W
sprawie, w której toczy się postępowanie
administracyjne:
1)
skarga złożona przez stronę podlega rozpatrzeniu w
toku postępowania, zgodnie z przepisami kodeksu;
2)
skarga pochodząca od innych osób stanowi materiał,
który organ prowadzący postępowanie powinien
rozpatrzyć z urzędu.
Art.
235. [Skarga a ostateczna decyzja administracyjna]
§
1. Skargę
w sprawie, w której wydano decyzję ostateczną, uważa
się zależnie od jej treści za żądanie
wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności
decyzji albo jej uchylenia lub zmiany, które może być
uwzględnione, z zastrzeżeniem art. 16 § 1 zdanie
drugie.
§
2. (uchylony).
Art.
236. 24
[Właściwość organu; wyłączenie dostępu
do informacji o źródle danych osobowych]
§
1. W
przypadkach określonych w art. 233 i 234 organem właściwym
do rozpatrzenia skargi jest organ uprawniony do wszczęcia
postępowania lub organ, przed którym toczy się
postępowanie, a w przypadkach określonych w art. 235 -
organ właściwy do wznowienia postępowania,
stwierdzenia nieważności decyzji albo do jej uchylenia lub
zmiany.
§
2. W
przypadku wszczęcia albo wznowienia postępowania,
stwierdzenia nieważności decyzji, jej uchylenia albo zmiany
na skutek skargi, o której mowa w art. 233 zdanie drugie, art.
234 pkt 2 lub art. 235, w stosunku do strony i uczestnika
postępowania przepisu art.
15 ust. 1 lit. g
rozporządzenia 2016/679 nie stosuje się.
§
3. Na
każdym etapie postępowania, o którym mowa w §
2, skarżący może zezwolić organowi na
udostępnienie swoich danych stronie postępowania.
Art.
237. [Sposób załatwiania skargi]
§
1. Organ
właściwy do załatwienia skargi powinien załatwić
skargę bez zbędnej zwłoki, nie później
jednak niż w ciągu miesiąca.
§
2. Posłowie
na Sejm, senatorowie i radni, którzy wnieśli skargę
we własnym imieniu albo przekazali do załatwienia skargę
innej osoby, powinni być zawiadomieni o sposobie załatwienia
skargi, a gdy jej załatwienie wymaga zebrania dowodów,
informacji lub wyjaśnień - także o stanie rozpatrzenia
skargi, najpóźniej w terminie czternastu dni od dnia jej
wniesienia albo przekazania.
§
3. O
sposobie załatwienia skargi zawiadamia się skarżącego.
§
4. W
razie niezałatwienia skargi w terminie określonym w §
1 stosuje się przepisy art. 36-38.
Art.
238. [Zawiadomienie o załatwieniu skargi]
§
1. Zawiadomienie
o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: oznaczenie
organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób
skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia,
nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do
załatwienia skargi lub, jeżeli zawiadomienie sporządzone
zostało w formie dokumentu elektronicznego, powinno być
opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zawiadomienie o
odmownym załatwieniu skargi powinno zawierać ponadto
uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o treści art.
239.
§
2. W
zawiadomieniu, o którym mowa w § 1, w jednostkach
organizacyjnych resortu obrony narodowej, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Centralnego
Biura Antykorupcyjnego można pominąć imię i
nazwisko osoby upoważnionej do załatwienia skargi.
Art.
239. [Ponowienie bezzasadnej skargi]
§
1. W
przypadku gdy skarga, w wyniku jej rozpatrzenia, została uznana
za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi
na skargę, a skarżący ponowił skargę bez
wskazania nowych okoliczności - organ właściwy do jej
rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z
odpowiednią adnotacją w aktach sprawy - bez zawiadamiania
skarżącego.
§
2. (uchylony).
Art.
