Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów.
Dz.U.2018.2017 t.j. z dnia 2018.10.22
Status: Akt obowiązujący
Wersja od: 22 października 2018r.
tekst jednolity
-
Wejście
w życie:
1
stycznia 1998 r.,19 grudnia 1996 r.
zobacz:
art.
52
Art.
52. [Wejście w życie ustawy]
Ustawa
wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r., z wyjątkiem
przepisów art. 42 ust. 1 i 2 oraz art. 43, które
wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
USTAWA
z
dnia 6 grudnia 1996 r.
o
zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów
Rozdział
1
Przepisy
ogólne
Art.
1. [Zakres ustawy]
1.
Ustawa reguluje ustanawianie, przeniesienie i wygaśnięcie
zastawu rejestrowego, przedmiot tego zastawu, prawa i obowiązki
zastawcy i zastawnika, zbieg zastawu rejestrowego z innym
ograniczonym prawem rzeczowym, zaspakajanie zastawnika oraz
prowadzenie rejestru zastawów.
2.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do zastawu
rejestrowego stosuje się przepisy Kodeksu
cywilnego.
Rozdział
1a
Ustanowienie
zastawu rejestrowego
Art.
2. [Powstanie zastawu rejestrowego. Ochrona zastawnika
działającego w dobrej wierze]
1.
Do ustanowienia zastawu rejestrowego są wymagane umowa o
ustanowienie tego zastawu (umowa zastawnicza) między osobą
uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą)
a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis do rejestru zastawów.
2.
Rzeczy obciążone zastawem rejestrowym, a także papiery
wartościowe lub inne dokumenty dotyczące praw obciążonych
takim zastawem mogą być pozostawione w posiadaniu zastawcy
lub osoby trzeciej wskazanej w umowie o ustanowienie zastawu
rejestrowego, jeżeli wyraziła ona na to zgodę.
3.
Jeżeli zastawca był nieuprawniony do rozporządzania
rzeczą, do ochrony zastawnika działającego w dobrej
wierze stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie nabywcy
rzeczy ruchomej w dobrej wierze, a wpis zastawu rejestrowego do
rejestru zastawów jest równoznaczny z wydaniem rzeczy.
4.
Do ustanowienia zastawu rejestrowego zabezpieczającego
wierzytelności z tytułu dłużnych papierów
wartościowych emitowanych w serii, zamiast umowy, o której
mowa w ust. 1, jest wymagana umowa zastawnicza między zastawcą
i administratorem zastawu, o którym mowa w art. 4 ust. 4.
Art.
3. [Forma i treść umowy zastawniczej]
1.
Umowa zastawnicza powinna być pod rygorem nieważności
zawarta na piśmie. Do umów o ustanowienie zastawu
rejestrowego na wierzytelnościach i prawach nie stosuje się
przepisów o formie pisemnej szczególnej określonej
w odrębnych przepisach.
2.
Umowa zastawnicza powinna określać co najmniej:
1)
datę zawarcia umowy;
2)
imię i nazwisko (nazwę) oraz miejsce zamieszkania
(siedzibę) i adres zastawnika, zastawcy oraz dłużnika,
jeżeli nie jest on zastawcą;
3)
przedmiot zastawu w sposób odpowiadający jego
właściwościom;
4)
wierzytelność zabezpieczoną zastawem - przez
oznaczenie stosunku prawnego, z którego ta wierzytelność
wynika lub może wynikać, oraz najwyższej sumy
zabezpieczenia.
3.
(uchylony).
Art.
4. [Administrator zastawu. Zabezpieczenie wierzytelności z
tytułu dłużnych papierów wartościowych
emitowanych w serii]
1.
W razie zabezpieczenia:
1)
wierzytelności przysługującej dwóm lub więcej
wierzycielom,
2)
dwóch lub więcej wierzytelności wynikających z
umów,
3)
wierzytelności objętej układem w postępowaniu
upadłościowym albo restrukturyzacyjnym.
-
jeden z wierzycieli wskazany w umowie zawartej z pozostałymi
wierzycielami lub w układzie, może być upoważniony
do zabezpieczenia zastawem rejestrowym wierzytelności
przysługujących pozostałym wierzycielom i do
wykonywania we własnym imieniu, ale na ich rachunek, praw i
obowiązków zastawnika wynikających z umowy
zastawniczej i przepisów prawa (administrator zastawu).
2.
Przepis ust. 1 stosuje się również w przypadku
przeniesienia części wierzytelności zabezpieczonej
zastawem rejestrowym na inną osobę.
3.
Zastaw rejestrowy zabezpieczający wierzytelności z tytułu
dłużnych papierów wartościowych emitowanych w
serii może być ustanowiony na rzecz wszystkich wierzycieli
bez imiennego ich wskazania.
4.
W przypadku zastawu, o którym mowa w ust. 3, obowiązkowe
jest ustanowienie administratora zastawu, na podstawie umowy między
emitentem i administratorem zastawu. Administrator zastawu nie musi
być wierzycielem z tytułu dłużnych papierów
wartościowych emitowanych w serii.
Art.
5. [Przedmiot zabezpieczenia zastawem rejestrowym; waluta]
Zastawem
rejestrowym można zabezpieczyć wierzytelność
pieniężną wyrażoną w pieniądzu polskim
lub walucie obcej.
