Scalanie i wymiana gruntów.
Dz.U.2018.908 t.j. z dnia 2018.05.15
Status: Akt obowiązujący
Wersja od: 10 maja 2019r.
Wejście
w życie:
6
kwietnia 1982 r.
USTAWA
z
dnia 26 marca 1982 r.
o
scalaniu i wymianie gruntów
Art.
1. [Cele scalenia gruntów; definicje]
1.
Celem scalenia gruntów jest tworzenie korzystniejszych
warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie poprzez
poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, lasów i
gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów
gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu
urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby
terenu.
2.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1)
gruntach - rozumie się przez to nieruchomości rolne, grunty
leśne, w tym przeznaczone na inwestycje celu publicznego, grunty
pod wodami, drogami i obszarami kolejowymi;
2)
gruntach zabudowanych - rozumie się przez to grunty pod
budynkami, a także obszary do nich przyległe, w tym
podwórza, umożliwiające właściwe
wykorzystanie budynków;
3)
rozłogu gruntów - rozumie się przez to
rozmieszczenie gruntów gospodarstwa rolnego w stosunku do
gruntów zabudowanych;
4)
właścicielu - rozumie się przez to również
posiadacza samoistnego;
5)
uczestniku scalenia - rozumie się przez to właściciela,
użytkownika gruntu położonego na obszarze scalenia lub
inwestora, a w przypadku gruntów stanowiących własność
Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego także
podmiot gospodarujący tymi gruntami;
6)
wsi - rozumie się przez to również miasto;
7)
Krajowym Ośrodku - rozumie się przez to Krajowy Ośrodek
Wsparcia Rolnictwa;
8)
pracach scaleniowych - rozumie się przez to prace i czynności
niezbędne do:
a)
wszczęcia postępowania scaleniowego,
b)
prowadzenia postępowania scaleniowego,
c)
ujawnienia w księgach wieczystych decyzji o zatwierdzeniu
projektu scalenia;
9)
zagospodarowaniu poscaleniowym - rozumie się przez to określone
w decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów prace
umożliwiające objęcie w posiadanie przez uczestników
scalenia wydzielonych im w ramach postępowania scaleniowego
gruntów, polegające na:
a)
budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do gruntów
rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań
poszczególnych uczestników scalenia,
b)
korekcie przebiegu oraz poprawie parametrów technicznych
urządzeń melioracji wodnych lub innych urządzeń
wodnych,
c)
likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu
zabiegów rekultywacyjnych umożliwiających uprawę
mechaniczną gruntów;
10)
inwestorze - rozumie się przez to podmiot realizujący lub
zamierzający realizować inwestycję celu publicznego na
obszarze scalenia.
Art.
2. [Obszar scalenia]
1.
Scaleniem obejmuje się grunty położone w jednej lub
kilku wsiach bądź w ich częściach; grunty te
tworzą obszar scalenia.
2.
(uchylony).
3.
Wydzielenie gruntów zabudowanych, w wyniku scalenia gruntów
innemu uczestnikowi scalenia jest dopuszczalne tylko za zgodą
tego uczestnika scalenia oraz za zgodą dotychczasowego
właściciela i pod warunkiem:
1)
rozbiórki lub przeniesienia przez dotychczasowego właściciela
zabudowań w oznaczonym terminie, albo
2)
wyrażenia zgody przez dotychczasowego właściciela na
dokonanie rozliczenia wartości zabudowań w gotówce
lub w innej formie.
3a.
Zmiana granic nieruchomości zabudowanej może być
dokonywana w trakcie scalenia gruntów pod warunkiem, że
nie pogorszy to warunków korzystania z takiej nieruchomości,
w szczególności dostępu do budynków.
4.
Za grunty stanowiące współwłasność
można, za zgodą współwłaścicieli,
wydzielić odrębne dla każdego z nich grunty
odpowiadające wartości udziałów we
współwłasności.
Art.
3. [Organ prowadzący postępowanie scaleniowe;
wszczęcie postępowania na wniosek; finansowanie prac
scaleniowo-wymiennych]
1.
Postępowanie scaleniowe oraz zagospodarowanie poscaleniowe
przeprowadza i wykonuje starosta jako zadanie z zakresu administracji
rządowej finansowane ze środków budżetu
państwa, z zastrzeżeniem ust. 5-7 oraz art. 4 ust. 2 i 3.
Organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu
postępowania administracyjnego
w stosunku do starosty w sprawach z tego zakresu jest wojewoda.
2.
Postępowanie scaleniowe może być wszczęte na
wniosek większości właścicieli gospodarstw
rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia, lub
na wniosek właścicieli gruntów, których
łączny obszar przekracza połowę powierzchni
projektowanego obszaru scalenia.
3.
Odmowa wszczęcia postępowania scaleniowego następuje w
drodze decyzji starosty.
4.
Prace scaleniowo-wymienne koordynuje i wykonuje samorząd
województwa przy pomocy jednostek organizacyjnych przekazanych
mu na podstawie art.
25 ust. 1 pkt 3
ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające
ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U.
poz. 872, z późn. zm.) lub jednostek utworzonych przez
ten samorząd do realizacji tych zadań.
5.
W finansowanie prac, o których mowa w ust. 4, oraz w
finansowanie zagospodarowania poscaleniowego mogą być
włączone:
1)
publiczne środki wspólnotowe w rozumieniu ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. z 2018
r. poz. 478) oraz
2)
inne środki publiczne na zasadach określonych w ustawie
z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.
U. z 2017 r. poz. 1376 i 1475), w przepisach o wspieraniu rozwoju
obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów
Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2007-2013 i w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów
wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu
Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
6.
W finansowanie zagospodarowania poscaleniowego mogą być
włączone środki państwowych funduszy celowych
oraz środki budżetów jednostek samorządu
terytorialnego, jeżeli jest to zgodne odpowiednio z ich
regulaminami bądź właściwością.
7.
W pokrywaniu kosztów przeprowadzania postępowania
scaleniowego lub wymiennego oraz zagospodarowania poscaleniowego mogą
uczestniczyć właściciele gruntów objętych
postępowaniem na zasadach ustalonych przez starostę w
projekcie, o którym mowa w art. 10 ust. 1.
Art.
4. [Wszczęcie postępowania z urzędu]
1.
Postępowanie scaleniowe może być wszczęte z
urzędu po uprzednim uzyskaniu opinii rady sołeckiej, a
także działających na terenie danej wsi
społeczno-zawodowych organizacji rolników, jeżeli:
1)
grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, których
powierzchnia przekracza 10% projektowanego obszaru scalenia i nie
mogą być racjonalnie zagospodarowane bez scalenia;
2)
ukształtowanie rozłogów gruntów na
projektowanym obszarze scalenia wskutek działalności
przemysłowej, przebiegu istniejących lub budowanych dróg
publicznych, kolei, rurociągów naziemnych oraz zbiorników
wodnych lub urządzeń melioracji wodnych zostało lub
zostanie znacznie pogorszone;
3)
o scalenie wystąpi z wnioskiem osoba, której grunty
wymagają poprawienia rozłogu, a jednocześnie scalenie
to nie pogorszy warunków gospodarowania innym uczestnikom
postępowania;
4)
o scalenie wystąpi inwestor, którego działalność
spowodowała lub spowoduje skutki, o których mowa w pkt 2;
5)
o scalenie wystąpi organ właściwy w zakresie ochrony
przyrody, w przypadku gdy korzystanie z gruntów, na których
ochronie podlegają zagrożone wyginięciem gatunki
roślin i zwierząt, lub siedlisk przyrody stało się
niemożliwe lub istotnie ograniczone.
2.
W przypadku prowadzenia scalania gruntów w związku z
budową autostrady, koszty wykonania scalenia i wymiany gruntów
oraz poscaleniowego zagospodarowania gruntów pokrywa Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
3.
Koszty prac scaleniowych i zagospodarowania poscaleniowego pokrywa
inwestor albo organ właściwy w zakresie ochrony przyrody,
który wystąpił o scalenie gruntów.
Art.
5. [Postępowanie wymienne]
1.
Jeżeli do racjonalnego ukształtowania gruntów
wchodzących w skład gospodarstw rolnych zachodzi potrzeba
zmiany ich położenia w drodze wzajemnej wymiany, wymiana
taka może być dokonana na zgodny wniosek właścicieli
tych gruntów, a w przypadku gruntów Zasobu Własności
Rolnej Skarbu Państwa - za zgodą Krajowego Ośrodka.
Wymianą mogą być objęte również
grunty z zabudowaniami.