240. [Skarga i inne procedury]
Gdy
skarga dotyczy sprawy, która nie podlega rozpatrzeniu według
przepisów kodeksu (art. 3 § 1 i 2) albo nie należy
do właściwości organów administracji
publicznej, przepisy art. 233-239 stosuje się odpowiednio, z
zastrzeżeniem, że w miejsce pozostałych przepisów
kodeksu stosuje się przepisy postępowania właściwego
dla danej sprawy.
Rozdział
3
Wnioski
Art.
241. [Przedmiot wniosku]
Przedmiotem
wniosku mogą być w szczególności sprawy
ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności,
usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności,
lepszego zaspokajania potrzeb ludności.
Art.
242. [Tryb składania wniosków]
§
1. Wnioski
składa się do organów właściwych ze
względu na przedmiot wniosku.
§
2. Wnioski
w sprawach dotyczących zadań organizacji społecznych
składa się do organów tych organizacji.
Art.
243. [Obowiązek przestrzegania właściwości
przez organ]
Jeżeli
organ, który otrzymał wniosek, nie jest właściwy
do jego rozpatrzenia, obowiązany jest w ciągu siedmiu dni
przekazać go właściwemu organowi. O przekazaniu
wniosku zawiadamia się równocześnie wnioskodawcę.
Art.
244. [Termin i sposób załatwienia wniosku]
§
1. W
sprawie terminu załatwiania wniosków stosuje się
przepis art. 237 § 1.
§
2. O
sposobie załatwienia wniosku zawiadamia się równocześnie
wnioskodawcę.
Art.
245. [Przedłużenie terminu załatwienia wniosku]
W
razie niemożności załatwienia wniosku w terminie
określonym w art. 244 właściwy organ obowiązany
jest w tym terminie zawiadomić wnioskodawcę o czynnościach
podjętych w celu rozpatrzenia wniosku oraz o przewidywanym
terminie załatwienia wniosku.
Art.
246. [Skarga na sposób załatwienia wniosku]
§
1. Wnioskodawcy
niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy
prawo wniesienia skargi w trybie określonym w rozdziale 2
niniejszego działu.
§
2. Wnioskodawcy
służy prawo wniesienia skargi w przypadku niezałatwienia
wniosku w terminie określonym w art. 244 albo wskazanym w
zawiadomieniu (art. 245).
Art.
247. [Odesłanie]
Do
wniosków stosuje się odpowiednio przepisy art. 230, 237 §
2 i art. 238.
Rozdział
4
Udział
prasy i organizacji społecznych
Art.
248. [Rozpoznanie skarg i wniosków przekazanych przez
redakcje prasowe, radiowe i telewizyjne]
§
1. Skargi
i wnioski przekazane przez redakcje prasowe, radiowe i telewizyjne do
organów właściwych w myśl art. 228-230 i 242
podlegają rozpatrzeniu i załatwieniu w trybie określonym
w przepisach rozdziałów 2 i 3 niniejszego działu.
§
2. Właściwy
organ zawiadamia w przepisanym terminie o sposobie załatwienia
skargi lub wniosku albo o ich przekazaniu innemu organowi w celu
załatwienia również redakcję, jeżeli
zażądała takiego zawiadomienia.
Art.
249. [Skargi i wnioski przekazane przez organizacje społeczne]
Przepis
art. 248 stosuje się odpowiednio do skarg i wniosków
przekazanych przez organizacje społeczne do organów
właściwych w myśl art. 228-230 oraz art. 242.
Art.
250.
(uchylony).
Art.
251. [Krytyka prasowa]
Przepisy
art. 237 § 4 oraz art. 245 i 246 stosuje się odpowiednio do
redakcji prasowej, która opublikowała i przesłała
do właściwego organu administracji publicznej artykuł,
notatkę lub inną wiadomość, w trybie
przewidzianym w niniejszym rozdziale.
Art.
252.
(uchylony).
Rozdział
5
Przyjmowanie
skarg i wniosków
Art.