Art.
6. [Zabezpieczenie kilku wierzytelności]
Zastaw
rejestrowy może zabezpieczać dwie lub więcej
wierzytelności wynikające z umów przysługujących
jednemu wierzycielowi. Wierzytelności te określa umowa
zastawnicza.
Art.
6a. [Odsetki, roszczenia uboczne]
Zastaw
rejestrowy zabezpiecza odsetki, roszczenia uboczne wskazane przez
strony w umowie zastawniczej oraz koszty zaspokojenia zastawnika
mieszczące się w sumie wymienionej we wpisie zastawu.
Rozdział
2
Przedmiot
zastawu rejestrowego
Art.
7. [Katalog przedmiotów zastawu rejestrowego]
1.
Przedmiotem zastawu rejestrowego mogą być rzeczy ruchome i
zbywalne prawa majątkowe, z wyjątkiem:
1)
praw mogących być przedmiotem hipoteki;
2)
wierzytelności na których ustanowiono hipotekę;
3)
statków morskich oraz statków w budowie mogących
być przedmiotem hipoteki morskiej.
2.
Zastawem rejestrowym można w szczególności obciążyć:
1)
rzeczy oznaczone co do tożsamości;
2)
rzeczy oznaczone co do gatunku, jeżeli w umowie zastawniczej
określona zostanie ich ilość oraz sposób
wyodrębnienia od innych rzeczy tego samego gatunku;
3)
zbiór rzeczy ruchomych lub praw, stanowiący całość
gospodarczą, choćby jego skład był zmienny;
4)
wierzytelności;
5)
prawa na dobrach niematerialnych;
6)
prawa z papierów wartościowych;
7)
prawa z niebędących papierami wartościowymi
instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy
z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z
2017 r. poz. 1768, z późn. zm.).
3.
Zastaw rejestrowy może być ustanowiony także wówczas,
gdy zastawca nabędzie przedmiot zastawu w przyszłości.
Obciążenie zastawem rejestrowym takiego przedmiotu zastawu
staje się skuteczne z chwilą jego nabycia przez zastawcę.
Art.
8. [Przetworzenie, połączenie, pomieszanie rzeczy
obciążonej z innymi rzeczami]
1.
Obciążenie rzeczy zastawem rejestrowym pozostaje w mocy bez
względu na zmiany, którym może ona ulegać w
toku przetwarzania, a w razie połączenia lub pomieszania
rzeczy obciążonej z innymi rzeczami ruchomymi w taki
sposób, że przywrócenie stanu poprzedniego byłoby
niemożliwe albo związane z nadmiernymi trudnościami
lub kosztami, zastaw rejestrowy obciąża całość
rzeczy połączonych lub pomieszanych.
2.
Jeżeli rzeczy połączone lub pomieszane w sposób
określony w ust. 1 były obciążone zastawami
rejestrowymi, zastawy te pozostają w mocy i obciążają
całość rzeczy połączonych lub pomieszanych,
a o pierwszeństwie tych zastawów rozstrzyga się
zgodnie z art. 16.
Art.
9. [Połączenie rzeczy ruchomej z nieruchomością]
1.
Jeżeli rzecz ruchoma obciążona zastawem rejestrowym
stała się częścią składową
nieruchomości, zastaw rejestrowy wygasa. Jeżeli rzecz
ruchoma wchodząca w skład zbioru rzeczy ruchomych,
obciążona zastawem rejestrowym, stała się częścią
składową nieruchomości, zastaw rejestrowy wygasa w
stosunku do tej rzeczy.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, zastawnik może żądać
od właściciela nieruchomości ustanowienia hipoteki na
tej nieruchomości do wysokości wartości rzeczy
przyłączonej.
3.
Na wniosek zastawnika sąd prowadzący księgę
wieczystą wpisuje ostrzeżenie o wytoczonym powództwie
o ustanowienie hipoteki.
4.
Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do składników
statku w budowie obciążonych zastawem rejestrowym po
wpisaniu statku w budowie do rejestru okrętowego.
Art.
10. [Surogat; roszczenia odszkodowawcze]
1.
Jeżeli umowa zastawnicza nie stanowi inaczej, zastaw rejestrowy
obejmuje rzeczy, prawa lub składniki zbioru rzeczy lub praw,
które weszły w miejsce pierwotnego przedmiotu zastawu
jako ich surogat, chyba że zmiana przedmiotu zastawu
rejestrowego powoduje pokrzywdzenie zastawnika. Zmieniony przedmiot
zastawu rejestrowego ujawnia się w rejestrze zastawów na
wniosek zastawcy lub zastawnika.
2.
Jeżeli umowa zastawnicza nie stanowi inaczej, zastaw rejestrowy
obejmuje przysługujące zastawcy roszczenia o odszkodowanie
z tytułu utraty, zniszczenia, uszkodzenia lub obniżenia
wartości przedmiotu zastawu rejestrowego.
Rozdział
3
Prawa
i obowiązki zastawcy i zastawnika
Art.
11. [Uprawnienia i obowiązki zastawcy lub osoby trzeciej]
1.