2.
Wymianą mogą być objęte grunty położone
na terenie jednej lub kilku gmin.
3.
W przypadku wymiany gruntów z zabudowaniami wartość
budynków określa się według wyceny dokonanej
przez rzeczoznawcę majątkowego na zasadach określonych
w przepisach o gospodarce nieruchomościami, chyba że strony
uzgodnią inne zasady rozliczeń.
4.
Przepisy art. 3 ust. 1 i 3 oraz art. 4 ust. 3 mają zastosowanie
również przy wymianie gruntów.
Art.
6. [Organ właściwy w przypadku gruntów
położonych na terenie kilku gmin]
Jeżeli
postępowaniem scaleniowym lub wymiennym mają być
objęte grunty położone na terenie dwóch lub
więcej gmin, właściwy do prowadzenia postępowania
jest starosta, na którego terenie działania posiada
grunty największa liczba uczestników postępowania, a
w razie równej ich liczby - starosta, na którego
terenie działania znajduje się największy obszar
gruntów obejmowanych scaleniem lub wymianą.
Art.
7. [Postanowienie o wszczęciu postępowania]
1.
Wszczęcie postępowania scaleniowego lub wymiennego
następuje w drodze postanowienia starosty.
2.
Postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego lub
wymiennego w szczególności powinno zawierać:
1)
określenie granic i powierzchni obszaru scalenia lub wymiany
gruntów;
2)
wykaz uczestników scalenia lub wymiany gruntów;
3)
przewidywany termin zakończenia prac scaleniowych lub
wymiennych.
3.
Postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego
odczytuje się na zebraniu uczestników scalenia, zwołanym
przez starostę, a ponadto wywiesza się je na okres 14 dni w
lokalach urzędów gmin, na których terenie są
położone grunty objęte scaleniem, oraz na tablicach
ogłoszeń we wsiach, których grunty tworzą
obszar scalenia.
4.
Z chwilą upływu terminu, o którym mowa w ust. 3,
postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego uważa
się za doręczone wszystkim uczestnikom scalenia.
5.
Postanowienie o wszczęciu postępowania wymiennego doręcza
się uczestnikom wymiany na piśmie.
6.
Na postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego
służy zażalenie.
Art.
8. [Ekwiwalentność gruntów; dopłaty]
1.
Uczestnik scalenia lub wymiany, z zastrzeżeniem ust. 2-3a oraz
art. 17 ust. 2, otrzymuje grunty o równej wartości
szacunkowej w zamian za grunty dotychczas posiadane.
2.
Jeżeli wydzielenie gruntów o równej wartości
szacunkowej jest technicznie niemożliwe lub gospodarczo
nieuzasadnione za równą wartość szacunkową
uważa się również wartość o różnicy
nieprzekraczającej 3%.
3.
Na zgodny wniosek zainteresowanych uczestników scalenia można
im wydzielić grunty o innej wartości szacunkowej stosując
dopłaty.
3a.
W przypadku gdy o scalenie gruntów wystąpił
inwestor, pozostałym uczestnikom postępowania scaleniowego
przysługują dopłaty, jeżeli inwestor na obszarze
scalenia:
1)
nie posiada gruntów, albo
2)
posiada grunty, ale ich wartość jest mniejsza od wartości
gruntów niezbędnych na realizację inwestycji celu
publicznego.
4.
Wysokość dopłat ustala się według cen
przyjętych przy szacowaniu gruntów objętych
scaleniem lub wymianą.
5.
Dopłaty uczestnikom scalenia są wypłacane ze środków
powiatu jednorazowo, w terminie dwóch miesięcy po
zakończeniu scalenia.
6.
Uczestnik scalenia zobowiązany do dopłaty uiszcza ją w
terminie dwóch miesięcy po zakończeniu scalenia, na
rachunek powiatu.
7.
Dopłaty między uczestnikami wymiany są regulowane
bezpośrednio między nimi.
8.
Na wniosek uczestników postępowania scaleniowego grunty
Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa objęte
postępowaniem mogą, za zgodą Krajowego Ośrodka,
zostać w całości lub w części rozdysponowane
za dopłaty na rzecz uczestników postępowania.
9.
Do należności Krajowego Ośrodka z tytułu dopłat
stosuje się przepisy o gospodarowaniu nieruchomościami
rolnymi Skarbu Państwa dotyczące sprzedaży
nieruchomości rolnych.
