Ujawnianie własności w księgach wieczystych – ciąg dalszy

W październiku 2007 r. pisaliśmy o ustawie, z 7 września 2007 r., o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (DzU z 2007 r., nr 191, poz. 1365).

Jak wskazaliśmy, zgodnie z tą ustawą starostowie poszczególnych powiatów sporządzą i przekażą właściwym organom wykaz nieruchomości, które przeszły na własność Skarbu Państwa albo jednostek samorządu terytorialnego, albo też tych, których stan prawny jest nieuregulowany, a w których lokale są zajmowane przez osoby objęte przepisami ustawy, z 21 czerwca 2001 r., o ochronie praw lokatorów, zasobie mieszkaniowym gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (DzU z 2005 r., nr 31, poz. 266 ze zm.). Następnie właściwi wojewodowie sporządzą i przekażą ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej zestawienie zbiorcze takich nieruchomości z obszaru danego województwa. Minister ten sporządzi zaś ogólnokrajową inwentaryzację takich nieruchomości. Równocześnie starostowie złożą we właściwych Sądach Rejonowych wnioski o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa. Podobnie postąpią właściwe w sprawach gospodarowania nieruchomościami organy jednostek samorządu terytorialnego względem nieruchomości stanowiących własność tych jednostek. Wnioski te mają na celu uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księgach wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym. Głównym celem ustawy jest udokumentowanie własności nieruchomości Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego.

Proces ten przebiega jednak znacznie wolniej, niż to przewidywał początkowo ustawodawca, dlatego też 30 maja 2008 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy przedłużającą terminy wyznaczone dla organów zajmujących się przygotowaniem procesu oraz złożeniem stosownych wniosków mających na celu ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego.

Po nowelizacji okres na sporządzenie wykazu nieruchomości przez starostów został wydłużony z 6 do 18 miesięcy, zaś czas na złożenie wniosków o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa albo jednostek samorządu terytorialnego – z 12 do 24 miesięcy. Przy tym obowiązki informacyjne będą spoczywały na starostach w okresie 36 miesięcy, a nie 24, jak to było pierwotnie. W ramach przepisów starostowie mają prowadzić działania zmierzające do poinformowania mieszkańców powiatu o potrzebie sprawdzenia zgodności ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym oraz udzielenia pomocy mieszkańcom w zakresie informacji o rodzaju i sposobie działań niezbędnych do uzyskania tytułu prawnego do zajmowanych przez nich nieruchomości i ujawnienia ich praw w księgach wieczystych. Wszystkie wskazane terminy są liczone od dnia wejścia w życie przedmiotowej ustawy, tj. 19 listopada 2007 r.

Wprawdzie przedłużenie terminów zostało spowodowane tym, że starostowie nie są w stanie sprostać bardzo krótkim terminom ustawowym, jednak ich zasadnicze przedłużenie o 100, a nawet 200 proc. może utrudnić wykonanie celu ustawy. Da to bowiem czas dla obrotu „zagrożonymi” nieruchomościami przy wykorzystaniu zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych, na co wskazywaliśmy już w październikowej publikacji.

Autor: Brunon Paul, radca prawny

Źródło: KRN.pl, 2008.06.04