Jeżeli umowa zastawnicza nie stanowi inaczej, zastawca:
1)
może korzystać z przedmiotu zastawu rejestrowego zgodnie z
jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem;
2)
powinien dbać o zachowanie przedmiotu zastawu rejestrowego w
stanie nie gorszym niż wynikający z prawidłowego
używania;
3)
w wyznaczonym przez zastawnika stosownym terminie obowiązany
jest umożliwić zastawnikowi zbadanie stanu przedmiotu
zastawu rejestrowego.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osoby trzeciej, w
której posiadaniu znajduje się przedmiot zastawu
rejestrowego, zgodnie z postanowieniami umowy zastawniczej.
Art.
12. [Odnotowanie zastawu rejestrowego w dowodzie rejestracyjnym
pojazdu]
1.
W razie ustanowienia zastawu rejestrowego na pojeździe
mechanicznym podlegającym rejestracji, zastaw ten zostaje
również odnotowany w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
2.
Minister właściwy do spraw transportu określi, w
drodze rozporządzenia, tryb dokonywania adnotacji, o której
mowa w ust. 1.
Art.
13. [Zbycie przedmiotu zastawu rejestrowego]
Zbycie
przedmiotu zastawu rejestrowego powoduje wygaśnięcie tego
zastawu, jeżeli:
1)
nabywca nie wiedział i przy zachowaniu należytej
staranności nie mógł wiedzieć o istnieniu
zastawu rejestrowego w chwili wydania mu rzeczy lub przejścia na
niego prawa obciążonego zastawem rejestrowym albo
2)
rzecz obciążoną zastawem rejestrowym zalicza się
do rzeczy zbywanych zwykle w zakresie działalności
gospodarczej zastawcy i rzecz ta została wydana nabywcy, chyba
że nabywca nabył rzecz w celu pokrzywdzenia zastawnika.
Art.
14. [Zakaz zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu
rejestrowego]
1.
W umowie zastawniczej dopuszczalne jest zastrzeżenie, przez
które zastawca zobowiązuje się względem
zastawnika, że przed wygaśnięciem zastawu rejestrowego
nie dokona zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu.
2.
Zbycie lub obciążenie przedmiotu zastawu rejestrowego,
dokonane wbrew zastrzeżeniu, o którym mowa w ust. 1, jest
ważne, jeżeli osoba, na której rzecz zastawca
dokonał zbycia lub obciążenia, nie wiedziała i
przy zachowaniu należytej staranności nie mogła
wiedzieć o tym zastrzeżeniu w chwili zawarcia umowy z
zastawcą.
3.
W razie zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu
rejestrowego wbrew zastrzeżeniu, o którym mowa w ust. 1,
zastawnik może żądać natychmiastowego
zaspokojenia wierzytelności zabezpieczonej tym zastawem.
Rozdział
4
Zbieg
obciążeń
Art.
15. [Pierwszeństwo]
Ograniczone
prawo rzeczowe powstałe później nie może być
wykonywane z uszczerbkiem dla ustanowionego wcześniej zastawu
rejestrowego.
Art.
16. [Kilka zastawów rejestrowych na tym samym
przedmiocie]
Jeżeli
ten sam przedmiot jest obciążony więcej niż
jednym zastawem rejestrowym, o pierwszeństwie tych zastawów
rozstrzyga dzień złożenia wniosku o wpis do rejestru
zastawów. Za dzień złożenia tego wniosku uważa
się dzień jego wpływu do sądu prowadzącego
rejestr zastawów. Wnioski, które wpłynęły
tego samego dnia, uważa się za złożone
równocześnie.
Rozdział
5
Przeniesienie
i wygaśnięcie zastawu rejestrowego
Art.
17. [Przeniesienie zastawu rejestrowego]
1.
Przeniesienie zastawu rejestrowego może być dokonane tylko
wraz z przeniesieniem wierzytelności zabezpieczonej tym
zastawem. Przeniesienie zastawu rejestrowego jest skuteczne od daty
wpisu nabywcy do rejestru zastawów.
2.
Przeniesienie zastawu rejestrowego przysługującego
administratorowi zastawu jest skuteczne od chwili wpisu do rejestru
zastawów nowego zastawnika upoważnionego do pełnienia
funkcji administratora zastawu zgodnie z art. 4 ust. 1.
Art.
18. [Wygaśnięcie zastawu rejestrowego]
1.
Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej zastawem
rejestrowym powoduje wygaśnięcie zastawu, z zastrzeżeniem
ust. 2.
2.
Zastaw rejestrowy nie wygasa, jeżeli umowa zastawnicza tak
stanowi i określa co najmniej:
1)
stosunek prawny, z którego wynika lub może wynikać
nowa wierzytelność;
2)
termin, w którym powinien powstać nowy stosunek prawny,
nie dłuższy jednak niż 6 miesięcy od dnia
wygaśnięcia wierzytelności zabezpieczonej zastawem;
3)
najwyższą sumę zabezpieczenia dla nowej
wierzytelności, przy czym suma ta nie może być wyższa
od ujawnionej w rejestrze.
3.
Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, nie
powstanie stosunek prawny, z którego wynika nowa wierzytelność
zabezpieczona zastawem rejestrowym, zastaw rejestrowy wygasa z
upływem tego terminu, a zastawnik ma obowiązek
niezwłocznego dokonania czynności niezbędnych do
złożenia wniosku o wykreślenie zastawu z rejestru
zastawów.