253. [Organizacja przyjmowania skarg i wniosków]
§
1. Organy
państwowe, organy samorządu terytorialnego i inne organy
samorządowe oraz organy organizacji społecznych obowiązane
są przyjmować obywateli w sprawach skarg i wniosków
w ustalonych przez siebie dniach i godzinach.
§
2. Kierownicy
organów wymienionych w § 1 lub wyznaczeni przez nich
zastępcy obowiązani są przyjmować obywateli w
sprawach skarg i wniosków co najmniej raz w tygodniu.
§
3. Dni
i godziny przyjęć powinny być dostosowane do potrzeb
ludności, przy czym przynajmniej raz w tygodniu przyjęcia
powinny się odbywać w ustalonym dniu po godzinach pracy.
§
4. Informacja
o dniach i godzinach przyjęć powinna być wywieszona na
widocznym miejscu w siedzibie danej jednostki organizacyjnej oraz w
podporządkowanych jej jednostkach organizacyjnych.
§
5. Prezes
Rady Ministrów lub właściwy minister oraz naczelny
organ organizacji społecznej mogą ustalać sposób,
dni i godziny przyjmowania obywateli w sprawach skarg i wniosków
przez podporządkowane im organy i jednostki organizacyjne.
Art.
254. [Obowiązek rejestracji i przechowywania skarg i
wniosków]
Skargi
i wnioski składane i przekazywane do organów państwowych,
organów samorządu terytorialnego i innych organów
samorządowych i organów organizacji społecznych oraz
związane z nimi pisma i inne dokumenty rejestruje się i
przechowuje w sposób ułatwiający kontrolę
przebiegu i terminów załatwiania poszczególnych
skarg i wniosków.
Art.
255.
(uchylony).
Art.
256. [Wyłączenie pracownika]
Pracownik,
który otrzymał skargę dotyczącą jego
działalności, obowiązany jest przekazać ją
niezwłocznie swojemu przełożonemu służbowemu.
Rozdział
6
Nadzór
i kontrola
Art.
257. [Organy nadzoru zwierzchniego]
Zwierzchni
nadzór nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków
składanych do sądów sprawuje Krajowa Rada
Sądownictwa, a do innych organów i jednostek
organizacyjnych - Prezes Rady Ministrów.
Art.
258. [Organy nadzoru i kontroli]
§
1. Nadzór
i kontrolę nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i
wniosków sprawują:
1)
ministrowie - gdy chodzi o skargi załatwiane przez ministerstwa
i inne jednostki organizacyjne bezpośrednio podległe
ministrowi;
2)
właściwi rzeczowo ministrowie we współdziałaniu
z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej -
gdy chodzi o skargi załatwiane przez organy administracji
rządowej;
3)
terenowe organy administracji rządowej - gdy chodzi o skargi
załatwiane przez jednostki organizacyjne nadzorowane przez te
organy;
4)
organy wyższego stopnia oraz właściwe organy naczelne
- gdy chodzi o skargi załatwiane przez pozostałe organy
państwowe i organy państwowych jednostek organizacyjnych;
5)
Prezes Rady Ministrów i wojewodowie - gdy chodzi o skargi
załatwiane przez organy jednostek samorządu terytorialnego
oraz samorządowe jednostki organizacyjne.
§
2. Nadzór
i kontrolę nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i
wniosków w organach organizacji społecznych sprawują
statutowe organy nadzorcze tych organizacji oraz organy wyższego
stopnia, zaś w organach naczelnych tych organizacji - organ
administracji rządowej sprawujący nadzór nad
działalnością danej organizacji.
Art.
259. [Okresowe oceny przyjmowania i załatwiania skarg i
wniosków]
§
1. Organy,
o których mowa w art. 258, dokonują okresowo, nie
rzadziej niż raz na dwa lata, ocen przyjmowania i załatwiania
skarg i wniosków przez organy i jednostki organizacyjne
poddane ich nadzorowi.
§
2. (uchylony).