Art.
9. [Rada uczestników scalenia]
1.
Jeżeli liczba uczestników scalenia przekracza 10 osób,
postępowanie scaleniowe prowadzi się z udziałem rady
uczestników scalenia w składzie 3-12 osób, jako
społecznego organu doradczego, wybieranego i odwoływanego
przez uczestników scalenia z każdej wsi objętej
scaleniem.
2.
Rada uczestników scalenia jest wybierana na zebraniu
uczestników scalenia, zwołanym przez starostę.
3.
W przypadku niedokonania wyboru rady uczestników scalenia w
terminie określonym przez starostę funkcję tej rady
sprawuje powołany postanowieniem tego organu zespół,
w skład którego wchodzi rada sołecka, sołtys
oraz przedstawiciel Krajowego Ośrodka będącego
uczestnikiem scalenia oraz przedstawiciel społeczno-zawodowych
organizacji rolników; w przypadku gdy postępowaniem
scaleniowym objęto grunty więcej niż jednej wsi, w
skład zespołu wchodzą sołtysi tych wsi,
przedstawiciele rad sołeckich po jednym z każdej wsi,
przedstawiciel Krajowego Ośrodka będącego uczestnikiem
scalenia oraz przedstawiciel społeczno-zawodowych organizacji
rolników.
Art.
10. [Rola geodety-projektanta; komisja]
1.
Grunty objęte scaleniem szacuje oraz opracowuje projekt scalenia
upoważniony przez starostę geodeta-projektant scalenia,
przy udziale powołanej przez ten organ komisji pełniącej
funkcje doradcze. W skład komisji wchodzą:
1)
wszyscy uczestnicy scalenia, a jeśli liczba uczestników
jest większa niż 10 osób - rada uczestników
scalenia;
2)
przedstawiciel społeczno-zawodowych organizacji rolników;
3)
przedstawiciel Krajowego Ośrodka będącego uczestnikiem
scalenia;
4)
przedstawiciel starosty, na którego terenie działania są
położone grunty objęte scaleniem;
5)
przedstawiciel izby rolniczej, na której terenie działania
są położone grunty objęte scaleniem.
2.
Komisja wybiera przewodniczącego spośród swoich
członków.
3.
Starosta, na wniosek komisji, może powołać do jej
składu rzeczoznawców.
4.
Grunty objęte wymianą szacują wszyscy uczestnicy
wymiany według zasad określonych w art. 11 ust. 2-4, chyba
że określą inne zasady szacowania, natomiast projekt
wymiany opracowuje upoważniony przez starostę geodeta, przy
udziale wszystkich uczestników wymiany.
Art.
11. [Określenie zasad szacunku gruntów]
1.
Uczestnicy scalenia, w drodze uchwały, określają
zasady szacunku gruntów. Jeżeli jednak starosta w drodze
postanowienia uzna, że szacunek ten byłby sprzeczny ze
słusznym interesem uczestnika, stosuje się przepis ust. 2.
2.
W razie nieokreślenia zasad szacunku przez uczestników
scalenia, szacunku gruntów dokonuje się na podstawie cen
obowiązujących przy sprzedaży państwowych
nieruchomości rolnych, z uwzględnieniem położenia
gruntów na obszarze scalenia oraz ich przydatności
rolniczej i funkcji terenu wynikającej z miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
3.
Wartość szacunkową lasów oraz sadów,
ogrodów, chmielników i innych upraw specjalnych stanowi
wartość szacunkowa gruntów, obliczona na podstawie
szacunku wykonanego w sposób określony w ust. 1 lub 2,
oraz wartość drzewostanów, drzew i krzewów, a
także innych części składowych gruntów,
ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego na zasadach
określonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.
4.
Jeżeli scaleniem zostały objęte grunty leśne o
takiej samej wartości, z drzewostanami o jednakowych elementach
szacunkowych, można zaniechać szacowania drzewostanów.
Art.
12. [Ogłoszenie wyników oszacowania; zastrzeżenia
do szacunku gruntów]
1.
Wyniki oszacowania gruntów, lasów oraz sadów,
ogrodów, chmielników i innych upraw specjalnych ogłasza
się na zebraniu uczestników scalenia, zwołanym przez
starostę, a następnie udostępnia się je do
publicznego wglądu na okres 7 dni we wsiach objętych
scalaniem.