4.
W przypadku określonym w ust. 3, wniosek o wykreślenie
zastawu może złożyć zastawnik lub zastawca, który
dołącza do wniosku pisemne oświadczenie zastawnika o
wyrażeniu zgody na wykreślenie zastawu.
Art.
18a. [Maksymalny okres trwania zastawu rejestrowego]
Zastaw
rejestrowy wygasa i podlega wykreśleniu z rejestru zastawów
po upływie dwudziestu lat od chwili wpisu, chyba że strony
postanowią o utrzymaniu zastawu na czas dalszy, nie dłuższy
niż dziesięć lat, i do rejestru zastawów
zostanie złożona zmiana umowy zastawniczej. Sąd
dokonuje wykreślenia z urzędu.
Art.
19. [Wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów]
1.
W przypadku wygaśnięcia zastawu rejestrowego podlega on
wykreśleniu z rejestru zastawów.
2.
Wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów
powoduje wygaśnięcie zastawu, o ile zastaw nie wygasł
wcześniej.
3.
Zastaw rejestrowy podlega wykreśleniu z rejestru zastawów
na wniosek:
1)
zastawnika;
2)
zastawcy, który dołącza do wniosku pisemne
oświadczenie zastawnika o wygaśnięciu wierzytelności
zabezpieczonej zastawem rejestrowym lub zrzeczeniu się tego
zabezpieczenia albo prawomocny wyrok sądu ustalający
wygaśnięcie zastawu rejestrowego;
3)
osoby, która nabyła przedmiot zastawu rejestrowego i
która dołączyła do wniosku:
a)
oświadczenie zastawnika o wyrażeniu zgody na wykreślenie
zastawu rejestrowego z rejestru zastawów albo
b)
zaświadczenie komornika lub innego organu egzekucyjnego o
nabyciu przedmiotu zastawu rejestrowego w postępowaniu
egzekucyjnym, albo
c)
zaświadczenie sędziego komisarza o nabyciu przedmiotu
zastawu rejestrowego w postępowaniu upadłościowym,
albo
d)
prawomocne orzeczenie stwierdzające nieistnienie zastawu
rejestrowego lub wskazała jego oznaczenie, gdy nie była
stroną w sprawie.
Rozdział
6
Zaspokojenie
zastawnika
Art.
20. [Pierwszeństwo w zaspokojeniu]
Wierzytelność
zabezpieczona zastawem rejestrowym podlega zaspokojeniu z przedmiotu
tego zastawu z pierwszeństwem przed innymi wierzytelnościami,
chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Art.
21. [Tryb zaspokojenia]
Zaspokojenie
zastawnika z przedmiotu zastawu rejestrowego następuje w drodze
sądowego postępowania egzekucyjnego, o ile przepisy
niniejszej ustawy nie stanowią inaczej.
Art.
21a. [Zakaz działań zastawnika po zajęciu
przedmiotu zastawu rejestrowego]
Od
chwili zajęcia przedmiotu zastawu rejestrowego przez komornika
lub inny organ egzekucyjny zastawnik nie może podejmować
czynności mających na celu zaspokojenie na podstawie
przepisów art. 22-27.
Art.
22. [Umowa o przejęcie na własność
przedmiotu zastawu rejestrowego]
1.
Umowa zastawnicza może przewidywać zaspokojenie zastawnika
przez przejęcie przez niego na własność
przedmiotu zastawu rejestrowego, jeżeli:
1)
zastaw rejestrowy ustanowiony został na instrumentach
finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych
lub na innym rachunku w rozumieniu ustawy
z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
2)
przedmiotem zastawu rejestrowego są rzeczy występujące
powszechnie w obrocie towarowym;
3)
przedmiotem zastawu rejestrowego są rzeczy, wierzytelności
i prawa lub zbiory rzeczy lub praw stanowiące całość
gospodarczą, a strony w umowie zastawniczej ściśle
oznaczyły wartość przedmiotu zastawu albo określiły
sposób ustalenia jego wartości dla zaspokojenia
zastawnika;
4)
przedmiotem zastawu rejestrowego jest wierzytelność z
rachunku bankowego.
2.
Przejęcie na własność przedmiotu zastawu
rejestrowego następuje po upływie terminu wykonania
zobowiązania, które zostało zabezpieczone tym
zastawem, z dniem:
1)
zapisania instrumentów finansowych odpowiednio na rachunku
papierów wartościowych lub innym rachunku - w przypadku
określonym w ust. 1 pkt 1;
2)
złożenia przez zastawnika oświadczenia na piśmie
o przejęciu tego przedmiotu na własność - w
przypadku określonym w ust. 1 pkt 2 i 3;
3)
pobrania przez zastawnika prowadzącego rachunek bankowy środków
znajdujących się na tym rachunku - w przypadku określonym
w ust. 1 pkt 4.
Art.
23. [Ustalenie wartości przedmiotu zastawu rejestrowego w
przypadku przejęcia go na własność]
1.
Jeżeli umowa zastawnicza przewiduje zaspokojenie zastawnika w
drodze przejęcia na własność przedmiotu zastawu
rejestrowego, a zastaw ten ustanowiono na dopuszczonych do obrotu
zorganizowanego, w rozumieniu ustawy
z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
instrumentach finansowych, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt
1, wartość przejętych instrumentów finansowych
ustala się po kursie notowań z końca dnia przejęcia.