§
3. W
wyniku przeprowadzonych kontroli oraz ocen organy wymienione w §
1 dążą do usunięcia przyczyn skarg oraz do
pełnego wykorzystania wniosków w celu polepszenia
działalności poszczególnych organów i innych
państwowych jednostek organizacyjnych.
Art.
260.
(uchylony).
DZIAŁ
VIIIA
Europejska
współpraca administracyjna
Art.
260a. [Udzielanie pomocy organom innych państw
członkowskich UE oraz organom administracji UE]
§
1. Organy
administracji publicznej udzielają pomocy organom innych państw
członkowskich Unii Europejskiej oraz organom administracji Unii
Europejskiej, jeżeli przepisy prawa Unii Europejskiej tak
stanowią i na zasadach określonych w tych przepisach.
§
2. Organ
administracji publicznej udziela pomocy z urzędu albo na
wniosek. Pomoc ta obejmuje w szczególności udostępnianie
informacji o okolicznościach faktycznych i prawnych oraz
wykonywanie czynności procesowych w ramach pomocy prawnej.
§
3. Właściwość
organów w przedmiocie udzielenia pomocy ustala się na
podstawie przepisów kodeksu, jeżeli przepisy prawa Unii
Europejskiej nie stanowią inaczej.
§
4. Organ
administracji publicznej udzielający pomocy zawiadamia o
udzieleniu pomocy podmiot, którego pomoc dotyczy, jeżeli
przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
Art.
260b. [Rozpatrzenie wniosku o udzielenie pomocy]
§
1. Wniosek
o udzielenie pomocy podlega rozpatrzeniu, jeżeli zawiera
uzasadnienie i został sporządzony w języku urzędowym
Unii Europejskiej.
§
2. Jeżeli
wniosek zawiera braki formalne, organ administracji publicznej wzywa
organ wnioskujący do ich uzupełnienia w terminie czternastu
dni od dnia doręczenia wezwania.
§
3. Jeżeli
organ wnioskujący nie uzupełni w terminie braków
formalnych lub brak jest podstaw prawnych do udzielenia pomocy,
wniosek o udzielenie pomocy nie podlega rozpatrzeniu i jest zwracany
organowi wnioskującemu.
§
4. Rozpatrzenie
wniosku następuje w terminie wynikającym z przepisów
prawa Unii Europejskiej, a jeżeli brak jest takiego terminu -
bez zbędnej zwłoki.
Art.
260c. [Zwracanie się o pomoc do organów innych
państw członkowskich UE oraz organów administracji
UE]
§
1. Organy
administracji publicznej zwracają się o pomoc do organów
innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz organów
administracji Unii Europejskiej, jeżeli przepisy prawa Unii
Europejskiej tak stanowią i na zasadach określonych w tych
przepisach.
§
2. Wniosek
o udzielenie pomocy zawiera uzasadnienie. Jeżeli wniosek jest
kierowany do organów administracji Unii Europejskiej,
sporządza się go w języku urzędowym Unii
Europejskiej, a jeżeli jest kierowany do organów innego
państwa członkowskiego Unii Europejskiej, tłumaczy się
go na język uzgodniony przez zainteresowane organy.
Art.
260d. [Przekazywanie informacji drogą elektroniczną]
Informacje
między organami administracji publicznej są przekazywane w
szczególności drogą elektroniczną.
Art.
260e. [Ponoszenie kosztów udzielenia pomocy]
Zasady
ponoszenia kosztów udzielenia pomocy regulują przepisy
prawa Unii Europejskiej. W przypadku braku takich przepisów
organ administracji publicznej ponosi koszty swojego działania.
Art.
260f. [Stosowanie przepisów do organów państw
członkowskich EFTA oraz Konfederacji Szwajcarskiej]
Przepisy
niniejszego działu stosuje się także w odniesieniu do
organów państw członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim
Obszarze Gospodarczym oraz Konfederacji Szwajcarskiej, jeżeli
przepisy prawa Unii Europejskiej znajdują zastosowanie do tych
państw.
Art.
