Chciałbym zamienić mieszkanie 50 m kw. bez prawa do wykupu na mieszkanie 80 m kw. z prawem do wykupu (znalazłem już chętnych). W mieszkaniu 50 m kw. zameldowane są dwie osoby: główny najemca (ja) i moja córka. Córka ma prawo do domu jednorodzinnego w innej miejscowości, ale tam nie mieszka. Obawiam się, że córka może stracić prawo do najmu lokalu komunalnego (w wypadku mojej śmierci), jeżeli w życie wejdą zapowiadane zmiany odnośnie dziedziczenia prawa najmu lokali komunalnych. Czy w takiej sytuacji jakakolwiek zamiana jest możliwa? Może powinienem wymeldować córkę i poszukać mieszkania podobnego wielkością, ale z prawem do wykupu?
Lokal komunalny nie podlega dziedziczeniu, ponieważ nie jest własnością najemcy, a gminy. Jednak przepisy dają prawo określonej kategorii osób wstąpić w stosunek najmu po śmierci najemcy. Zgodnie z art. 691 Kodeksu cywilnego w razie śmierci najemcy w stosunek najmu wstępują (art. 691 Kodeksu cywilnego):
małżonek niebędący współnajemcą lokalu,
dzieci najemcy i ich współmałżonkowie,
inne osoby wobec których najemca był zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych,
osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą (chodzi o konkubenta).
Osoby wskazane wyżej wstępują po w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą do chwili jego śmierci. W razie braku wymienionych wyżej osób stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa. Przepisów dotyczących wstąpienia w stosunek najmu nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu mieszkalnego.
Jeśli chodzi natomiast o prawo do wykupu mieszkania, to mieszkanie komunalne można wykupić od gminy na zasadach, które są określone w uchwale gminy. Warunki wykupu mieszkania określa gmina. Wykup mieszkania może nastąpić albo z inicjatywy najemcy mieszkania komunalnego (gmina może się nie zgodzić na wykup), albo z inicjatywy gminy. Jeżeli gmina wystawia na sprzedaż lokal komunalny, pierwszeństwo w ich nabyciu ma m. in. osoba, która jest najemcą lokalu mieszkalnego, a najem został nawiązany na czas nieoznaczony.
Zamiany mieszkania komunalnego można dokonać za zgodą gminy. Warto więc, aby udał się pan do gminy i zapytał, na jakich warunkach może nastąpić zamiana mieszkania i jakie dokumenty należy w związku tym złożyć. Należy tylko pamiętać, że gminy nie godzą się na zamianę mieszkań zadłużonych, jak też o tym, że należy uzasadnić wniosek o zamianę mieszkania.