Jeżeli w tym dniu nie notowano tych instrumentów
finansowych, wartość tę ustala się po kursie z
końca dnia ostatniego ich notowania.
2.
Jeżeli umowa zastawnicza przewiduje zaspokojenie zastawnika w
drodze przejęcia na własność rzeczy obciążonych
zastawem rejestrowym, występujących powszechnie w obrocie
towarowym, wartość przejętych rzeczy ustala się
na podstawie średniej ceny tych rzeczy z dnia przejęcia.
3.
Wierzytelność zabezpieczona zastawem rejestrowym ulega
zaspokojeniu do wysokości wartości przedmiotu zastawu
rejestrowego przejętego na własność przez
zastawnika. Jeżeli wartość przedmiotu zastawu
rejestrowego przewyższa wysokość wierzytelności
zabezpieczonej zastawem rejestrowym, zastawnik jest zobowiązany
do uiszczenia kwoty nadwyżki w terminie 14 dni od dnia
przejęcia.
Art.
24. [Sprzedaż przedmiotu zastawu rejestrowego w drodze
przetargu publicznego]
1.
Umowa zastawnicza może przewidywać również, że
zaspokojenie zastawnika nastąpi przez sprzedaż przedmiotu
zastawu rejestrowego w drodze przetargu publicznego, który
przeprowadzi notariusz lub komornik, w terminie 14 dni od dnia
złożenia przez zastawnika wniosku o dokonanie sprzedaży.
2.
Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia,
miejsce, warunki, sposób i koszty przeprowadzenia sprzedaży,
o której mowa w ust. 1, mając na uwadze rodzaj przedmiotu
zastawu rejestrowego, interesy zastawnika i zastawcy oraz
bezpieczeństwo obrotu.
3.
Sprzedaż przedmiotu zastawu rejestrowego, o której mowa w
ust. 1, ma takie same skutki, jak sprzedaż w postępowaniu
egzekucyjnym.
Art.
25. [Zawiadomienie zastawcy]
1.
Bezpośrednio przed podjęciem czynności mających
na celu zaspokojenie zastawnika z przedmiotu zastawu rejestrowego, o
których mowa w art. 22 i art. 24, zastawnik powinien na piśmie
zawiadomić zastawcę o zamierzonym podjęciu działań
zmierzających do zaspokojenia jego roszczeń wynikających
z zastawu rejestrowego.
2.
Zastawca może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia, o którym
mowa w ust. 1, zaspokoić zastawnika bądź wystąpić
do sądu z powództwem o ustalenie, że wierzytelność
nie istnieje albo nie jest wymagalna w całości lub w
części.
3.
Jeżeli powództwo zostało wniesione po upływie
terminu, o którym mowa w ust. 2, zabezpieczenie roszczenia
jest niedopuszczalne.
4.
Jeżeli przedmiotem zastawu rejestrowego jest zbiór rzeczy
ruchomych lub praw, stanowiący całość
gospodarczą, a wierzytelność zabezpieczona stała
się wymagalna, zastawnik może w pisemnym zawiadomieniu
żądać od zastawcy zabezpieczenia roszczeń przez
przeprowadzenie spisu z natury składników majątkowych
przedmiotu zastawu rejestrowego, w sposób określony przez
strony umowy zastawniczej.
5.
Od chwili zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1 i 4, zastawca
nie może bez zgody zastawnika rozporządzać przedmiotem
zastawu ani jego składnikami majątkowymi.
Art.
26. [Zagrożenie bezpieczeństwa zastawu]
Zastawnik
może żądać od dłużnika, nawet jeżeli
nie jest on zastawcą zabezpieczenia roszczeń jeszcze przed
upływem terminu spełnienia świadczenia, jeżeli
spełnienie świadczenia jest zagrożone.
Art.
27. [Zaspokojenie z dochodów przedsiębiorstwa]
1.
Jeżeli zastaw rejestrowy ustanowiono na zbiorze rzeczy lub praw,
stanowiących całość gospodarczą, a umowa
zastawnicza dopuszcza zaspokojenie zastawnika z dochodów
przedsiębiorstwa zastawcy, przedsiębiorstwo to może
być przejęte w zarząd. W umowie zastawniczej należy
określić wymogi, jakie powinien spełniać zarządca
takiego przedsiębiorstwa. Zarząd może być również
wykonywany przez zastawnika.
2.
Jeżeli umowa zastawnicza nie stanowi inaczej, do zarządu
nad przedsiębiorstwem zastawcy stosuje się odpowiednio
przepisy Kodeksu
postępowania cywilnego
o egzekucji przez zarząd przymusowy, przy czym zastawnik jest
odpowiedzialny solidarnie z zarządcą za szkody wyrządzone
zastawcy przez zarządcę.
3.
Przedsiębiorstwo, o którym mowa w ust. 1, może być
na żądanie zastawnika wydzierżawione w celu
zaspokojenia jego wierzytelności z czynszu, jeżeli umowa
zastawnicza tak stanowi. W umowie zastawniczej można zastrzec,
że do zawarcia umowy dzierżawy jest potrzebna zgoda
zastawnika. Jeżeli na podstawie umowy zastawniczej do zawarcia
umowy dzierżawy upoważniony jest zastawnik, przed zawarciem
umowy dzierżawy powinien on udostępnić zastawcy
projekt umowy dzierżawy. Zastawnik jest odpowiedzialny
solidarnie z dzierżawcą za szkody wyrządzone zastawcy
przez dzierżawcę.