260g. [Wyłączenie stosowania przepisów]
Przepisów
niniejszego działu nie stosuje się, jeżeli przepisy
prawa Unii Europejskiej lub przepisy szczególne dotyczące
europejskiej współpracy administracyjnej stanowią
inaczej.
DZIAŁ
IX
Opłaty
i koszty postępowania
Art.
261. [Wzywanie do uiszczenia opłat i kosztów
postępowania]
§
1. Jeżeli
strona nie wpłaciła należności tytułem opłat
i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami
powinny być uiszczone z góry, organ administracji
publicznej prowadzący postępowanie wyznaczy jej termin do
wniesienia tych należności. Termin ten nie może być
krótszy niż siedem dni, a dłuższy niż
czternaście dni.
§
2. Jeżeli
w wyznaczonym terminie należności nie zostaną
uiszczone, podanie podlega zwrotowi lub czynność
uzależniona od opłaty zostanie zaniechana.
§
3. Na
postanowienie w sprawie zwrotu podania służy zażalenie.
§
4. Organ
powinien jednak załatwić podanie mimo nieuiszczenia
należności:
1)
jeżeli za niezwłocznym załatwieniem przemawiają
względy społeczne lub wzgląd na ważny interes
strony;
2)
jeżeli wniesienie podania stanowi czynność, dla której
jest ustanowiony termin zawity;
3)
jeżeli podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą.
Art.
262. [Koszty obciążające stronę]
§
1. Stronę
obciążają te koszty postępowania, które:
1)
wynikły z winy strony;
2)
zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony,
a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów
prowadzących postępowanie.
§
2. W
uzasadnionych przypadkach organ administracji publicznej może
zażądać od strony złożenia zaliczki w
określonej wysokości na pokrycie kosztów
postępowania.
Art.
263. [Składniki kosztów postępowania]
§
1. Do
kosztów postępowania zalicza się koszty podróży
i inne należności świadków i biegłych oraz
stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, koszty spowodowane
oględzinami na miejscu, koszty doręczenia stronom pism
urzędowych, a także koszty mediacji.
§
2. Organ
administracji publicznej może zaliczyć do kosztów
postępowania także inne koszty bezpośrednio związane
z rozstrzygnięciem sprawy.
Art.
263a. [Delegacja ustawowa - wynagrodzenie mediatora]
Minister
właściwy do spraw administracji publicznej określi, w
drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia
mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego oraz wydatki
mediatora podlegające zwrotowi, biorąc pod uwagę
rodzaj sprawy oraz sprawny przebieg mediacji, a także niezbędne
wydatki związane z prowadzeniem mediacji.
Art.
264. [Postanowienie w sprawie kosztów postępowania]
§
1. Jednocześnie
z wydaniem decyzji organ administracji publicznej ustali w drodze
postanowienia wysokość kosztów postępowania,
osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób
ich uiszczenia.
§
1a. Jeżeli
w sprawie została przeprowadzona mediacja, organ administracji
publicznej, niezwłocznie po doręczeniu protokołu z
przebiegu mediacji, wydaje postanowienie w sprawie ustalenia
wysokości kosztów mediacji.
§
2. Na
postanowienie w sprawie kosztów postępowania osobie
zobowiązanej do ich poniesienia służy zażalenie.
Art.
265. [Egzekucja administracyjna kosztów i opłat]
Wszelkie
nieuiszczone w terminie opłaty i koszty postępowania oraz
inne należności wynikłe z tego postępowania
podlegają ściągnięciu w trybie przepisów
o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych.
Art.
266. [Odpowiedzialność pracownika]
Pracownik
organu administracji publicznej winny błędnego wezwania
strony (art. 56 § 1) obowiązany jest do zwrotu wynikłych
stąd kosztów. Orzekanie i ściąganie należności
od tego pracownika następuje w trybie administracyjnym.
Art.
