Rynek wtórny
Rynek pierwotny
Rynek komercyjny
Projekty domów
Rodzaj nieruchomości
Rodzaj transakcji
Powierzchnia (m2)
Cena
Pokoje
Miejscowość lub region
Dzielnice i ulice
Okolice
MÓJ KRN


szukaj po słowie:

w dziale:




   
powrót do listy

Prawo następców prawnych do roszczeń odszkodowawczych przy wywłaszczeniu
Wnioskodawczyni, będąca następcą prawnym właściciela wywłaszczonej nieruchomości, wniosła o ustalenie odszkodowania z tytułu ograniczenia prawa własności nieruchomości. Wniosek spotkał się z decyzją odmowną Starosty. Na skutek odwołania Wojewoda uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy podał, że wnioskodawczyni wystąpiła do Starosty o wydanie decyzji w przedmiocie przyznania odszkodowania i określenia kwoty z tytułu ograniczenia prawa własności przedmiotowej nieruchomości oraz powołanie rzeczoznawcy majątkowego, w celu ustalenia wysokości odszkodowania, i geodety w celu ustalenia zakresu odszkodowania. Wskazała, że przez działkę przebiegają: linia napowietrzna 220 kV – wybudowana w 1967 r. oraz linia napowietrzna 400 kV – wybudowana w 1990 r. Wnioskodawczyni nabyła 1/2 udziału w prawie własności nieruchomości, w drodze dziedziczenia, a pozostałą 1/2 udziału – na podstawie umowy darowizny.

Sprzeciw od powyższej decyzji wniosła zainteresowana spółka, zarzucając, że w uzasadnieniu rozstrzygnięcia brakujejakichkolwiek rozważań, z których wynikałoby, że decyzja organu I instancji została wydana z naruszeniem przepisów postępowania. Ponadto zdaniem spółki wnioskodawczyni nie ma prawa domagać się odszkodowania, ponieważ nie jest adresatem decyzji wywłaszczeniowej, tylko następcą prawnym osoby, która była adresatem wyżej wspomnianej decyzji. Spółka podniosła, że zgodnie z przepisami osobie takiej nie przysługują żadne roszczenia w tym zakresie.

Prawo do odszkodowania

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał za utrwalone w orzecznictwie stanowisko, że prawo domagania się odszkodowania przysługuje nie tylko właścicielowi wywłaszczonej nieruchomości, ale także jego spadkobiercom jako następcom prawnym na mocy sukcesji generalnej, i oddalił sprzeciw spółki.

Od powyższego wyroku spółka złożyła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sąd nie podzielił poglądu wyrażonego w zaskarżonym wyroku, zgodnie z którym: za utrwalone już uznać należy w orzecznictwie stanowisko, że prawo domagania się odszkodowania przysługuje nie tylko właścicielowi wywłaszczonej nieruchomości, ale także jego spadkobiercom jako następcom prawnym na mocy sukcesji generalnej.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego art. 129 ust. 5 pkt 3 u.g.n. uprawnia Starostę do wydania odrębnej decyzji o ustaleniu odszkodowania, w związku z uprzednim wydaniem wobec nieruchomości decyzji wywołującej skutek ograniczenia praw, które do niej przysługiwały. Natomiast w niniejszej sprawie ograniczone zostały prawa poprzedniego właściciela, a nie jego następcy prawnego. Następca prawny nie był  osobą wywłaszczoną w rozumieniu art. 128 ust. 1 u.g.n.

  Przejście prawa na następców prawnych

Ponadto sąd wskazał, że w myśli art. 922 k.c., w skład spadku wchodzą tylko prawa i roszczenia mające charakter cywilny. Zdaniem NSA uznanie, że roszczenie dotyczące przyznania odszkodowania nie ma charakteru cywilnego, powoduje to, że wprawdzie – jako prawo publicznoprawne, realizowane na drodze administracyjnej – nie podlega przedawnieniu. Należy jednak w takiej sytuacji wskazać, na jakiej podstawie prawnej to prawo przysługuje następcy prawnemu. NSA podkreślił, że w przypadku praw o charakterze publicznoprawnym musi istnieć podstawa prawna wskazująca na przejście określonego prawa na następców prawnych.

Reasumując, Naczelny Sąd Administracyjny wyraził pogląd, że odszkodowanie, o którym mowa w art. 129 ust. 5 pkt 3 u.g.n., należy się tylko podmiotowi wywłaszczonemu. Zdaniem NSA prawo to nie przechodzi co do zasady na następców syngularnych ani uniwersalnych. NSA uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz decyzję Wojewody.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 maja 2019 r., I OSK 740/19.

Krzysztof Janowski, radca prawny, Kancelaria Janowski Markiewicz

09.09.2019

ZAPISZ SIĘ DO BIULETYNU
W darmowym biuletynie KRN.pl co tydzień
otrzymasz najświeższe informacje.
Zobacz przykładowy biuletyn.