Art.
28.
(uchylony).
Rozdział
7
(uchylony).
Art.
29.
(uchylony).
Art.
30.
(uchylony).
Art.
31.
(uchylony).
Art.
32.
(uchylony).
Art.
33.
(uchylony).
Art.
34.
(uchylony).
Art.
35.
(uchylony).
Rozdział
8
Rejestr
zastawów
Art.
36. [Właściwość sądów]
1.
Rejestr zastawów służy do dokonywania wpisów
przewidzianych przez niniejszą ustawę.
1a.
W sprawach o wpis do rejestru zastawów według przepisów
ustawy jurysdykcja krajowa jest wyłączna.
2.
Rejestr zastawów prowadzą sądy rejonowe (sądy
gospodarcze).
3.
Sądem miejscowo właściwym dla dokonania wpisu jest
sąd, w którego okręgu znajduje się miejsce
zamieszkania (siedziba) zastawcy.
4.
Sąd, który dokonał wpisu zastawu rejestrowego do
rejestru zastawów, pozostaje właściwy dla dokonania
dalszych wpisów dotyczących tego zastawu.
5.
Sądy współpracują z Szefem Krajowego Centrum
Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego
zadań ustawowych.
Art.
37. [Jawność rejestru; wydawanie odpisów i
zaświadczeń]
1.
Rejestr zastawów, wraz z dokumentami złożonymi do
rejestru, jest jawny.
2.
Odpisy z rejestru zastawów, stanowiące dowód
wpisu, a także zaświadczenia o braku wpisu zastawcy lub
zastawcy i przedmiotu zastawu wydawane są na wniosek każdego,
kto tego zażąda.
3.
Odpisy i zaświadczenia, o których mowa w ust. 2,
podlegają opłacie.
Art.
38. [Domniemania związane z wpisem]
1.
Z zastrzeżeniem art. 13 pkt 2, od dnia dokonania wpisu w
rejestrze zastawów nikt nie może zasłaniać się
nieznajomością danych ujawnionych w rejestrze, chyba że
mimo zachowania należytej staranności nie mógł
o nich wiedzieć.
2.
Wobec osób trzecich działających w dobrej wierze
zastawca oraz zastawnik nie mogą się zasłaniać
zarzutem, że dane ujawnione w rejestrze zastawów nie są
prawdziwe, chyba że wpis nastąpił niezgodnie z
wnioskiem, a zastawca lub zastawnik wystąpił niezwłocznie
z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie
wpisu.
Art.
39. [Wniosek o wpis]
1.
Sąd dokonuje wpisu do rejestru zastawów na wniosek
zastawnika lub zastawcy, chyba że przepis szczególny
przewiduje wpis z urzędu. Do wniosku należy dołączyć
umowę zastawniczą albo umowę, z której wynika
nabycie przedmiotu zastawu wraz z zastawem rejestrowym, albo nabycie
udziału we współwłasności przedmiotu
zastawu, albo nabycie wierzytelności zabezpieczonej zastawem
rejestrowym lub jej części lub inny dokument stanowiący
podstawę wpisu.
2.
Wniosek o wpis do rejestru składa się na urzędowym
formularzu.
2a.
Wnioski składane za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego opatruje się kwalifikowanym podpisem
elektronicznym. W aktach przechowuje się wydruk tych wniosków
i załączniki dokumentów wraz ze wskazaniem osób,
które je podpisały.
3.
Wniosek nieopłacony podlega zwróceniu.
4.
Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia,
wzory urzędowych formularzy, odpowiadających wymaganiom
przewidzianym dla pism procesowych oraz zawierających niezbędne
pouczenia dla stron co do sposobu ich wypełniania, wnoszenia i
skutków niedostosowania wniosku do tych wymagań.
5.
Urzędowe formularze są udostępniane w siedzibach sądów
oraz na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.
Art.
40. [Treść wpisu]
1.
Wpis zastawu rejestrowego do rejestru zastawów obejmuje:
1)
datę złożenia wniosku o wpis;
2)
imię i nazwisko (nazwę), właściwy powszechny
numer identyfikacyjny oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i
adres zastawcy, zastawnika oraz dłużnika niebędącego
zastawcą; w przypadku gdy zastawca, zastawnik lub dłużnik
posiada miejsce zamieszkania (siedzibę) poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej, wpisuje się ponadto adres dla
doręczeń w Polsce;
3)
oznaczenie przedmiotu zastawu rejestrowego oraz, jeżeli umowa
zastawnicza to przewiduje, sposób jego oznakowania;
4)
oznaczenie najwyższej sumy zabezpieczenia i waluty, w której
jest wyrażona;
5)
określony umową zastawniczą sposób zaspokojenia
zastawnika, jeżeli jest przewidziany przepisami niniejszej
ustawy;
6)
zastrzeżenie, o którym mowa w art. 14 ust. 1.
2.
Przez wpis rozumie się także wykreślenie wpisu.
