Sąd Najwyższy odpowiedział j/w na zadane mu pytanie prawne o treści: Czy w przypadku żądania przez wnioskodawcę ustanowienia służebności drogi koniecznej na prawie własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste, można ją ustanowić na prawie użytkowania wieczystego?

W przedmiotowej sprawie chodziło o ustanowienie służebności drogi koniecznej przez nieruchomość, która była oddana w użytkowanie wieczyste. Pomimo że nie wynika to wprost z treści przepisu, powszechnie przyjmuje się, iż dopuszczalne jest ustanowienie służebności przeciwko użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, przez którą ma przebiegać droga. W takim przypadku służebność obciąża prawo użytkowania wieczystego, a nie prawo własności, a dodatkowo na mocy art. 241 kc wygasa wraz z wygaśnięciem użytkowania wieczystego.

W przedmiotowej sprawie trudność polegała na tym, że niezależnie od wniosku uprawnionego o ustanowienie służebności, obaj uczestnicy (właściciel i użytkownik wieczysty) zainteresowani byli jej ustanowieniem. Sąd Najwyższy orzekł, że w takiej sytuacji służebność drogowa powinna być ustanowiona na prawie użytkowania wieczystego za wynagrodzeniem należnym użytkownikowi wieczystemu, bowiem to on będzie ponosił wszelkie ciężary związane ze służebnością.

Odstępstwem od powyższego jest sytuacja, w której właściciel i użytkownik wieczysty uregulowali kwestie obciążeń rzeczowych nieruchomości w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego. Wtedy należy postępować zgodnie z wolą stron.