2.
Na zebraniu, o którym mowa w ust. 1, oraz w okresie wyłożenia
wyników oszacowania gruntów do publicznego wglądu,
uczestnicy scalenia mogą wnosić zastrzeżenia do
dokonanego szacunku.
3.
Zastrzeżenia do szacunku gruntów bada komisja, o której
mowa w art. 10 ust. 1, która z wynikami swoich ustaleń
zapoznaje uczestników scalenia na zebraniu zwołanym przez
starostę. W razie utrzymywania się zastrzeżeń do
szacunku gruntów, uczestnicy scalenia mogą na tym
zebraniu powołać dodatkowy zespół, składający
się z osób niezainteresowanych, który przedstawi
swoją opinię.
Art.
13. [Zgoda na dokonany szacunek gruntów]
1.
Zgodę na dokonany szacunek gruntów, lasów oraz
sadów, ogrodów, chmielników i innych upraw
specjalnych uczestnicy scalenia wyrażają w formie uchwały.
2.
Uchwały, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 11 ust. 1,
są podejmowane na zebraniu zwołanym przez starostę.
Zebraniu przewodniczy przedstawiciel tego organu. Uchwały
zapadają większością trzech czwartych głosów
w obecności co najmniej połowy liczby uczestników
scalenia. W razie niepodjęcia uchwały na zebraniu zwołanym
w pierwszym terminie, za ważną uważa się uchwałę
podjętą większością trzech czwartych głosów
uczestników scalenia obecnych na zebraniu zwołanym w
drugim terminie.
3.
Każdemu uczestnikowi postępowania scaleniowego przysługuje
jeden głos.
4.
W razie niepodjęcia uchwały, o której mowa w ust. 1,
starosta, po rozpatrzeniu zgłoszonych zastrzeżeń,
zasięgnięciu opinii rzeczoznawców oraz wprowadzeniu
ewentualnych zmian, akceptuje szacunek gruntów, lasów
oraz sadów, ogrodów, chmielników i innych upraw
specjalnych w drodze postanowienia; przepis art. 12 ust. 1 stosuje
się odpowiednio. Na postanowienie służy zażalenie.
5.
Dowodem jednomyślnego oszacowania gruntów przez
uczestników wymiany lub ich zgody na dokonany przez
rzeczoznawców szacunek lasów oraz sadów,
ogrodów, chmielników i innych upraw specjalnych są
ich pisemne oświadczenia.
6.
W razie braku zgody wszystkich uczestników wymiany na dokonany
szacunek, postępowanie wymienne ulega umorzeniu.
Art.
14. [Grunty przedscaleniowe a poscaleniowe]
1.
W zamian za objęte scaleniem lub wymianą lasy i grunty
leśne oraz sady, ogrody, chmielniki i inne uprawy specjalne
wydziela się użytki możliwie tego samego rodzaju i tej
samej jakości. Jeżeli nie jest to możliwe, wydziela
się inne użytki i stosuje dopłatę pieniężną,
odpowiadającą różnicy wartości
drzewostanów, drzew i krzewów, a także innych
części składowych gruntów. Za zgodą
uczestnika scalenia lub wymiany można wydzielić inne użytki
odpowiadające wartości dopłaty.
2.
Przy zachowaniu wartości gruntów sprzed scalenia, bez
zgody uczestnika scalenia, różnica powierzchni
wydzielonych mu gruntów w stosunku do powierzchni gruntów
objętych scaleniem nie może przekraczać:
1)
20% powierzchni gruntów objętych scaleniem;
2)
10% dotychczas posiadanych gruntów o szczególnie
wysokiej przydatności rolniczej lub gruntów
przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na
cele nierolnicze.
Art.
15. [Wstrzymanie zezwoleń na wyręb drzew]
1.
Z chwilą wszczęcia postępowania scaleniowego lub
wymiennego, obejmującego lasy i grunty leśne, wstrzymuje
się wydawanie zezwoleń na wyrąb drzew do czasu
zakończenia postępowania, a niezrealizowane zezwolenia
tracą moc.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy cięć sanitarnych.
Art.
16. [Wydzielenie gruntów stanowiących wkład
członków rolniczych spółdzielni
produkcyjnych]
1.