3.
Rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść
i formę wniosku oraz dokumentów stanowiących
podstawę wpisu w zakresie danych podlegających wpisowi. Sąd
oddala wniosek o wpis, jeżeli treść dokumentów
stanowiących jego podstawę oczywiście narusza prawo.
Art.
41. [Rozpoznawanie spraw o wpis do rejestru]
1.
Sprawy o wpis do rejestru zastawów rozpoznaje się na
posiedzeniu niejawnym; sąd może zarządzić
wyznaczenie rozprawy.
2.
Wpis do rejestru zastawów polega na wprowadzeniu do rejestru
danych zawartych w postanowieniu sądu niezwłocznie po jego
wydaniu. Jednak wykreślenie zastawu rejestrowego następuje
po uprawomocnieniu się postanowienia, chyba że wniosek o
wykreślenie złożył zastawnik.
2a.
W przypadku określonym w art. 18 ust. 2 lub w razie złożenia
umowy ustanawiającej administratora zastawu lub innych umów
i dokumentów niezwiązanych ze zmianą danych w
rejestrze - sąd rejestrowy na podstawie postanowienia załącza
umowy i dokumenty do właściwych akt.
2b.
Postanowienie w przedmiocie wpisu sąd doręcza na adres
zamieszkania (siedziby) lub adres dla doręczeń ujawniony w
rejestrze. O zmianie adresu należy zawiadomić sąd. W
razie braku powiadomienia sądu o zmianie adresu, o którym
mowa w art. 40 ust. 1 pkt 2, doręczenie dokonane w sposób
określony w zdaniu pierwszym uważa się za skuteczne, o
czym sąd poucza przy pierwszym doręczeniu.
3.
Postanowienie niezgodne z wnioskiem sąd uzasadnia z urzędu,
jeżeli zostało wydane na posiedzeniu niejawnym.
4.
W przypadkach innych niż określone w ust. 3 postanowienie
sąd uzasadnia, jeżeli w ustawowym terminie od jego
doręczenia lub ogłoszenia na posiedzeniu jawnym zostanie
wniesiony środek odwoławczy.
5.
Od postanowienia w przedmiocie wpisu do rejestru zastawów
przysługuje apelacja.
6.
Od postanowień innych niż określone w ust. 5
przysługuje zażalenie.
Art.
41a. [Ujawnienie zastawu rejestrowego w rejestrze statków
cywilnych lub rejestrze prawa własności przemysłowej]
W
razie dokonania wpisu zastawu rejestrowego na cywilnym statku
powietrznym lub prawach własności przemysłowej, sąd
niezwłocznie przesyła do organu prowadzącego rejestr
cywilnych statków powietrznych lub organu prowadzącego
rejestr danego prawa własności przemysłowej odpis
postanowienia o wpisie zastawu rejestrowego wraz z nadanym numerem
pozycji rejestru zastawów, celem ujawnienia tego zastawu we
właściwym rejestrze.
Art.
42. [Centralna informacja o zastawach rejestrowych]
1.
Minister Sprawiedliwości utworzy centralną informację
o zastawach rejestrowych.
2.
Zadaniem centralnej informacji o zastawach rejestrowych jest:
utworzenie i eksploatacja połączeń rejestru zastawów
w systemie informatycznym, prowadzenie zbioru informacji z rejestru
zastawów oraz udzielanie informacji, wydawanie odpisów
i zaświadczeń z rejestru zastawów.
2a.
Centralna informacja o zastawach rejestrowych może również
udzielać informacji, wydawać odpisy i zaświadczenia z
rejestru zastawów za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego.
3.
Odpisy i zaświadczenia wydane w formie papierowej przez
centralną informację o zastawach rejestrowych mają moc
dokumentów urzędowych.
3a.
Odpisy i zaświadczenia wydane za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego przez centralną informację o zastawach
rejestrowych opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, mają
moc dokumentów urzędowych.
4.
Centralna informacja o zastawach rejestrowych pobiera opłaty za
udzielanie informacji oraz wydawanie odpisów i zaświadczeń.
Opłaty te stanowią dochód budżetu państwa.
4a.
Skarb Państwa, państwowe jednostki organizacyjne, jednostki
samorządu terytorialnego oraz związki międzygminne,
związki powiatów, związki powiatowo-gminne i związki
metropolitalne, których zadanie nie polega na prowadzeniu
działalności gospodarczej, nie ponoszą opłat, o
których mowa w ust. 4.
5.
(uchylony).
6.
(uchylony).
7.
(uchylony).
Art.
43. [Delegacja ustawowa - sposób prowadzenia rejestru i
centralnej informacji, opłaty]
Minister
Sprawiedliwości określa:
1)
w drodze rozporządzenia, szczegółową
organizację i sposób prowadzenia rejestru zastawów;
2)
w drodze rozporządzenia, ustrój i organizację
centralnej informacji o zastawach rejestrowych oraz szczegółowe
zasady udzielania informacji oraz wydawania odpisów i
zaświadczeń;
3)
w porozumieniu z Ministrem
Finansów
1
, w drodze rozporządzenia, wysokość opłat za
udzielanie informacji oraz wydawanie odpisów i zaświadczeń
przez centralną informację o zastawach rejestrowych;
4)
w drodze zarządzenia, sposób i tryb przekazywania przez
sądy danych do centralnej informacji o zastawach rejestrowych.
