Trzy lata temu przed śmiercią mój dziadek, czyli ojciec mojej mamy, przepisał mamie kilka hektarów pola plus budynki, a moja mama przepisała wszystko mojej siostrze. Ja i druga siostra zostaliśmy pominięci. Co możemy z tym zrobić? Czy można w ogóle sprawdzić, co dokładnie jej przepisała? Druga sprawa to mieszkanie mojego ojca i mamy. Mama tym razem też planuje przepisać je mojej siostrze, tej samej, a pozostałych pominąć. Co z tym można zrobić?

Właściciel może swobodnie dysponować swoją własnością i nie musi się liczyć ze zdaniem swoich spadkobierców. To, co im pozostawia, to jego sprawa. Równie dobrze może pozostawić miliony, jak i nic, mimo że za życia dysponował dużym majątkiem. Jeżeli ma kilku spadkobierców może też dysponować majątkiem, dokonując nierównomiernych darowizn, np. darując poszczególne składniki tylko jednemu przyszłemu spadkobiercy i pomijając innych. Po śmierci spadkodawcy pozostały majątek dzielony jest pomiędzy spadkobierców z zastosowaniem przepisów kodeksu cywilnego, chyba że spadkodawca sporządził testament.

Na wypadek śmierci spadkodawca również może postanowić że pozostały majątek będzie dziedziczył tylko jeden z jego spadkobierców lub nawet osoba trzecia. Inni spadkobiercy nie są wstanie zrobić nic z takimi decyzjami spadkodawcy. Dopiero po śmierci spadkodawcy, pominięci mogą dochodzić zachowku (czyli określonej sumy pieniędzy) względem spadkobiercy, który otrzymał majątek. Jednak tylko te darowizny podlegają doliczeniu, od których dokonania do śmierci spadkodawcy nie minęło 10 lat. Starsze darowizny nie podlegają doliczeniu.

Paweł Puch
prawnik