Na wniosek rolniczej spółdzielni produkcyjnej, zgłoszony
na podstawie uchwały walnego zgromadzenia członków,
wydziela się grunty stanowiące wkład członków
spółdzielni jako jedną nieruchomość, z
określeniem wielkości udziału w niej każdego z
członków. Udział ten ustala się według
szacunku porównawczego gruntów poddanych scaleniu.
2.
Na wniosek członka rolniczej spółdzielni
produkcyjnej, który z niej występuje po zakończeniu
postępowania scaleniowego, wydziela się grunty
odpowiadające jego udziałowi w nieruchomości, o której
mowa w ust. 1, przy zachowaniu zwartości kompleksu gruntów
spółdzielczych. Wydzielenie gruntów następuje
na podstawie decyzji starosty.
Art.
17. [Wydzielenie gruntów na cele użyteczności
publicznej]
1.
Grunty niezbędne na cele miejscowej użyteczności
publicznej, pod ulice i drogi publiczne oraz na wykonanie i
utrzymanie albo przewidziane do takiego wykonania i utrzymania
urządzeń wodnych stanowiących własność
Skarbu Państwa wydziela się z gruntów Zasobu
Własności Rolnej Skarbu Państwa lub gminy.
2.
Jeżeli na terenie objętym scaleniem nie ma gruntów
Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i gruntów
gminy, grunty pod drogi dojazdowe do gruntów rolnych lub
leśnych wydziela się z gruntów uczestników
scalenia, a każdemu z nich zmniejsza się przysługujący
mu obszar gruntów o część, której
wartość szacunkowa odpowiada stosunkowi wartości
szacunkowej gruntów przeznaczonych na wymieniony cel do
wartości wszystkich scalanych gruntów.
2a.
Uczestnikom scalenia, o których mowa w ust. 2, przysługują
dopłaty, które uiszcza gmina. Przepis art. 8 ust. 5
stosuje się odpowiednio.
3.
Grunty wydzielone na cele miejscowej użyteczności
publicznej oraz pod ulice i drogi przechodzą na własność
gminy.
Art.
18. [Opłaty melioracyjne]
1.
Jeżeli objęte scaleniem lub wymianą grunty
zmeliorowane poddano ponownej klasyfikacji gleboznawczej przed
dokonaniem szacunku i jeśli przypadły one w wyniku scalenia
lub wymiany innemu uczestnikowi, opłata melioracyjna z tych
gruntów obciąża w całości dotychczas
zobowiązanego.
2.
Jeżeli grunty zmeliorowane nie zostały poddane ponownej
klasyfikacji przed dokonaniem szacunku i przypadły w wyniku
scalenia lub wymiany innemu uczestnikowi, jest on zobowiązany do
spłat bieżących rat z tytułu opłaty
melioracyjnej.
3.
Zaległe raty z tytułu opłat melioracyjnych, o których
mowa w ust. 2, za okres do dnia objęcia w posiadanie przez
innego uczestnika obciążają dotychczas zobowiązanego.
4.
Raty, o których mowa w ust. 2, wpłacone przedterminowo
przez dotychczasowego zobowiązanego, przypadające za okres
od dnia objęcia w posiadanie gruntów przez innego
uczestnika, podlegają zwrotowi dotychczas zobowiązanemu.
Art.
19. [Zniesienie zbędnych służebności
gruntowych]
Jeżeli
służebności gruntowe obciążające grunty
objęte scaleniem lub wymianą utraciły dla
nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, znosi się
je bez odszkodowania.
Art.
20. [Korzystanie z danych ewidencji gruntów]
Stan
własności oraz posiadania gruntów, powierzchnię
użytków i klasy gruntów określa się
według danych ewidencji gruntów.
Art.
21. [Wzmianka w księdze wieczystej o wszczęciu
postępowania]
1.
Sąd właściwy do prowadzenia ksiąg wieczystych, na
wniosek starosty, uczyni w księdze wieczystej wzmiankę o
wszczęciu postępowania scaleniowego lub wymiennego, a
jeżeli nieruchomość nie ma urządzonej księgi
wieczystej, wniosek składa się do istniejącego zbioru
dokumentów.
2.
Wzmianka w księdze wieczystej lub złożenie wniosku do
zbioru dokumentów ma ten skutek, że wszystkie późniejsze
zmiany stanu własności jak i obciążeń
pozostają bez wpływu na przebieg postępowania
scaleniowego lub wymiennego, chyba że dokonane zostały za
zgodą starosty.