267. [Zwolnienie od opłat i innych należności]
W
razie niewątpliwej niemożności poniesienia przez
stronę opłat, kosztów i należności
związanych z tokiem postępowania organ administracji
publicznej może ją zwolnić w całości lub w
części od ponoszenia tych opłat, kosztów i
należności. Zwolnienie od opłat skarbowych następuje
z zachowaniem przepisów o tych opłatach.
DZIAŁ
X
Przepisy
końcowe
Art.
268.
(uchylony).
Art.
268a. [Upoważnienie pracowników]
Organ
administracji publicznej może upoważniać, w formie
pisemnej, pracowników obsługujących ten organ do
załatwiania spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w
szczególności do wydawania decyzji administracyjnych,
postanowień, zaświadczeń, a także do
poświadczania za zgodność odpisów dokumentów
przedstawionych przez stronę na potrzeby prowadzonych postępowań
z oryginałem.
Art.
269. [Prawomocność a ostateczność decyzji]
Decyzje
określone w innych przepisach prawnych jako prawomocne uważa
się za ostateczne, chyba że z przepisów tych wynika,
iż dotyczą one takiej decyzji, która została
utrzymana w mocy w postępowaniu sądowym bądź też
nie została zaskarżona w tym postępowaniu z powodu
upływu terminu do wniesienia skargi.
1 Art.
2a dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
2 Dział
V skreślony przez art.
4 pkt 7
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Przepisy wprowadzające
ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i
ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz.U.2002.153.1271) z dniem 1 stycznia 2004 r.
3 Art.
30 § 4a dodany przez art. 61 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r.
(Dz.U.2018.1629) zmieniającej nin. ustawę z dniem 25
listopada 2018 r.
4 Art.
33 § 2a zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia
2018 r. (Dz.U.2019.60) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4
marca 2019 r.
5 Art.
33 § 3a zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia
2018 r. (Dz.U.2019.60) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4
marca 2019 r.
6 Art.
54 § 1a dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 lutego 2019
r. (Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
7 Art.
61 § 5 dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
8 Art.
61a § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 lutego
2019 r. (Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4
maja 2019 r.
9 Art.
63 § 3a pkt 1 zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6
grudnia 2018 r. (Dz.U.2019.60) zmieniającej nin. ustawę z
dniem 4 marca 2019 r.
10 Art.
65 § 1a dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 21 lutego 2019
r. (Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
11 Art.
66 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 lutego 2019
r. (Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
12 Art.
73 § 1b dodany przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 21 lutego 2019
r. (Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
13 Art.
74a dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
14 Art.
76a § 2a zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia
2018 r. (Dz.U.2019.60) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4
marca 2019 r.
15 Art.
97 § 1 pkt 1 zmieniony przez art. 61 pkt 2 lit. a ustawy z dnia
5 lipca 2018 r. (Dz.U.2018.1629) zmieniającej nin. ustawę z
dniem 25 listopada 2018 r.
16 Art.
97 § 1 pkt 3a dodany przez art. 61 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 5
lipca 2018 r. (Dz.U.2018.1629) zmieniającej nin. ustawę z
dniem 25 listopada 2018 r.
17 Art.
99 zmieniony przez art. 61 pkt 3 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r.
(Dz.U.2018.1629) zmieniającej nin. ustawę z dniem 25
listopada 2018 r.
18 Art.
122h dodany przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
19 Art.
156 § 2 częściowo został uznany za niezgodny z
art.
2
Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12
maja 2015 r. (Dz.U.2015.702) z dniem 21 maja 2015 r. Zgodnie z tym
wyrokiem wymieniony wyżej przepis traci moc w zakresie, w jakim
nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności
decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania
decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była
podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy.
20 Art.
217a dodany przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
21 Art.
220 § 3 zmieniony przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia
2018 r. (Dz.U.2019.60) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4
marca 2019 r.
22 Art.
226a dodany przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
23 Art.
231 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.
24 Art.
236 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 21 lutego 2019 r.
(Dz.U.2019.730) zmieniającej nin. ustawę z dniem 4 maja
2019 r.