Koniec czerwca to gorący okres sporządzania i zatwierdzania sprawozdań finansowych nie tylko w spółkach, ale także w spółdzielniach mieszkaniowych, które do końca czerwca powinny zwołać walne zgromadzenia. Udział w nim może wziąć każdy członek spółdzielni, dobrze więc wiedzieć, jak takie zgromadzenie powinno wyglądać.
Ustawa z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (DzU z 2003 r., nr 188, poz.1848) wskazuje, że
najwyższym organem spółdzielczym jest walne zgromadzenie, przy czym do 2007 r. możliwe było zastąpienie go zebraniami przedstawicieli. Mimo że nowelizacja obowiązuje już dość długo, wiele ze spółdzielni nie zmieniło jeszcze swoich statutów, trwając ciągle przy zwoływaniu ZPCz. Do dziś nie jest całkowicie rozstrzygnięty spór, czy uchwały podjęte przez takie organy są zgodne z prawem. Zainteresowanych tym tematem odsyłamy do naszych poprzednich publikacji:
„Zebrania Przedstawicieli Członków niezgodne z prawem?” (z 17 lutego 2010 r.) oraz
„Zebrania przedstawicieli jednak legalne?” (z 24 marca 2010 r.).
Do kompetencji walnego zgromadzenia należy nie tylko podejmowanie uchwał w sprawie zmian statutu, zbycia nieruchomości, podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) lub sposobu pokrycia strat czy też oznaczanie najwyższej sumy zobowiązań, jaką spółdzielnia może zaciągnąć, ale przede wszystkim rozpatrywanie sprawozdań rady nadzorczej, zatwierdzanie sprawozdań rocznych i sprawozdań finansowych oraz podejmowanie uchwał co do wniosków członków spółdzielni, rady lub zarządu w tych sprawach i udzielanie absolutorium członkom zarządu (art. 38 § 1 ustawy).
Zarząd powinien zwołać walne zgromadzenie przynajmniej raz w roku w ciągu 6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego, informując wszystkich członków o czasie, miejscu i porządku obrad na piśmie co najmniej 21 dni przed terminem posiedzenia. Zgodnie z art. 8 [3] ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (DzU z 2001 r. nr 4, poz. 27)takie zawiadomienie powinno zawierać czas, miejsce, porządek obrad oraz informację o miejscu wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad, a także informację o prawie członka do zapoznania się z tymi dokumentami. Ponieważ walne zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad podanym do wiadomości członków (w terminach i w sposób określony w ustawie), członkowie muszą mieć możliwość zgłoszenia pod obrady swoich postulatów. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych przewiduje, że członkowie (a także zarząd i rada nadzorcza) mogą zgłaszać projekty uchwał oraz żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia. Aby takie zgłoszenie projektu uchwały przez członków spółdzielni było skuteczne, musi być poparte co najmniej przez 10 osób oraz zgłoszone do 15 dni przed dniem posiedzenia walnego zgromadzenia (lub jego pierwszej części). Zarząd jest zobowiązany do przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na walnym zgromadzeniu projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków spółdzielni. Dalej ustawa stanowi, że projekty uchwał powinny być wyłożone na co najmniej 14 dni przed terminem walnego zgromadzenia, członek ma zaś prawo zgłaszania poprawek do projektów uchwał nie później niż na 3 dni przed wyznaczonym terminem posiedzenia.
Do wzięcia udziału w walnym zgromadzeniu uprawnieni są wszyscy członkowie spółdzielni – osobiście (w przypadku osób prawnych należy ustanowić pełnomocnika w tym celu). Zgromadzenie takie co do zasady jest ważne bez względu na liczbę osób obecnych na nim, uchwały zapadają zaś większością głosów (w wysokości wymaganej ustawą lub statutem) ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu.
Co do przewidywanego porządku obrad, ten zawsze powinien przewidywać otwarcie zgromadzenia, wybór prowadzącego obrady (przewodniczącego bądź prezydium), wybór składów komisji (przynajmniej uchwałodawczej oraz skrutacyjnej, liczącej głosy) oraz przyjęcie porządku obrad. Podczas czerwcowych zgromadzeń niewątpliwie będą one zawierały uchwały w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego, sprawozdań z działalności zarządu oraz rady nadzorczej. Po przedstawieniu ww. dokumentów zawsze znajduje się czas na dyskusję i zadawanie pytań, po czym walne zgromadzenie udziela (bądź nie) absolutorium członkom zarządu z wykonywanych obowiązków. Jeżeli któryś z członków zarządu nie uzyskał absolutorium, walne zgromadzenie może go odwołać niezależnie od tego, który organ stosownie do postanowień statutu wybiera członków zarządu.