Art.
22. [Sporządzenie projektu scalenia lub wymiany]
1.
Projekt scalenia lub wymiany gruntów powinien uwzględniać
ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
2.
Przy sporządzaniu projektu scalenia gruntów biorą
udział, z głosem doradczym, członkowie komisji, o
której mowa w art. 10 ust. 1.
Art.
23. [Treść projektu scalenia lub wymiany; okazanie
projektu na gruncie]
1.
Projekt scalenia lub wymiany gruntów określa proponowane
granice wydzielonych gruntów oraz następujące zasady
obejmowania tych gruntów w posiadanie:
1)
plony upraw jednorocznych zbiera dotychczasowy właściciel
gruntów;
2)
plony upraw wieloletnich zbiera dotychczasowy właściciel
gruntów w okresie do dnia 1 września następnego roku
po zakończeniu scalenia, z tym że dotychczasowy właściciel
gruntów powinien na ten okres zezwolić uczestnikowi
scalenia, któremu przypadły te grunty, na korzystanie z
odpowiedniego obszaru swoich gruntów lub dokonać
rozliczeń z tego tytułu w inny sposób;
3)
dotychczasowy właściciel gruntów zabudowanych, do
czasu rozbiórki lub przeniesienia zabudowań, powinien
zezwolić uczestnikowi scalenia, któremu przypadły te
grunty, na korzystanie z odpowiedniego obszaru swoich gruntów
lub dokonać rozliczeń z tego tytułu w inny sposób;
4)
sposób rozliczeń za pozostałe części
składowe gruntów, które przypadły innym
uczestnikom scalenia, może być ustalony na zgodny wniosek
zainteresowanych.
2.
Projekt scalenia lub wymiany wyznacza się na gruncie i okazuje
uczestnikom scalenia lub wymiany.
Art.
24. [Zgłaszanie zastrzeżeń do projektu]
1.
Uczestnicy scalenia, w terminie 14 dni od dnia okazania projektu
scalenia gruntów, mogą zgłaszać na piśmie
staroście zastrzeżenia do tego projektu.
2.
Zastrzeżenia do projektu scalenia gruntów rozpatruje
starosta, po zasięgnięciu opinii komisji, o której
mowa w art. 10 ust. 1.
Art.
25. [Opiniowanie zastrzeżeń do projektu]
1.
Opiniowanie zastrzeżeń do projektu scalenia gruntów
przez komisję, o której mowa w art. 10 ust. 1, odbywa się
w obecności zainteresowanych uczestników scalenia oraz
przynajmniej połowy liczby członków komisji.
2.
W razie potrzeby komisja lub upoważnieni przez nią
członkowie dokonują oględzin.
3.
O terminie i miejscu posiedzenia komisji oraz dokonywania oględzin
powiadamia się zainteresowanych uczestników scalenia na
piśmie lub w inny sposób przyjęty w danej
miejscowości co najmniej na 3 dni przed wyznaczonym terminem.
4.
Nieobecność zainteresowanych uczestników scalenia na
posiedzeniu komisji lub przy dokonywaniu przez nią oględzin
nie ma wpływu na przebieg jej czynności, jeżeli
zainteresowani uczestnicy zostali prawidłowo zawiadomieni i
wezwani do udziału w tych czynnościach.
Art.
26. [Okazanie zmienionego projektu na gruncie]
Każdorazowe
zmiany, wprowadzane do projektu scalenia po jego wyznaczeniu na
gruncie i okazaniu uczestnikom scalenia, wymagają ponownego
wyznaczenia na gruncie i okazania zainteresowanym uczestnikom.
Art.
27. [Zatwierdzenie projektu scalenia lub wymiany]
1.
Projekt scalenia gruntów może być zatwierdzony,
jeżeli po jego okazaniu, o którym mowa w art. 23 ust. 2 i
w art. 26, większość uczestników scalenia nie
zgłosiła do niego zastrzeżeń.
2.
Projekt wymiany gruntów może być zatwierdzony,
jeżeli po jego okazaniu, o którym mowa w art. 23 ust. 2,
wszyscy uczestnicy wymiany przyjęli go bez zastrzeżeń.
3.
Projekt scalenia lub wymiany gruntów zatwierdza, w drodze
decyzji, starosta.
4.
Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów,
poza wymogami określonymi w przepisach Kodeksu
postępowania administracyjnego,
powinna określać:
1)
obszar scalenia lub wymiany gruntów;
2)
terminy i zasady objęcia w posiadanie gruntów
wydzielonych w wyniku scalenia lub wymiany oraz sposoby rozliczeń,
o których mowa w art. 2 ust. 3, art. 8, art. 14 ust. 1 oraz w
art. 23 ust. 1;
3)
przebieg granic nieruchomości w wypadkach, o których mowa
w ustawie
- Prawo geodezyjne i kartograficzne.
Art.
28. [Podanie do wiadomości decyzji o zatwierdzeniu
projektu]
1.
Decyzję o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów podaje
się do wiadomości przez jej odczytanie na zebraniu
uczestników scalenia, a ponadto przez jej wywieszenie na okres
14 dni w lokalach urzędów gmin, na których terenie
są położone scalane grunty, oraz na tablicach ogłoszeń
we wsiach wchodzących w obszar scalenia.
2.
Z chwilą upływu terminu, o którym mowa w ust. 1,
decyzję o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów uważa
się za doręczoną wszystkim uczestnikom scalenia.
3.
Decyzję o zatwierdzeniu projektu wymiany gruntów doręcza
się uczestnikom wymiany na piśmie.
Art.
29. [Ujawnienie nowego stanu prawnego w księgach
wieczystych]
1.
Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów
stanowi tytuł do ujawnienia nowego stanu prawnego w księgach
wieczystych i podstawę do wprowadzenia uczestników
scalenia w posiadanie wydzielonych im gruntów. Decyzja ta nie
narusza praw osób trzecich do gruntów wydzielonych w
zamian za grunty posiadane przed scaleniem lub wymianą.
2.
Obciążenia wpisane do ksiąg wieczystych przenosi się
z gruntów poddanych scaleniu lub wymianie na grunty wydzielone
w wyniku scalenia lub wymiany.
Art.
30. [Wprowadzenie uczestników scalenia w posiadanie
wydzielonych gruntów]
Wprowadzenie
uczestników scalenia w posiadanie wydzielonych gruntów
następuje na zebraniu uczestników, zwołanym przez
starostę. Za datę objęcia w posiadanie przez
uczestników scalenia nowo wydzielonych gruntów uważa
się termin zebrania; termin ten jest skuteczny także w
stosunku do uczestników scalenia niebiorących udziału
w zebraniu.
Art.
31. [Zawiadomienia przez obwieszczenie]
O
terminach zebrań uczestników scalenia, o wyłożeniu
do publicznego wglądu wyników oszacowania gruntów,
lasów oraz sadów, ogrodów, chmielników i
innych upraw specjalnych, o terminie okazania projektu scalenia
gruntów - starosta zawiadamia uczestników postępowania
przez obwieszczenie lub w inny, zwyczajowo przyjęty w danej
miejscowości, sposób publicznego ogłaszania.
Art.
32. [Stosowanie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji]
W
razie uniemożliwiania objęcia nowo wydzielonych gruntów
w posiadanie albo niedotrzymywania terminów i zasad spłat
należności ustalonych w decyzji o zatwierdzeniu projektu
scalenia gruntów, stosuje się przepisy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
Art.
33. [Zakres stosowania przepisów k.p.a.]
1.
W sprawach nieuregulowanych niniejszą ustawą mają
zastosowanie przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego.
2.
1
Do postępowań dotyczących wzruszenia decyzji
ostatecznych, nie stosuje się art.
145-145b
oraz art.
154-156
Kodeksu postępowania administracyjnego, jeżeli od dnia, w
którym decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany
gruntów stała się ostateczna, upłynęło
5 lat.
Art.
34.
(uchylony).
Art.
35. [Wejście w życie ustawy]
Traci
moc ustawa
z dnia 24 stycznia 1968 r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz.
U. poz. 13).
1 Trybunał
Konstytucyjny wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2019 r. sygn. akt SK 21/17,
uznał art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i
wymianie gruntów (Dz. U. z 2018 r. poz. 908) w zakresie, w
jakim uniemożliwia stwierdzenie wydania ostatecznej decyzji o
zatwierdzeniu projektu scalania z naruszeniem prawa, za niezgodny z
art.
45 ust. 1
i art.
77 ust. 2
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.