Art.
43a. [Delegacja ustawowa - forma wniosków i dokumentów
składanych drogą elektroniczną]
Minister
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia,
warunki organizacyjno-techniczne dotyczące formy wniosków
i dokumentów oraz ich składania do sądów
prowadzących rejestr zastawów i do centralnej informacji
o zastawach rejestrowych za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego, a także orzeczeń, odpisów,
zaświadczeń i informacji doręczanych wnioskodawcom
przez sądy oraz centralną informację za pośrednictwem
systemu teleinformatycznego, kierując się potrzebą
ułatwienia i upowszechnienia dostępu do rejestru zastawów.
Art.
44. [Odpowiednie stosowanie przepisów k.p.c.]
Do
postępowania rejestrowego stosuje się przepisy Kodeksu
postępowania cywilnego
o postępowaniu nieprocesowym, z uwzględnieniem przepisów
niniejszej ustawy.
Rozdział
9
Zmiany
w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i
końcowe
Art.
45.
W
rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24
października 1934 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z
1991 r. Nr 118, poz. 512, z 1994 r. Nr 1, poz. 1, z 1995 r. Nr 85,
poz. 426 oraz z 1996 r. Nr 6, poz. 43, Nr 43, poz. 189 i Nr 106, poz.
496) w art.
117
po § 3 dodaje się § 4 w brzmieniu: (zmiany pominięte).
Art.
46.
W
ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16,
poz. 93, z 1971 r. Nr 27, poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz. 122, z 1982
r. Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147 i Nr 30, poz. 210, z 1984 r. Nr
45, poz. 242, z 1985 r. Nr 22, poz. 99, z 1989 r. Nr 3, poz. 11, z
1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r.
Nr 107, poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 17, poz. 78, z 1994
r. Nr 27, poz. 96, Nr 85, poz. 388 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr
83, poz. 417 oraz z 1996 r. Nr 114, poz. 542 i Nr 139, poz. 646) art.
308
otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
Art.
47.
W
ustawie
z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.
U. Nr 43, poz. 296, z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz.
157 i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11,
poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45,
poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123,
z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175,
z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55,
poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i
Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz.
509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417 oraz z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43,
poz. 189 i Nr 73, poz. 350) wprowadza się następujące
zmiany: (zmiany pominięte).
Art.
48.
W
ustawie
z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72,
poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127 i Nr 134, poz.
646, z 1994 r. Nr 80, poz. 369 i Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 4,
poz. 18 i Nr 133, poz. 654 oraz z 1996 r. Nr 10, poz. 61, Nr 75, poz.
357, Nr 90, poz. 406 i Nr 106, poz. 496) wprowadza się
następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art.
49.
W
ustawie
z dnia 22 marca 1991 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami
wartościowymi i funduszach powierniczych (Dz. U. z 1994 r. Nr
58, poz. 239, Nr 71, poz. 313, Nr 121, poz. 591 i z 1996 r. Nr 45,
poz. 199, Nr 75, poz. 357 i Nr 106, poz. 496) po art. 54 dodaje się
art. 54a w brzmieniu: (zmiany pominięte).
Art.
50. [Dotychczasowe zastawy bankowe]
1.
Zastaw, ustanowiony przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy na mocy przepisu art.
308
Kodeksu cywilnego, wygasa z upływem 6 miesięcy od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.
2.
Na wniosek zastawnika, złożony w terminie 6 miesięcy
od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zastaw, o którym
mowa w ust. 1, podlega wpisowi do rejestru zastawów
prowadzonego na podstawie niniejszej ustawy i przekształca się
w zastaw rejestrowy.
3.
Do wniosku należy załączyć umowę o
ustanowieniu zastawu oraz odpis z prowadzonego przez bank rejestru
zastawów.
Art.
51. [Przepisy intertemporalne]
1.
Do postępowań egzekucyjnych wszczętych przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy, na podstawie wyciągów
z ksiąg banków oraz innych dokumentów związanych
z dokonywaniem czynności bankowych, stwierdzających
zobowiązania na rzecz tych banków i zaopatrzonych w
oświadczenie, że oparte na nich roszczenia są
wymagalne, mających moc tytułów wykonawczych bez
potrzeby uzyskiwania dla nich sądowych klauzul wykonalności,
stosuje się przepisy dotychczasowe.
2.
Do nadania klauzuli wykonalności bankowym tytułom
egzekucyjnym oraz prowadzenia egzekucji według Kodeksu
postępowania cywilnego
na podstawie tych tytułów nie jest wymagane oświadczenie
dłużnika o poddaniu się egzekucji, jeżeli
czynność bankowa, z której wynika wierzytelność
banku, została dokonana przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy.
Art.
52. [Wejście w życie ustawy]
Ustawa
wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r., z wyjątkiem
przepisów art. 42 ust. 1 i 2 oraz art. 43, które
wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
1 Obecnie
minister właściwy do spraw finansów publicznych, na
podstawie art.
4 ust. 1,
art.
5 pkt 3
i art.
8
ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji
rządowej (Dz.U.2018.762), która weszła w życie
z dniem 1 kwietnia 1999 r.
aktualności prawne
